De beste manier om een grote hoeveelheid grond droog te maken is hem te beluchten en er natuurlijke materialen door te mengen die de natuurlijke pH-waarde en samenstelling niet verstoren. Als je echter haast hebt, kan een zware toepassing van een chemisch drogend organisch supplement zoals kalk de klus ook klaren.
Breng op zware kleigrond iedere winter een laag zand of compost aan. Na verloop van jaren ontstaat er een steeds betere structuur waarin het water sneller wegzakt. Of maak om de meter een gat, zo diep als de grondboor lang is of tot je door de vaste laag heen bent. Vul de gaten met grind of drainerend zand.
Je kunt snel handelen om een deel van het probleem op te lossen. Ga met een grondboor een aantal gaten boren op plaatsen waar water blijft staan. Maak de gaten zo diep als de grondboor lang is en vul deze met grind of drainerend zand. De toplaag krab je los met een hark met harde tanden.
Het drogen van de grond. Grond kan op twee manieren gedroogd worden, in de oven of in de magnetron.
Je kunt kleigrond duurzaam verbeteren door er een flinke lading compost, organische mest of bladaarde doorheen te mengen. Werk die oppervlakkig in de toplaag en regenwormen doen de rest wel. De humusdeeltjes maken de bodem luchtiger, verbeteren de vochthuishouding en stimuleren het bodemleven.
Kleigronden zijn over het algemeen slecht waterdoorlatend. Als er water blijft staan in je tuin dan is dat vaak een gevolg van een storende laag in de ondergrond. Zo'n laag kun je doorbreken door de border diep door te spitten met een mobiele kraan.
Humus houdt water vast en laat een teveel aan water goed door. Gronden met veel slib worden door de humusvorming beter bewerkbaar en losser, zandgronden krijgen juist een meer samenhangende structuur. Door de menging ontstaat een homogene structuur.
Als je een plant hebt die prima tegen een zuurdere grond kan, kun je veenmos gebruiken om extra vocht in je grond vast te houden. Maar als je plant meer neutrale grond nodig heeft, voegt het toevoegen van Sphagnum mos de watervasthoudende eigenschappen toe die je nodig hebt.
Om te bepalen hoe nat of droog de grond is kan je gebruik maken van een vochtmeter of vochtigheidsmeter voor planten. Wanneer je deze watermeter in de grond steekt zie je meteen hoe nat of droog de grond is.
Grondwater stroomt heel langzaam, vaak maar enkele meters per jaar, in de richting waar het waterniveau lager is. Er zitten allerlei stoffen in die ook in de bodem voorkomen.
De beste manier om regenwater af te voeren is eigenlijk heel simpel: laat het de bodem intrekken! Op die manier wordt regenwater uiteindelijk grondwater, en daar maken wij weer drinkwater van. In ieder geval is het erg belangrijk dat je de regenwaterafvoer niet aansluit op het riool.
Breng een grote pijp of een specieton zonder bodem of een frame met worteldoek aan in het gat. Vul dit met grof grind. Vul de buitenkant op met aarde. Dek de grindput af met een rooster en/of laat de regenpijp boven de grondput uitkomen.
Strooi dikke lagen organisch materiaal als fijngeknipt tuinafval tussen de planten. Het houdt vocht vast en vormt een beschermend dekentje voor de tuinaarde. Eronder stimuleert de laag bovendien het bodemleven; dankzij wormen en andere dieren die het materiaal verteren, blijft de aarde luchtig.
Hoeveel water er kan worden opgeslagen in de bodem hangt af van de grondsoort. In een kleigrond kan het volume voor 40 tot wel 60 procent bestaan uit poriën. In fijn zand kan dat 20 tot 45 procent zijn.
Zand. Om tot een afwaterende structuur te komen neem je een zandmengsel van ongelijke korrelgrootte, zoals brekerzand, rijnzand/rivierzand, of metselzand. Dus geen speelzand o.i.d. met een korrelgrootte die te uniform is, want daarmee krijg je dichtgeslagen i.p.v. drainerende grond.
Van nature is kleigrond meestal neutraal tot basisch, dat wil zeggen kalkrijk. Zandgrond kan alle kanten op, aan de kust is de zandgrond vaak basisch, op de Veluwe meestal zuur. Veengrond is vrijwel altijd van nature zuur, dat wil zeggen kalkarm.
De PH waarde van de grond heeft een waarde van 0 tot 14, waarbij 7 neutraal is. Grond met een PH waarde van lager dan 7 is een zure grond. Grond met een PH waarde hoger dan 7 noem je een basisch of alkalisch milieu.
Kalk neutraliseert het zuur in de bodem en maakt grond kalkrijker, verder verbetert kalk in de regel de bodemstructuur. Kalk voorziet de planten bovendien van twee zeer belangrijke voedingsbestanddelen: calcium (kalk, Ca) en magnesium in de vorm van magnesiumoxide (MgO) dat door veel planten makkelijk wordt opgenomen.
Compost zorgt ervoor dat een zandige bodem beter water en voedingsstoffen vasthoudt en dat leem- en kleigronden beter water en lucht doorlaten. Compost geeft zo een goede structuur aan de grond en stimuleert tegelijk het bodemleven.
Zandgrond vruchtbaar maken
Dit kan Turf, stalmest, compost of grond zijn uit het bos. De grond die naast de bomen ligt is van nature een enorm voeding-en mineraalrijke grond. Je humusgehalte kan je ook opkrikken door goede compost toe te voegen.