Volgens kunstkenners is De Nachtwacht niet te evenaren, tóch gaat kunstenaar Lisa Wiersma een poging wagen. Voor tv-programma Het Geheim van de Meester schildert ze het bekendste werk van Rembrandt van Rijn na. En zelfs nog iets groter dan het origineel.
Het beroemdste schilderij is het werk van Rembrandt dat als De Nachtwacht bekend staat. De eigenlijke titel is 'De compagnie van kapitein Frans Banning Cocq en luitenant Willem van Ruytenburgh maakt zich gereed om uit te marcheren'. Het is een groepsportret van schutters.
Op 13 januari 1911 hakte een werkloze scheepskok met een schoenmakersmes in op het schilderij, maar alleen de vernislaag werd beschadigd. Op 14 september 1975 beschadigde een psychisch gestoorde man het schilderij met een gekarteld tafelmes.
In 1642 was het werk klaar. Hij heeft er dus minimaal een jaar over gedaan, maar waarschijnlijk langer.
Alle schilderijen uit tv-programma Het Geheim van de Meester naar Gorcums Museum. Meesterwerken die tot in detail zijn nageschilderd door kunstschilder Charlotte Caspers hangen volgende maand aan de muur van het Gorcums Museum.
De kopie is nu verdwenen uit het museum. Het enorme doek – vier bij vijf meter – is opgerold en ligt op een geheime locatie tot eind januari, wanneer het programma op de buis komt. Waar het werk dan komt te hangen, wil producent Marc Pos nog niet kwijt.
De Nachtwacht door iedereen
Het team van Het geheim van de Meester heeft de reconstructie van De Nachtwacht onthuld, maar daar blijft het niet bij! Studenten, gezinnen en fans van het programma kregen in Eindhoven en in Leiden de kans om mee te schilderen aan een speciale Nachtwacht.
Het is het duurst geveilde schilderij ter wereld: Salvator Mundi (verlosser van de wereld) door Leonardo da Vinci. Liefst 450 miljoen dollar betaalde de Saudische minister van cultuur ervoor in 2017.
Rembrandt verdiende 726 euro met dit schilderij
Je zou zeggen dat een schilder zo groot als Rembrandt ook een enorme vergoeding kreeg voor dit meesterwerk. Niets is minder waar, want de schilder ontving slechts 1.600 gulden voor het afronden van dit schilderij.
Helemaal duidelijk is het niet, hoeveel geld Rembrandt van Rijn verdiende met De Nachtwacht. Maar het verhaal gaat dat alle 16 schutters die op het schilderij staan ongeveer 100 gulden hiervoor betaalden. Dat betekent dus dat hij rond de 1.600 gulden voor het schilderij gekregen heeft.
De Mona Lisa van Leonardo da Vinci, ook bekend onder de naam La Gioconda, wordt wel beschouwd als het beroemdste geschilderde portret uit de kunstgeschiedenis. Het geldt tevens als het absolute topstuk van museum Het Louvre in Parijs.
#1: Rembrandt – De Nachtwacht
Op 13 januari 1911 sneed een man door het doek met een schoenmakersmes; op 14 september 1975 liet een man met een broodmes grote zigzagsneden achter; op 6 april 1990 sproeide een man zoutzuur op het schilderij met een plantenspuit.
Leonardo Da Vinci – Mona Lisa
Het is waarschijnlijk het beroemdste schilderij in de hele wereld en uit alle kunsttijdperken. Da Vinci schilderde de Mona Lisa tussen 1503 en 1506 in Florence.
De schutterij die destijds de opdracht aan Rembrandt verstrekte was een stedelijke instelling en De Nachtwacht is sindsdien eigendom van de gemeente Amsterdam, in eeuwigdurende bruikleen aan het Rijksmuseum. De geschatte waarde van De Nachtwacht ligt rond de 500 miljoen euro.
Omdat het schilderij te groot was voor zijn nieuwe plek, tussen twee deuren, werd het werk verkleind. Aan alle kanten werd een stuk van het doek afgesneden, het grootste stuk aan de linkerzijde. De afgesneden stukken van De Nachtwacht zijn nooit teruggevonden.
In 1635 verliet Rembrandt huize Uylenburg. Vanaf 1 mei 1635 huurde hij voor 600 gulden per jaar een voornaam huis aan de Nieuwe Doelenstraat, naast Willem Boreel, de pensionaris van Amsterdam.
In 1715 verhuisde het schilderij naar het Paleis op de Dam. Omdat de Nachtwacht groter was dan de plaats waar hij opgehangen moest worden is het doek hiervoor ingekort. Aan de bovenkant en zijkanten is een deel van het schilderij afgehaald, waardoor twee schutters nu niet meer op de Nachtwacht staan.
Rembrandt zijn ouders waren niet rijk maar zeker ook niet arm. Het lag er eigenlijk aan hoeveel mensen naar de molen kwamen. Rembrandt was op één na de jongste van de 9 kinderen. Hij zat van zijn 7de tot en met zijn 14de op de Latijnse school.
Iconische kunst met een rijke historie is eigenlijk onbetaalbaar. Dit soort kunstwerken zijn veelal te vinden in musea en formeel niet te koop.
Twee schilderijen van Rembrandt zijn aan het Rijksmuseum verkocht voor in totaal 160 miljoen euro. Een astronomisch bedrag, maar niet uitzonderlijk. Dit zijn de vijf duurste Nederlandse schilderwerken die ooit zijn verkocht. Woman III is het duurste Nederlandse schilderij ooit verkocht.
Hoe oud het is
De meeste schilderijen zijn gemaakt op een wit of gebroken wit doek, maar de stof verschilt per periode. Hoe ouder het werk, des te meer geelachtig de rug. Een andere methode is te kijken of het kader of de achterkant van het paneel stickers van de leverancier bevat.
De exposure-box van Het geheim van de Meester is verhuisd van Eindhoven naar Leiden.
Het schildersatelier van Lisa Wiersma bevond zich het afgelopen jaar op een wel hele bijzondere plek. Maandenlang schilderde zij met haar medeschilders dag in dag uit tegenover de Eregalerij in het Rijksmuseum.
In 2019 werd met Operatie Nachtwacht het grootste onderzoeks- en restauratieproject in de geschiedenis van het Rijksmuseum gestart. Michel van de Laar, teamlid van Het geheim van de Meester, was in 1990 een van de restauratoren en vertelt hoe bijzonder Operatie Nachtwacht is.