Een ambtenaar is iemand die in dienst is bij de overheid. Dit kan rechtstreeks bij de Rijksoverheid zijn, maar ook bij de gemeente, bij de provincies of bij de waterschappen.
Er zijn politieambtenaren, defensieambtenaren, gemeenteambtenaren, onderwijsambtenaren, provincieambtenaren en rijksambtenaren. Elke ambtenaren draagt een steentje bij aan de samenleving.
Wie vallen onder de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren? De wet geldt voor vrijwel alle ambtenaren , maar er zijn ook enkele uitzonderingen: rechters en ambtenaren bij politie en justitie. Onder de uitzonderingen vallen ook burgemeesters en wethouders, Kamerleden en de ministers van het Kabinet.
Bent u werkzaam in de publieke sector, dan bent u ambtenaar. Omdat de publieke sector erg breed is, zijn er veel verschillende soorten ambtenaren. Rijksambtenaren zijn in dienst van de overheid, ook wel het Rijk genoemd. Als rijksambtenaar valt u onder één van de ministeries die we in Nederland kennen.
Medewerkers openbaar onderwijs niet langer ambtenaar
Daarmee vallen medewerkers in het openbaar onderwijs niet langer onder het ambtenarenrecht. Het private arbeidsrecht uit het Burgerlijk Wetboek gaat gelden. Dit is al zo voor de bijzondere onderwijsinstellingen en voor werknemers in het bedrijfsleven.
Het ambulancepersoneel van de publieke diensten was voorheen werkzaam als ambtenaar onder toepassing van de Collectieve arbeidsvoorwaardenregeling en de uitwerkingovereenkomst (CAR/UWO), terwijl het ambulancepersoneel van de private diensten werkzaam was op basis van een (collectieve) arbeidsovereenkomst.
Ambtenaar is de algemene benaming voor iemand die aangesteld is in openbare dienst, ongeacht zijn rang. Een beambte is iemand die in een ondergeschikte functie kantoorwerk verricht, hetzij bij een bedrijf, hetzij bij de overheid.
Laten we dus alvast duidelijk beginnen: er bestaat niet maar één soort 'ambtenaar'. Niet enkel omdat de toepasselijke wetgeving potentieel verschillend of licht anders zal zijn voor bijvoorbeeld gemeentepersoneel, personeel van de Vlaamse Overheid of rijksambtenaren.
Annelies van Eekelen is gekozen tot Ambtenaar van het Jaar 2023.
Je hebt goede arbeidsvoorwaarden
Als ambtenaar heb je erg goede secundaire arbeidsvoorwaarden. Zo heb je een collectieve verzekering en over het algemeen een hoger pensioen dan andere werknemers. Ook heeft de overheid een salarisschaal waarbij je – bij goed functioneren – elk jaar omhoog gaat met je salaris.
Je bent werknemer als je een arbeidscontract hebt met een werkgever. Je werkgever oefent gezag over je uit en betaalt je een loon in ruil. Ambtenaren hebben een vast arbeidscontract of een benoeming bij een werkgever die tot de overheid behoort.
Ons gedrag past daarbij: we werken vanuit respect, openheid en eigen verantwoordelijkheid en kijken ook naar wat moreel juist is. De Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra) bekrachtigt dit; sinds 2020 zijn wij ambtenaren. En als ambtenaren leggen we de UWV ambtseed of -belofte af.
Een advocaat voert geen deel van de overheidstaak uit. Dat is anders bij bijvoorbeeld een notaris of een deurwaarder. Die worden door de Koning benoemd. Zij zijn, naast ondernemer, deels ambtenaar.
Een Ambtenaar in Nederland verdient gemiddeld € 3.080 bruto per maand. Salarissen variëren van € 2.620 (laag) tot € 3.545 (hoog). Op deze pagina vind je een gedetailleerd overzicht van de gemiddelde brutolonen per stad, opleidingsniveau, provincie, carrièreniveau, bedrijf en dienstverband.
Als Ambtenaar mag je je verwachten aan een gemiddeld salaris van 45.000 €. Het gemiddelde loonbereik als Ambtenaar ligt tussen 37.300 € en 54.100 €.
Een openbaar ambtenaar is een functionaris in openbare dienst.
Bij de Nederlandse overheid werken bijna een miljoen werknemers. Bijna 12% van het totaal aantal werkzame personen in Nederland werkt voor de overheid. Deze mensen werken bij 2360 overheidswerkgevers, variërende van defensie en politie tot basisscholen en gemeenten.
Wat betreft functies zijn het met name de gemeentesecretarissen die het meest verdienen, met een jaarlijks inkomen rond de 130.000 euro. Van alle ambtenaren verdienen de medewerkers bij het rijk het meest.
Met de invoering van het Individueel Keuzebudget (IKB) in januari 2020 zijn de vakantie- en eindejaarsuitkering voor rijksambtenaren komen te vervallen.
Door toeslagen en weinig of geen belasting kan het netto loon hoger zijn dan het bruto bedrag. Als je als ambtenaar besluit het over de grens te zoeken is dat erg goed voor je portemonnee. Gemiddeld ligt het salaris bij bijvoorbeeld de VN zo'n 22 procent hoger dan bij Nederlandse ministeries.
Wie minstens 20 dienstjaren in de overheidssector heeft gewerkt, heeft recht op een minimumpensioen als ambtenaar. Indien het rustpensioen lager uitvalt dan dit gewaarborgd minimumpensioenbedrag, krijgt deze persoon een supplement waarmee zijn pensioen wordt opgetrokken tot het minimumpensioen.
Politieke ambtsdragers zijn de mensen die het land, de provincies, waterschappen en gemeenten besturen. Denk aan ministers, burgemeesters, wethouders en gedeputeerden van provincies. Politieke ambtsdragers zijn geen 'gewone' werknemers of ambtenaren.
Dit wetsvoorstel vernieuwt in de Wet rechtspositie rechterlijke ambtenaren (Wrra) de regeling van de opleiding tot rechter en officier van justitie. Hiermee worden alle personen die opgeleid worden tot rechter of officier van justitie voortaan wettelijk als rechterlijk ambtenaar beschouwd.
Ambtenaren hebben sinds 1 januari 2020 een arbeidsovereenkomst, net als werknemers in het bedrijfsleven.