Er is niet één duidelijke oorzaak te geven voor het ontstaan van een psychiatrische stoornis. De stoornis ontstaat door een combinatie van factoren.In de kern gaat het om aanleg en omgevingsfactoren.Deze werken op een ingewikkelde manier op elkaar in.
Er zijn verschillende oorzaken van psychische aandoeningen. Wat je hebt meegemaakt kan veel invloed hebben. Maar ook hoe (on)gezond je leeft. Heftige gebeurtenissen, armoede, infectieziektes, drugsgebruik en alcohol kunnen mensen die er aanleg voor hebben, een duw geven in de richting van een psychische aandoening.
12 december 2021 -De combinatie van drie sleutelfactoren, temperament, trauma en dopamine, kan met grote nauwkeurigheid helpen bij het voorspellen van een breed scala aan psychische aandoeningen, zo blijkt uit een nieuw onderzoek aan de McGill Universiteit.
Mensen van 25 tot 35 jaar hebben het vaakst ooit in het leven één of meer psychische aandoeningen gehad en mensen van 55 tot 65 jaar het minst vaak. Stemmingsstoornissen komen het vaakst voor bij mensen van 45 tot 55 jaar, angststoornissen bij 35 tot 45-jarigen en middelenstoornissen bij 18 tot 35-jarigen.
Levensgebeurtenissen, zoals het verlies van een ouder of ander familielid, echtscheiding van de ouders, verhuizing of wisseling van school, ernstige ziekte en mishandeling of seksueel misbruik, zijn belangrijke ontwrichtende factoren.
De stoornis ontstaat door een combinatie van factoren. In de kern gaat het om aanleg en omgevingsfactoren. Deze werken op een ingewikkelde manier op elkaar in. Het begint bij afwijkingen in de genen, de dragers van erfelijke informatie.
Definitie van psychische aandoening
De term psychische aandoening wordt gebruikt om een beschrijving te geven van een psychische en emotionele gesteldheid die het denken, voelen en handelen zodanig beïnvloeden dat men niet optimaal kan functioneren in het dagelijkse leven.
Schizofrenie en manische depressiviteit hebben een hoge mate van erfelijkheid, en dingen uit je omgeving kunnen de kans hierop vergroten. Problemen zoals depressies en angststoornissen zijn minder erfelijk, en dan speelt omgeving dus een grotere rol. Het is echt een wisselwerking van omgeving en genen.
Voorbeelden van ernstige psychische aandoeningen zijn: verslaving, ernstige depressie, psychose en bipolaire stoornis.
'Onder psychiatrische aandoeningen versta ik de ernstigere ziektebeelden. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om ernstige depressies, angststoornissen en psychoses of psychiatrische problematiek bij dementie. Bij psychische aandoeningen gaat het om lichtere vormen daarvan, zoals somberheid bij rouw.
De theorie is dat dit gebeurt om een ernstig trauma te verwerken. Om in het dagelijks leven normaal te kunnen functioneren, ontwikkelen deze patiënten een tweede, 'sterke' persoonlijkheid die wel afstand kan nemen van het trauma, of zelfs meerdere met ieder hun eigen karakter.
Deze ziekten worden gekenmerkt door moeilijke periodes, lichamelijke en geestelijke pijn. Deze mensen hebben veel problemen in het dagelijks leven, zoals moeite met werk, relaties, soms ook met persoonlijke hygiene.
Schattingen over de erfelijkheid van specifieke psychiatrische aandoeningen verschillen. Autisme en ADHD zouden voor 70-90% erfelijk bepaald zijn, schizofrenie en bipolaire stoornissen voor ~60-80% , terwijl erfelijkheid bij angststoornissen en depressie een minder groter rol speelt (~30-50% erfelijk bepaald).
Bijna de helft (43.5%) van alle mensen in Nederland krijgt ooit in zijn leven te maken met een psychische aandoening. Op jaarbasis heeft bijna een vijfde van de volwassenen (ongeveer 1.896.700 personen) een psychische stoornis (NEMESIS-2, meetperiode 2007-2009).
Bij psychiatrische problematiek gaat het om aandoeningen die het dagelijkse leven van mensen verstoren (vandaar het woord psychische stoornissen) en waarbij het nodig kan zijn om behandelingen te ondergaan, soms in combinatie met medicijnen.
“40% van alle mensen heeft wel eens last van symptomen die bij 'stoornissen' horen.” “Psychiaters en psychologen kunnen heel goed kijken naar wat zijn problemen zijn en hoe ze de patiënt kunnen helpen.
Mentale gezondheid gaat over cognitief (denken), emotioneel (voelen) en sociaal welzijn. Mentaal gezonde personen voelen zich over het geheel genomen tevreden, zijn in staat om te genieten, denken positief, kunnen omgaan met tegenslagen en zijn tevreden met hun sociale relaties.
Respect voor de patiënt
De psychiater heeft de specialistische kennis en vaardigheden om empathie te tonen, ook als dit bemoeilijkt wordt door de invloed die de psychiatrische stoornis uitoefent op het denken, voelen en willen van de patiënt (NVvP, 2005).
Iemand wil geen contact met anderen of anderen mijden hem/haar. Hij/zij is erg somber, geniet nergens van en vindt het leven uitzichtloos. Hij/zij reageert heel heftig op kleine gebeurtenissen. Hij zij wordt dan bijvoorbeeld woedend of heel verdrietig.
Gedrag waar je op kan letten zijn: nieuwe/toegenomen concentratieproblemen, slaapproblemen, gejaagdheid of onrust, opvliegendheid, maar ook problemen met voeding of gebruik van alcohol of drugs. Reacties en emoties. Wanneer we (even) niet lekker in ons vel zitten, merk je dat aan de manier waarop we ons uiten.
Mentale gezondheidsproblemen kunnen iemand veel verdriet of leed bezorgen of schade toebrengen. In dat geval spreken we van een psychische aandoening of stoornis. Net als bij elke andere ziekte moet iemand met een psychische stoornis hulp zoeken bij een medisch specialist.
1 van de 3 mensen met een persoonlijkheidsstoornis herstelt volledig. Met 1 van de 3 mensen met een persoonlijkheidsstoornis gaat het na verloop van tijd veel beter. 1 van de 3 mensen met een persoonlijkheidsstoornis blijft veel problemen houden.
Als je depressief bent is het belangrijk dat je dit met je werkgever bespreekt. En samen met de bedrijfsarts onderzoekt hoe ernstig je klachten zijn en wat het beste is om te doen. Misschien niet doorgaan met depressief thuis werken, maar even helemaal stoppen en wat rust nemen en daarna weer rustig op gaan bouwen.