Wolken zijn eigenlijk gewoon waterdruppeltjes. Als water verdampt en opstijgt, vormen de druppeltjes wolken hoog in de lucht en blijven ze zweven. Er zijn verschillende wolkensoorten, zoals de bloemkoolwolk. Ook mist is een wolk.
Een wolk is een verzameling uiterst kleine waterdruppeltjes, ijskristallen of een mengsel van beide. Wolken veranderen voortdurend onder invloed van luchtstromingen en natuurkundige processen.
Het voelt vochtig aan, maar het is niet zacht om aan te raken. Wel is het water (kokend) heet en daarom moet je niet proberen om het aan te raken. Wolken daarentegen zijn koud en op een mistige dag kan je gerust proberen om de wolken aan te raken. Je loopt dan letterlijk met je hoofd in de wolken.
Door de wrijving met de lucht blijven de vallende kleine druppeltjes als het ware drijven op de luchtlaag. Als de kleine druppeltjes groter en zwaarder worden kunnen ze de wrijvingskracht van de lucht overwinnen. De druppeltjes vallen dan naar beneden en dat is regen!
Zolang de lucht, in de wolk zelf, warmer is dan de lucht om de wolk heen blijft deze drijven. Wolken bewegen door de wind en of de verschillende luchtstromen in de lucht. Wolken bereiken hiermee soms wel een snelheid van 60 km/h.
Bij temperaturen van ongeveer 12 graden onder nul beginnen de waterdruppeltjes in een wolk al te bevriezen rond zulke vrieskernen.
Cumulonimbus (donderwolk)
Een cumulonimbus, ook wel donderwolk genoemd, is meestal een voorbode van onweer. Dit soort wolken zijn verantwoordelijk voor enorme stortbuien waarbij je haast moet maken om ergens te kunnen schuilen.
Wolken zijn namelijk van groot belang in ons leven. Zonder wolken geen regen en zonder regen geen boer die zijn land kan verbouwen.
- Stormachtig weersystemen die wij zien als een (dik) wolkendek kunnen tot circa vijf dagen oud worden. - Orkanen en andere, sterkere weersystemen kunnen weken oud worden. De gemiddelde leeftijd van een wolk is circa negen dagen.
Als je een wolk zou kunnen aanraken zou hij nat aanvoelen. Wolken zijn niets anders dan waterdruppeltjes in de lucht. De lucht zit altijd vol met waterdamp maar die damp zie je normaal gesproken niet.
200 olifanten in de lucht
Siebesma: “Een cumuluswolk bevat gemiddeld één gram water per m3. Als we voor het gemak een wolk van één km3 nemen – dat is één km lang, breed en hoog – betekent het dat er in een bloemkoolwolk al snel een miljoen kilogram water zit.” Omgerekend zijn dat zo'n 200 olifanten.
Het teveel aan waterdamp in de lucht condenseert: er ontstaan wolken. 's Avonds stopt de zon met de aarde te verwarmen. De opgaande luchtstromingen vallen stil, er komen zelfs dalende luchtbewegingen, de wind luwt. De wolken komen opnieuw in warmere lucht terecht en lossen helemaal op.
Die straalstromen hebben vaak een snelheid van 200 kilometer per uur, maar ze kunnen ook wel 400 kilometer per uur bereiken. Straalstromen komen ook voor op 10 tot 18 kilometer hoogte. De wolken daar, cirruswolken, kunnen snelheden rond de 400 kilometer per uur bereiken.
Een gemiddelde wolk met een lengte en diepte van 2 kilometer en een hoogte van 200 meter weegt maar liefs 500 miljoen gram. Dat is net zo zwaar als driehonderd auto's, volgens de wetenschappers. Wat er dus licht uitziet en boven ons hoofd zweeft is eigenlijk bijzonder zwaar.
Schenk een laagje warm water in de glazen pot. Schenk een laagje koud water in het glazen bakje en voeg daar wat ijsblokjes aan toe. Vraag een volwassene om een lucifer aan te steken. Houd de brandende lucifer zo lang mogelijk vast vlak boven of in de opening van de pot.
De Grote Magelhaense wolk heeft een massa die gelijkstaat aan ongeveer 10 miljard keer de massa van de Aardse zon, waarmee het sterrenstelsel 1/100 van de massa van de Melkweg heeft. De diameter van de Grote Magelhaense Wolk is 14.000 lichtjaar.
Wolken bestaan uit waterdruppeltjes die zich aan kleine deeltjes in de lucht hechten. De wetenschappers willen wolkenvorming stimuleren door met speciale boten op de oceaan zeezout heel hoog de lucht in te sproeien. Uit het water dat zich dan aan de zoutdeeltjes hecht, ontstaan wolken die het zonlicht reflecteren.
Een wolk die stil hangt, is daarbij in feite een wolk die steeds op dezelfde plek ontstaat en stroomafwaarts steeds op dezelfde plek ook weer oplost. dit oplevert. Maar echt stilstaan doet zo'n wolk dus niet.
Dubai kent een extreem droog klimaat. Dat sinds de toename van klimaatverandering, alleen nog maar droger dreigt te worden. Daar hebben de Verenigde Arabische Emiraten wat opbedacht: middels 'cloud seeding' kunnen zij het nu altijd laten regenen in Dubai.
Het kan ook zijn, vooral na een lange vorstperiode, dat de regen valt op een bevroren ondergrond. De regendruppels zullen dan bevriezen en we spreken dan van aanvriezende regen. Nu kan het ook gebeuren dat er zich op enige hoogte een warmere luchtlaag bevindt, maar dat het dichter bij de grond opnieuw vriest.
Als een boom naast je huis wordt geraakt kan de spanning via de leidingen in de grond, zich naar je huis verplaatsen en slaat door op je elektrische apparaten. Als bliksem thuis inslaat kan er brand ontstaan, muren kunnen scheuren of inzakken.
Dat een onweersbui de lucht meer zuivert, of liever gezegd, prettiger laat voelen, komt door de elektrische activiteit in zo'n bui. Een Duitse wetenschapper, de heer Schumann, ontdekte in 1952 dat er elektromagnetische golven in de atmosfeer, tussen de stratosfeer en de aarde, zijn met een frequentie van rond 8 Hz.
De bliksem kiest de gemakkelijkste weg en slaat in waar het elektrische veld het grootst is. Zo goed als alles geleidt stroom beter dan de lucht, dus slaat de bliksem vaak in op het hoogste punt. Ook ijzeren constructies geleiden erg goed en trekken dus de bliksem aan.
Vliegtuigstrepen zijn kunstmatige wolken, veroorzaakt door de uitstoot van waterdamp door vliegverkeer. Vliegtuigstrepen ontstaan door uitlaatgassen van vliegtuigmotoren. Deze uitlaatgassen zorgen voor een toename van waterdamp en roetdeeltjes op de vliegroute.
De wolken hebben een belangrijke rol op het klimaat. De wolken zijn aan de bovenkant wit. Wit stoot zon en warmte af. De bovenkant van een wolk zorgt ervoor dat een groot aantal zonnestralen het aardoppervlak niet bereikt.