Rijkswaterstaat is de beheerder van de rijkswegen en -wateren. Deze organisatie houdt rivier, oever, weg, berm en verzorgingsplaatsen schoon.
Een groot deel van het zwerfvuil in ons land wordt opgeruimd door de gemeentelijke reinigingsdiensten. In 2010 kostte het schoonhouden van de openbare ruimten een slordige 250 miljoen euro. Een deel blijft echter achter in de natuur, en weer een klein deel daarvan komt via rivieren uiteindelijk in de oceaan terecht.
Als gemeenten kan je de burgers sturen en helpen om afval netjes te verwerken in de afvalbak door zichtbare faciliteiten aan te bieden. Denk hierbij aan Mr. Fill in de openbare ruimte die door verschillende principes van gedragsbeïnvloeding burgers aanstuurt om afval in de bak te gooien.
Tips om zwerfafval tegen te gaan
Gooi afval altijd in een afvalbak en niet op de grond. Dit geldt ook voor kleine dingetjes, zoals kauwgom, peuken, tissues en fruitschillen. Neem plastic flesjes en blikjes mee en lever het in als statiegeld. Doe mee met locale en landelijke opschoonacties.
Doelgroep Het meeste drankblikjes-zwerfafval wordt veroorzaakt door jongeren tussen de 16 en 25 jaar. Zwerfafval (drankblikjes) ontstaat vooral bij lopende jongeren.
Filters van sigaretten staan op 1 in de top tien van gevonden zwerfvuil. Daarna volgen blikjes en snoepwikkels. Marlboro voert de lijst van merken aan, ook afval van Red Bull en McDonalds wordt regelmatig aangetroffen. De organisatie verwacht dat volgend jaar het laatste jaar is dat blikjes vaak worden gevonden.
Het meeste zwerfafval ligt op parkeerplaatsen langs de snelweg. Het schoonst zijn recreatiegebieden en woonwijken. Jongeren gooien vaker wat op straat dan ouderen, en mannen vaker dan vrouwen. Overigens is een groot deel van het zwerfafval het gevolg van onbewust gedrag en slordigheid.
Als we de items indelen naar soort materiaal dan tellen we: 793x van Plastic: blijft oneindig lang liggen. 131 x van Metaal; blijft minimaal 50 jaar liggen. 48x van Hout/ Karton/ Papier; blijft minimaal 6 maanden liggen. 31x van Glas; blijft oneindig liggen.
Ook een bananenschil blijft nog aardig lang circuleren in de natuur. Doordat de schil het taaie cellulose bevat, bedraagt de afbraaktijd 1 jaar. Een ander product waarvan je niet verwacht dat het zo lang duurt, is een papieren zakdoek. Deze zal bijvoorbeeld al snel een maand rondzwerven, voordat hij is afgebroken.
Deze zijn onder te verdelen in Schoon houden (preventie) en Schoon maken. Schoon maken omvat twee thema's: reinigen, dus het regelmatig schoonmaken van een gebied, en participatie, zoals opruimacties door buurtbewoners. Schoon houden richt zich op preventie, dus het voorkomen van zwerfafval.
De overheid probeert op verschillende manieren het zwerfvuil te verminderen. Bijvoorbeeld door de omgeving goed in te richten. Een aantrekkelijke buurt dwingt respect af. En het helpt natuurlijk als er voldoende vuilnisbakjes staan op de juiste plaatsen en als er regelmatig veegrondes zijn.
Metalen blikje: 1,5 - 50 jaar. Plastic frisdrankflesje: 5 -10 jaar. Plastic zak: 10 - 20 jaar.
Natuur in de buurt
Zwerfafval heeft gevolgen voor de natuur in jouw buurt. Wanneer mensen niet bezig zijn met het juist deponeren van hun afval, kunnen planten in de natuur gaan woekeren. Ook trekt afval veel ongedierte aan, waardoor de natuur in jouw buurt nog meer beschadigd.
Zwerfafval op land en in water heeft negatieve gevolgen voor de leefbaarheid en het milieu.Het vervuilt en trekt ongedierte aan.Daarnaast eten dieren het afval op of raken erin verstrikt.Veel afval belandt ook in zee.
Gemiddeld is groente- en fruitafval in de natuur na een aantal maanden helemaal verdwenen. Ook papieren producten als kranten of tissues verteren over het algemeen goed, hoewel het wel enkele jaren duurt voordat ze volledig zijn afgebroken.
Zwerfvuil bestaat voornamelijk uit verpakkingsmateriaal van consumpties, bijvoorbeeld blikjes, flesjes, sigarettenpakjes, wikkels of frietbakjes (grof zwerfafval) en sigarettenpeuken en kauwgom (fijn zwerfafval). Tijdens de uitbraak van het coronavirus werden ook veel mondmaskers gedumpt.
Voorkom rimpels
Een banaan bevat verschillende vitamines en mineralen die je huid jong houden en rimpels helpen voorkomen. Pureer een bananenschil, breng het goedje aan op je huid aan en laat dit 20 minuten z'n werk doen.
De natuur doet nog veel langer over het verwerken van een bananenschil. Dat komt omdat er in een bananenschil relatief veel cellulose zit. Cellulose is lastig afbreekbaar voor de micro-organismes in de natuur, waardoor een bananenschil tot wel 2 jaar kan overleven in de natuur.
Het klinkt misschien vreemd, maar als je fruitafval in de natuur gooit, veroorzaak je zwerfvuil. Hoewel organisch afval minder schadelijk is dan pakweg plastic of sigarettenpeuken, duurt het toch even voor het afval volledig afgebroken is. Een klokhuis van de appel krimpt het snelst.
Het klokhuis van een appel wordt het snelst afgebroken - tussen de twee tot acht weken - de afbraak van een bananen- of sinaasappelschil kan tot wel twee jaar duren.
Zoals je ziet, krimpt het klokhuis van de appel het snelst. Appels zijn inheemse vruchten, dus daar weten ons klimaat en onze bodem wel raad mee. De rest van het fruit(afval) doet er beduidend langer over om te composteren ... Bananen- en sinaasappelschillen kunnen zelfs tot wel twee jaar blijven liggen.
Tijdens de hele luierperiode zorgen wegwerpluiers voor zo'n 1.000 kilo afval, of een zak restafval per week. Het duurt 200 tot 500 jaar voor een wegwerpluier vergaat. Nochtans wordt hij maar enkele uren gedragen. Een herbruikbare luier kan tot 200 keer gebruikt worden.
Plastic maakt niet alleen een vuilnisbelt van de kusten, maar schaadt ook de levensomgeving van zeedieren. Dieren raken verstrikt in grotere stukken plastic, en verwarren kleinere stukjes voor voedsel. Het inslikken van plastic deeltjes kan de vertering van voeding verhinderen.
Bronnen van zwerfvuil
Dit is een van de manieren om er achter te komen waar het afval uit bestaat en waar het vandaan komt. Het zwerfafval op land bestaat vooral uit voedsel- en drankverpakkingen. Van het strandafval in Nederland komt 44% van de scheepvaart en visserij.
Driekwart van het afval is plastic, zowel grotere stukken plastic als ook microplastic. De aanpak van zwerfafval in stroomgebieden is een belangrijk aangrijpingspunt voor het terugdringen van zwerfafval in zee.