Om te voorkomen dat cliënten meer ritalin in bezit hebben dan nodig, zien zowel huisarts als apotheker toe op de verstrekking ervan. 'Een huisarts kan methylfenidaat voorschrijven als iemand de diagnose ADHD heeft', zegt Mariëlle van Avendonk van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG).
Het middel is bedoeld als medicijn dat artsen en (kinder)psychiaters kunnen voorschrijven na een grondig onderzoek naar ADHD (Attention Deficit/Hyperactivity Disorder oftewel aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit) of ADD (Attention Deficit Disorder).
Voorraadje. Volgens het IVM-onderzoek gaat het inderdaad vaak via vrienden of bekenden. Uit navraag bij de branchevereniging voor apothekers blijkt dat je een voorraad voor drie maanden meekrijgt als je ritalin voorgeschreven krijgt voor chronisch gebruik. Meestal gaat het bij zo'n recept om 1 à 5 pillen per dag.
Medicamenteuze behandeling van volwassenen met ADHD moet uitgevoerd worden door een psychiater of een andere arts getraind in de diagnostiek en behandeling van ADHD (PB).
Medicamenteuze therapie.
Bij kinderen ouder dan zes jaar met ADHD zonder psychiatrische comorbiditeit bij wie het niet-medicamenteuze beleid onvoldoende effectief is, kan de huisarts in samenspraak met het kind en diens ouders het voorschrijven van geneesmiddelen overwegen.
Maar, niet alleen mensen met een ADHD-diagnose vinden toegevoegde waarde in het gebruik van Ritalin. Uit onderzoek van de Universiteit van Amsterdam blijkt dat het gebruik van Ritalin zonder doktersrecept in toenemende mate is genormaliseerd.
Psychologen schrijven geen medicijnen voor. Dat komt doordat het geen artsen zijn, maar gedragswetenschappers, die met mensen praten over hoe ze in elkaar zitten en wat voor effect dat heeft op wat ze doen.
Angst en zelfmoordneigingen als bijwerkingen
Naast de drie overlijdens, kwam Lareb echter tot een lange lijst problemen door gebruik van methylfenidaat. Hart- en vaataandoeningen voeren die lijst aan, gevolgd door depressie, angst en zelfmoordneigingen, maar ook slapeloosheid, vermoeidheid en hoofdpijn.
Snel afgeleid zijn; moeite met concentreren. Erg druk zijn (hyperactief). Dingen doen zonder na te denken (impulsief). Problemen in het dagelijks leven, zoals thuis, op het werk en in het omgaan met anderen.
De prijs varieert van een paar Euro op school, tot 20 Euro per pil op de zwarte markt. De vergelijking van Ritalin met cocaïne is niet alleen maar een reclameboodschap. Ritalin is chemisch soortgelijk aan cocaïne.
Effecten van Ritalin zonder ADHD
Doordat je je beter kunt concentreren, is Ritalin ook populair bij mensen zonder ADHD. Zij merken daarnaast ook het opwekkende effect van dit middel, dat verwant is aan speed.
Ritalin staat op lijst 1 van de Opiumwet en is dus een harddrug. Het aanwezig (voorhanden) hebben van iedere drug op die lijst is strafbaar/illegaal.
Ritalin is een ADHD medicijn en alleen op doktersrecept te krijgen. Onder jongeren en studenten is ritalin populair als hulpmiddel bij het studeren, omdat het de focus verhoogt. In het illegale circuit wordt ritalin verkocht voor €5 per pil. De prijs zakt naar €4 bij grotere bestellingen (meer dan 30 stuks).
Ritalin is een merknaam en niet zozeer de naam van het medicijn zelf. De werkzame stof in de drug is methylfenidaat: een stof die chemisch lijkt op amfetaminen, ook wel bekend als de harddrug speed. Het is een medicijn dat bijna altijd wordt voorgeschreven aan kinderen en jongeren, en niet aan volwassenen.
Kenmerken ADHD
De kenmerken van ADHD zijn te verdelen in 3 gebieden: aandachtsproblemen, hyperactiviteit en impulsiviteit.
Met voeding en supplementen kun je ook heel veel doen om je systeem rustiger te krijgen. Er zijn allerlei testjes om uit te zoeken welke disbalans iemand heeft. Gaba bijvoorbeeld is een kalmerende neurotransmitter die veel mensen met ADHD tekort komen, dus een supplement kan rustgevend werken.
Voorbeelden hiervan zijn vroeggeboorte, vroege traumatische ervaringen en een tekort aan voedingsstoffen. Slaaptekort leidt ook tot ADHD-kenmerken. Slaap en ADHD is eigenlijk een soort kip-en-het-ei-verhaal. Door ADHD heb je een grote kans op slaapproblemen, maar door slaapproblemen verergeren ook je ADHD-klachten.
Methylfenidaat zorgt ervoor dat u meer aandacht heeft. Ook verbetert het uw stemming. Bij ADHD (u bent snel afgeleid, doet drukker en doet dingen zonder er bij na te denken). Ook bij narcolepsie (u moet vaak overdag slapen terwijl u genoeg geslapen heeft).
Ook kan de arts methylfenidaat voorschrijven. Problemen bij ADHD zijn vooral belangrijk na het zesde levensjaar. Hierom wordt methylfenidaat meestal gegeven aan kinderen van 6 jaar en ouder. In de puberteit kan dan gekeken worden of het nog nodig is met methylfenidaat door te gaan.
Een van de bijwerkingen van methylfenidaat is verminderde eetlust. Reden dat het middel ook gebruikt wordt als afslankmiddel. Ritalin© zul je echter niet snel van de huisarts voorgeschreven kregen om je wasbord uit de kast te halen of een paar kledingmaten minder uit de rekken te kunnen trekken.
Kinderen met probleemgedrag en met lichte beperkingen in het functioneren (bijvoorbeeld door onoplettend, druk of impulsief gedrag) hebben niet de diagnose ADHD. Zij kunnen geen medicijn krijgen, omdat zij geen aandoening hebben waarbij ADHD medicatie officieel geregistreerd staat.
In 2018 gebruikte volgens cijfers van Stichting Farmaceutische Kengetallen ongeveer 2 procent van de mensen tussen de achttien en 25 jaar op voorschrift van een arts ritalin of een ander middel met dezelfde werkzame stof.
Al sinds 2015 neemt het gebruik van dat middel af, maar vorig jaar nog eens extra. Dat blijkt uit cijfers van Stichting Farmaceutische Kengetallen die NOS Stories heeft opgevraagd. In 2014 gebruikten bijna 100.000 minderjarigen medicatie met methylfenidaat, in 2018 nog 78.000.