Alhoewel de president feitelijk de 'baas' is, kan hij geen andere rechters ontslaan en heeft hij geen invloed op beslissingen van andere rechters. De president houdt zich hoofdzakelijk bezig met het uniformeren van de rechtspraak binnen zijn rechtbank.
Boven een aantal van deze rechtbanken komt een gerechtshof. Boven de vijf gerechtshoven staat de Hoge Raad. De Hoge Raad is de hoogste rechter in Nederland. De meeste geschillen komen in eerste instantie voor een kantongerecht of een arrondissementsrechtbank.
De Hoge Raad der Nederlanden is het hoogste rechtscollege van ons land. De belangrijkste taak van de Hoge Raad betreft de cassatierechtspraak. Dit betekent dat de Hoge Raad beoordeelt of bij de uitspraken van lagere rechters (meestal gerechtshoven) de procedures en de procesregels juist zijn gevolgd en toegepast.
Patricia Messer-Dinnissen is sinds 1 januari 2022 voorzitter van het gerechtsbestuur van de rechtbank Midden-Nederland. Patricia Messer studeerde Nederlands Recht in Maastricht en werkte kort in de wetenschap.
De regering benoemt de rechters en de procureur-generaal bij de Hoge Raad. Zij blijven hun hele leven rechter en procureur-generaal.
De hoogte van het salaris van een rechter hangt af van zijn precieze functie, bijvoorbeeld (senior) rechter of (senior) raadsheer. De hoogte van het salaris varieert van €4.000 tot €10.000 bruto per maand, gebaseerd op een 36-urige werkweek.
Een afgestudeerde rechter begint met een startsalaris van €5.100 bruto per maand. Bij een rechter met meer ervaring en expertise kan dit salaris oplopen tot € 6.600 bruto per maand. Het salaris bij hogere functies als president of procureur-generaal bij de Hoge Raad ligt tussen de € 10.000 en € 13.000 bruto per maand.
De rechterlijke macht is in een rechtsstaat de macht die bestaat uit de leden van het Openbaar Ministerie en de leden van de rechtbanken/Gerechtshoven, waaraan de rechtspraak is opgedragen.
Een eerlijk proces voor iedereen
De reden voor een onpartijdige rechter is duidelijk. Iedereen heeft recht op beslechting van zijn of haar geschil door een onpartijdige en onafhankelijke rechter. Als een rechter partijdig is, dan is het proces niet eerlijk ten opzichte van een van de partijen.
Bij het doen van een uitspraak kijkt de rechter naar de wet, de feiten (wat is er precies aan de hand), persoonlijke omstandigheden en verklaringen van deskundigen en getuigen.
Een uitspraak van een rechter is bindend, maar een burger kan wel in hoger beroep gaan tegen een uitspraak van een rechter. Een hogere rechter gaat de hele zaak dan opnieuw behandelen. In veel gevallen kan men daartegen nog cassatie aantekenen bij de Hoge Raad, het hoogste rechtsorgaan van Nederland.
De Hoge Raad der Nederlanden is het hoogste rechtscollege in Nederland voor civiel recht, strafrecht en fiscaal recht. De raad is dat ook voor Aruba, Curaçao, Sint Maarten en Bonaire, Saba en Sint Eustatius. De Hoge Raad is cassatierechter.
U kunt een klacht indienen als u vindt dat een rechtbank of een rechtbankmedewerker u niet correct heeft behandeld. U stuurt dan een brief naar het bestuur van die rechtbank. Dit moet u binnen 1 jaar na het voorval doen.
Constitutionele toetsing door de rechter houdt in dat de rechter toetst (of mag toetsen) of wetten al dan niet in overeenstemming zijn met de Grondwet. Het huidige artikel 120 van de Grondwet bepaalt dat de rechter niet mag beoordelen of wetten en verdragen in strijd zijn met de Grondwet.
De wettelijke leeftijdsgrens van 70 jaar voor ontslag van rechterlijk ambtenaren is een passend en noodzakelijk middel om 2 legitieme doelen te behalen: het waarborgen van de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en het bevorderen van de doorstroming binnen de rechterlijke organisatie.
De Rechtspraak wordt per zaak betaald. Voor elk vonnis dat een rechter uitspreekt, betaalt de minister van Justitie en Veiligheid een bepaald bedrag. Dus hoe meer vonnissen rechters produceren, des te meer geld krijgt de Rechtspraak, en omgekeerd.
U kunt een wrakingsverzoek doen als u twijfelt aan de onpartijdigheid van de rechter. Bijvoorbeeld omdat u van de rechter geen reactie mag geven tijdens de zitting. U vindt meer situaties om de rechter te wraken op de website Rechtspraak.nl.
Voor de zitting
Als u procedeert met verplichte procesvertegenwoordiging, dan moet uw advocaat een wrakingsverzoek indienen. Als u procedeert zonder procesvertegenwoordiging, dan kunt u zelf een brief schrijven waarin u aangeeft dat u de rechter wraakt.
Als de rechter door zijn nevenfunctie een belang heeft bij de uitkomst van de rechtszaak, kunt u hem wraken. Meestal verschoont een rechter zich als hij belangen heeft.
Er zijn binnen de rechtspraak verschillende rechtsgebieden, zoals: strafrecht, civiel recht en bestuursrecht.
De rechterlijke macht bewaakt de rechtsstaat, de onafhankelijkheid van de rechtspraak en garandeert gelijke rechten voor iedereen. De Rechtspraak is onafhankelijk en valt niet onder het gezag van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Iedereen heeft recht op eerlijke, onafhankelijke en onpartijdige rechtspraak.
Er zijn ongeveer 2.500 rechters in Nederland.
Om als rechter op de arbeidsmarkt binnen te komen is erg lastig, omdat hiervoor de RAIO opleiding (Rechterlijk Ambtenaar in Opleiding) gevolgd moet worden. Voor deze opleiding worden zeer hoge eisen gesteld en er zijn slechts weinig plaatsen beschikbaar.
Jurist met minstens zes jaar juridische werkervaring
Na het succesvol afronden van de selectieprocedure duurt je opleiding vijftien maanden tot maximaal 2 jaar. Je volgt de opleiding bij één van de gerechten en bij SSR, het opleidingsinstituut van de Rechtspraak.
Salaris chirurg
Ter indicatie: als beginnend afgestudeerde in dienst van een algemeen ziekenhuis verdien je, conform de Arbeidsvoorwaarden Medisch Specialisten (AMS), per jaar een bruto salaris van ongeveer € 70.000,- voor een 45-urige werkweek. Het salaris kan oplopen tot zo'n € 130.000,-.