Een oorzaak kan zijn jouw eigen kritische blik naar eigen prestaties en prestaties van anderen. Ook de lat te hoog leggen en ontevredenheid over eigen prestaties kan zorgen voor perfectionisme. Wellicht stel je te hoge eisen aan jezelf en aan mensen in jouw omgeving.
Je richt je vaak op wat niet goed is gegaan en je besteedt weinig aandacht aan wat wel goed is gegaan. Je vindt het moeilijk om te zeggen dat iets klaar is, daardoor ben je lang bezig met taken. Je vindt het moeilijk om taken aan anderen te geven. Je bent oordelend naar jezelf en soms ook naar anderen.
Je kunt niet tevreden zijn met het resultaat dat je op een bepaald moment hebt bereikt. Je blijft dan bijvoorbeeld maar doorgaan met je werk omdat het voor jou nog niet perfect is. Perfectionisme is dan echt een grote valkuil, die bijvoorbeeld uiteindelijk kan leiden tot burn-out.
Perfectionisme spiegelt je innerlijke onzekerheid. Meestal ben je dan veeleisend voor jezelf maar ook veeleisend voor anderen. Door die honger naar perfectie wat los te laten, ben je als vanzelf zachter voor jezelf en voor anderen.
Het positief tegenovergestelde van perfectionisme is overgave. Dit te ver doorgevoerd is achteloosheid, halfslachtigheid. Hieruit volgt de kernkwaliteit precisie, secuurheid, alertheid, doelmatigheid, ordelijkheid.
Het is voor een deel aangeboren, een kwestie van karakter. Maar ook de sociale omgeving is van invloed. Als ouders er flink bovenop zitten – de zogenaamde helikopterouders – en hoge verwachtingen hebben, maakt dat de kans een stuk groter dat hun kind perfectionistische trekjes krijgt.
Wat is perfectionisme? (de betekenis)
Perfectionisme betekent dat je streeft naar perfectie, maar eigenlijk haal je dat nooit: perfectie is namelijk een illusie. Je kunt het merken in school of werk, huishouden, relatie, uiterlijk. Meestal geen of/of maar en/en: je wilt álles perfect.
Ongezond perfectionisme en psychische stoornissen
Dan stel je erg hoge eisen en verwachtingen aan jezelf. Deze eisen en verwachtingen kunnen zo hoog zijn dat je ze nooit helemaal waar kan maken. Dit kan leiden tot psychische problemen. Zo kan je depressieve gevoelens krijgen door een constant gevoel van falen.
Nadelen van perfectionisme
Zo kan deze eigenschap bijvoorbeeld leiden tot stress en angst. Perfectionisten leggen vaak veel druk op zichzelf om aan hun hoge normen te voldoen. Dit kan stressvol zijn en allerlei mentale klachten veroorzaken.
In zekere zin is 'perfectionisme' hier een wat vreemde eend in de bijt, aangezien het niet een diagnose op zich is. Het wordt een transdiagnostiche factor genoemd, omdat het gelinkt is aan verschillende stoornissen zoals angststoornissen, eetstoornissen, depressie en burn-out.
Perfectionisme betekent een obsessief verlangen hebben om handelingen perfect uit te voeren. De betekenis van faalangst en perfectionisme zijn niet hetzelfde maar gaan wel hand in hand: Bij faalangst heb je angst om te presteren en bij perfectionisme heb je de drang om te presteren.
Negatieve gevolgen van perfectionisme. Perfectionisme kan negatieve gevolgen hebben, met name voor de gezondheid. Door jezelf altijd maar te willen bewijzen, ervaar je stress. Perfectionisme maakt dat je te veel stress of chronische stress ervaart.
Maladaptief perfectionisme is een transdiagnostische factor, dit wil zeggen dat de negatieve kanten van perfectionisme vaak samen gaan met andere klachten, bijvoorbeeld faalangst. Tevens betekent dit dat door de negatieve kanten van perfectionisme te werken, gerelateerde problemen opgelost kunnen worden.
De betekenis van perfectionisme is “het streven naar perfectie”. Dit lijkt een duidelijke definitie. Het klinkt ook als een goede eigenschap om perfectionistisch te zijn. Je gaat altijd op zoek naar het hoogst haalbare en neemt met minder geen genoegen.
Wanneer je een perfectionist bent, dan herken je je mogelijk in de volgende: Het is nooit goed genoeg en je bent niet snel tevreden.Bovendien wil je graag alles perfect doen en je werkt daar ook heel hard voor, zelfs tot je uitgeput raakt. Zelf herken je dit gevoel niet zo snel, het zit gewoon in je.
'Bij perfectionisme leg je de lat zo hoog voor jezelf en laat je daar zoveel van je eigenwaarde van afhangen, dat je juist het tegendeel bereikt. Je gaat allerlei overdreven of zelfs overbodige dingen doen. Daardoor is het eindresultaat niet perfect maar vaak slechter.
Dertig procent van de jongvolwassenen tussen 18 en 25 jaar ervaart problematische prestatiedruk. Ze voelen de druk vooral op school en in hun sociale leven. Dat blijkt uit een enquête van de Socialistische Mutualiteiten. Perfectionisme en “fear of missing out” zijn daarbij belangrijke factoren, zo blijkt.
Positief perfectionisme, of gezond perfectionisme, is een mooie eigenschap waar je veel mee kunt bereiken. Je streeft naar het best mogelijke resultaat zonder de realiteit en relevantie uit het oog te verliezen of jezelf te overvragen.
Perfectionisme ≠ persoonlijkheid
“Perfectionisme is een persoonlijkheidskenmerk”, denken veel perfectionisten. Dat klopt niet. Deze 'obsessie' ontstaat tijdens de hechtingsgeschiedenis van mensen. Een patroon dat in de kindertijd vorm krijgt en vaak wordt doorgegeven van ouders op kinderen.
Vaak wordt onzekerheid niet veroorzaakt door externe gebeurtenissen, maar voornamelijk door een negatief zelfbeeld en onrealistisch hoge verwachtingen. Deze hoge eisen kunnen een gevolg zijn van hoge verwachtingen door opvoeders tijdens je jeugd.