Zoogdieren zoals mensen maken de meeste hersencellen aan vóór of kort na geboorte. Daarna vernieuwen die cellen niet meer.
Je hersenen zijn inderdaad klaar met ontwikkelen als je ongeveer 30 jaar bent. Maar dit betekent niet dat je hersenen daarna niet meer veranderen: dit gebeurt namelijk je hele leven lang.
Tot het einde van de vorige eeuw dachten neurowetenschappers dat volwassen hersenen geen nieuwe hersencellen meer maken. Vanaf dat moment zou er onvermijdelijk sprake zijn van aftakeling, aangezien hersencellen afsterven en niet worden vervangen. In fasen ontdekten wetenschappers dat daar niets van klopte.
Er komen gemiddeld ongeveer 700 hersencellen (neuronen) per dag bij. Op ons vijftigste zijn alle neuronen waarmee we geboren zijn verwisseld voor neuronen die we hebben aangemaakt tijdens ons volwassen leven.
Vanaf het begin van deze eeuw heeft veel onderzoek aangetoond dat nieuwe aangroei van hersencellen wel degelijk mogelijk is. De aanmaak van nieuwe zenuwcellen in volwassen personen heet neurogenese. Het is een proces waarbij uit stamcellen in de hersenen nieuwe zenuwcellen kunnen groeien.
Het verlies aan hersenweefsel wordt zeer duidelijk vanaf het dagelijks drinken van 6 glazen. Dit verlies heeft o.a. te maken met het feit dat alcohol giftig is voor de hersencellen en met tekorten aan vitamine B1, als gevolg van alcoholgebruik. Jarenlang overmatig drinken zorgt voor het krimpen van de hersenen.
Ben je bang dat je al heel wat hersencellen bent verloren? Dan kun je vanaf nu opgelucht ademhalen, want je verliest namelijk geen hersencellen wanneer je alcohol drinkt. Inderdaad ja, niks-nada-noppes.
Dan hebben we goed nieuws voor je: ook als je ouder wordt, komen er nog nieuwe hersencellen bij. Dat blijkt uit nieuw onderzoek. Spaanse onderzoekers ontdekten dat mensen minstens tot hun 87ste nog nieuwe hersencellen kunnen aanmaken.
Over een tijdje kunnen we waarschijnlijk wel extra hersencellen kweken. Maar of die extra cellen je slimmer maken? De grootte van je brein heeft wel invloed op je intelligentie.Maar de aard en het aantal verbindingen tussen je hersencellen is van veel groter belang.
De celdegeneratie veroorzaakt problemen met beweging en evenwicht. Wat de celdegeneratie veroorzaakt is nog onbekend. De onbewust plaatsvindende functies van het lichaam kunnen ook aangedaan zijn (autonome functies). Autonome functies zijn bijvoorbeeld bloeddruk, hartritme, zweten en de controle over de urineblaas.
Mensen maken dagelijks ongeveer 700 nieuwe hersencellen aan in hun hippocampus. En iedere dag verdwijnen er ook ongeveer evenveel neuronen. De hippocampus is een hersendeel dat belangrijk is bij het verwerken van informatie en de opslag in het geheugen.
De hersenen slijten als je ouder wordt. Gelukkig kun je dit grotendeels compenseren. Neuroplasticiteit is hier verantwoordelijk voor.
De hersenen van mensen met MS werken minder goed doordat de isolatielaag rondom de zenuwuitlopers, de myeline, is beschadigd. Gelukkig kunnen hersencellen ook weer nieuwe myeline aanmaken, om zo de schade te herstellen. Dit herstel, zogenaamde remyelinisatie, verloopt niet overal in de hersenen even effectief.
Recent onderzoek van het UMC Utrecht toont aan dat onze hersenen later achteruitgaan dan tot nu toe werd gedacht. In plaats van na ons 25e levensjaar, gebeurt dat pas als we tussen de dertig en veertig jaar oud zijn. De onderzoekers hebben hun resultaten gepubliceerd in Nature Neuroscience.
Vijfhonderd miljoen jaar geleden werden ontstonden zenuwen en zenuwknopen, zoals bij de platworm. Zo ontstaan de hersenen, die verschillende reflexen coördineert.
De witte stof zit aan de binnenkant van je hersenen en bestaat uit de verbindingen tussen de zenuwcellen. Om deze verbindingen heen zit een wit isolatielaagje (myeline), vandaar de naam witte stof. Dit laagje zorgt ervoor dat signalen tussen zenuwcellen razendsnel worden doorgegeven.
Het onderzoek wijst erop dat de conclusie dat een kind heel slim is eigenlijk pas na de tienerjaren getrokken kan worden. Want het IQ kan nog alle kanten op. En dat is ergens ook goed nieuws: IQ is blijkbaar niet iets wat vastligt en is onder tieners nog te veranderen.
Ei voor je hersenen
Er zit choline in, wat goed is voor je geheugen, maar ook veel vitamine A, D, E, B6 en B12. Al deze vitamines zorgen ervoor dat je hersenen optimaal hun werk kunnen doen. Onderzoek heeft zelfs aangetoond dat je mentaal beter zult functioneren als je genoeg van deze stoffen binnenkrijgt.
Blijvende klachten meestal duidelijk na 1 jaar
Vaak begint het herstel direct na het hersenletsel. Misselijkheid en verwardheid kunnen al na enkele uren minder worden en verdwijnen. In de eerste 4 weken daarna gaat het herstel het snelst.
Alcohol is slecht voor je hersenen. Als iemand lange tijd zwaar drinkt (meer dan 25 standaardglazen alcohol per week), loopt hij of zij risico op hersenbeschadiging. Het geheugen gaat achteruit, iemand denkt langzamer en kan zich minder goed aanpassen aan nieuwe situaties.
Omdat hersencellen niet zomaar uit zichzelf weer terugkomen, herstellen deze functies niet zomaar uit zichzelf. Maar wij willen wel benadrukken dat er vaak nog wel verbetering mogelijk is! Het brein heeft een aantal hersenfuncties die gevolgen van hersenschade (deels) kunnen opvangen: Dit noemen wij Neuroplasticiteit.
Een kleine hippocampus en minder witte stof kunnen een negatieve invloed hebben op denken en geheugen (1). Alcohol kan deze ontwikkelingen nadelig beïnvloeden. Ook blijkt dat jongeren met alcoholproblemen minder hersenactiviteit hebben, waardoor zij slechter scoren op geheugentaken (2).
Nee, je hersencellen sterven niet af door alcohol.
Hersenletsel heeft veel uiteenlopende kenmerken. Soms heb je de kenmerken, maar heb je geen hersenletsel of andersom. De veel voorkomende klachten of signalen zijn: stemmingswisselingen, snel boos worden, geheugenproblemen, moeite met communiceren of begrijpen van taal, vaak somer of moe.