Een tsunami is op de oceaan niet extreem hoog. Twee uur na de aardbeving had de tsunami van 26 december 2004 op de oceaan een maximale hoogte van ongeveer 60 cm (figuur 4). Gewone windgolven kunnen vele malen hoger zijn. Toch leiden dat soort windgolven niet tot dergelijke grote overstromingen.
Voor de hoogste tsunami in de moderne geschiedenis moeten we terug naar 9 juli 1958.In het plaatsje Lituya Bay (Alaska) vindt een grote aardbeving plaats met een magnitude van 7,8. De daaropvolgende aardverschuiving laat miljoenen kubieke meters rots in de nabijgelegen fjord storten. Het gevolg?
De golven die daarbij ontstaan -tsunami's of havengolven- kunnen een lengte van meer dan 100 kilometer bereiken. Het kan dan een uur duren voor de volgende golf arriveert. Ter vergelijking: de wind maakt golven van amper 150 meter, die elkaar binnen tientallen seconden opvolgen.
De tsunamiwaarschuwing werd snel na de eerste zware beving weer ingetrokken. Een kleine tsunami van naar schatting 50 cm hoog bereikte de kust van Japan zonder enige schade aan te richten.
Langs de Nederlandse (zuid)westkust worden in de vroege ochtend van 29 mei 2017 plotseling enkele opvallend hoge golven waargenomen. Het betrof een meteo-tsunami, een vloedgolf opgewekt door een weerkundig verschijnsel.
Tsunami's komen het meest voor rondom de Grote Oceaan, omdat langs alle randen van deze oceaan door platentektoniek veelvuldig aardbevingen plaatsvinden.
Door de schok van de aardbeving ontstaat er een golf en door nieuwe trillingen wordt dit water met een hele hoge snelheid weggeduwd, ook richting de kust. Deze golf kan heel ver reiken, de tsunami van Indonesië was rondom de aardbeving in heel veel landen te merken.
Bij Fukushima Daiichi waren de golven 15 meter hoog. De tsunami eiste circa 18.000 slachtoffers. Van meer dan 2.500 van hen zijn de lichamen nooit teruggevonden.
Op de oceaan zelf is niets te merken, maar aan de kust trekt het water zich plots terug, even later een enorme vloedgolf van maximaal 30 meter hoog vormend. Deze tsunami ( havengolf in het Japans) overspoelt het land, zaait dood en verderf voor mens en dier.
Door een zeebeving ontstond op 26 december 2004 voor het Indonesische eiland Sumatra een enorme vloedgolf, een tsunami. Die trof grote delen van de kusten van Azië en Oost-Afrika. Naar schatting stierven hierdoor 280.000 mensen. Het merendeel van de dodelijke slachtoffers viel op Sumatra.
Doordat langs de randen van de Grote Oceaan en de Indische Oceaan veelvuldig aard- en zeebevingen voorkomen zien we hier de meeste tsunami's. In de Atlantische Oceaan komen dit soort zeer zware zeebevingen niet voor en ook aan de zuidelijke Noordzeekust is de kans op tsunami's heel gering.
Een andere bedreiging waar de wereld sinds 26 december 2004 zich van bewust is, is een tsunami. Deze vloedgolf kan in het ergste geval tientallen meters hoog worden en voor een enorme ravage zorgen. Hoe groot de kans is dat Thailand nogmaals door een tsunami van deze omvang getroffen wordt is niet te voorspellen.
Nabestaanden hingen foto's op de muur en legden er bloemen. De Thaise autoriteiten lieten later bij de muur vlaggen ophangen van de 45 landen die in Thailand burgers verloren. Bij de tsunami kwamen ook 36 Nederlanders om het leven: 34 in Thailand en 2 in Sri Lanka.
De op de beving volgende tsunami, die op sommige plekken meer dan tien meter hoog was, kostte aan ruim 18.000 mensen het leven. Het rampgebied besloeg een kuststrook van vele honderden kilometers; hele steden en dorpen zijn weggevaagd.
De plotselinge verplaatsing van water zorgde voor een immense tsunami, wat resulteerde in de hoogste golf die ooit in de moderne geschiedenis is gemeten. Zo bereikte de golf een hoogte van maar liefst 518,16 meter!
22 mei 1960 – Aardbeving bij Valdivia, Chili. Dit is de krachtigste aardbeving die ooit gemeten is, met 9,5 op de momentmagnitudeschaal. 10 oktober 1980 – Algerije, El Asnam, magnitude 7,7. Er vielen 3.500 doden.
De zwaarste ramp die de mensheid ooit heeft getroffen, was de overstroming in China in 1931. Toen stierven (naargelang de bron) tussen één miljoen en vier miljoen mensen.
Overstromingen zorgden wereldwijd (43 procent) voor de meeste slachtoffers. Wereldwijd veroorzaakten natuurrampen in 2009 10.551 dodelijke slachtoffers. De aardbeving op het eiland Sumatra in Indonesië in september, was de meest dodelijke natuurramp. Er vielen 1117 dodelijke slachtoffers.
Tijdens een tsunami:
Ga onmiddellijk naar het binnenland of zoek een veilige plek in de hoogte op. Als u in een boot op zee bent, blijf weg van het strand en uit ondiep water. Als u dichtbij de kust bent, ga naar het vasteland en naar een veilig gebied.
Op 22 december 2018 vond een tsunami plaatst in de Straat van Soenda tussen de Indonesische eilanden Java en Sumatra, mogelijk als gevolg van uitbarsting van de Anak Krakatau-vulkaan. De kustgebieden van de provincies Lampung en Banten werden getroffen, waar honderden doden en gewonden vielen.
Er is geen specifieke kansberekening wanneer en hoeveel aardbevingen in ons land kunnen plaatsvinden, laat een woordvoerder van het KNMI weten aan Hart van Nederland.
- De vermoedelijke eerste: 6000 à 6200 v. Chr. De eerste tsunami waarvan sporen zijn teruggevonden, sloeg toe aan de oostkust van Schotland, zuidwest-Noorwegen en op de Shetland-eilanden. Oorzaak was een onderzeese aardverschuiving in het Storegga-gebied, 100 kilometer uit de kust van zuidwest-Noorwegen.
Bij een aardbeving trilt of schudt de aardkorst (heftig) heen en weer. De aardkorst is de buitenste laag van de aarde. Onder deze laag zitten allerlei aardplaten. Deze aardplaten bewegen van elkaar vandaan, naar elkaar toe of langs elkaar heen.
De breuk loopt in Nederland grofweg van Roermond tot Oss en scheidt de hoger gelegen Peelhorst van de langzaam naar beneden zakkende Roerdalslenk. Dit proces is nog steeds gaande en de gemiddelde verticale beweging langs de breuk is ongeveer 5 cm per duizend jaar.
Onder andere de Turkse stad Istanbul moet rekening houden met een tsunami. Grote steden rond de Middellandse Zee moeten zich opmaken voor een tsunami. Het risico daarop in de volgende dertig jaar is bijna 100 procent, waarschuwt de VN-organisatie Unesco.