Als de overledene geen kinderen had, en nog wel ouders en/of broers en zussen, dan erven zij samen. Halfbroers en -zussen tellen daar ook bij mee. Stiefbroers en -zussen niet. Als er ook geen ouders, broers of zussen waren, dan moet een generatie verder teruggekeken worden: de grootouders en hun nakomelingen.
Volgens het wettelijk erfrecht erven neven en nichten nog steeds gewoon als u geen testament hebt en hun vader of moeder, uw broer of zus is vooroverleden. Deze nichten en neven erven dan door middel van het plaatsvervullingsrecht.
U kunt van een oom, tante, broer of zus erven als er een testament is opgesteld, maar ook zonder een testament als er geen partner en geen kinderen of kleinkinderen zijn.
Kleinkinderen betalen meer erfbelasting en neven, nichten, ooms, tantes en erfgenamen die geen familie zijn, betalen het hoogste tarief. Het minimale percentage is 10% en het maximale percentage is 40%.
In een testament zou u benoemd kunnen zijn als een erfgenaam, maar u kunt ook behoren tot de wettelijke erfgenamen van de overleden oom of tante. Dit kan het geval zijn als de overledene geen partner en kinderen had. De nalatenschap gaat vervolgens naar de ouders en broers en zussen van de overledene.
Zonder testament bepaalt de wet wie je erfgenamen zijn. Daar zit een volgorde in. De eerste groep zijn je echtgenoot en je kinderen. Heb je die niet, dan je ouders en broers en zussen.
De wet bepaalt dat de erfenis van een alleenstaande zonder kinderen naar de ouders, broers en zussen gaat. Als je broer of zus al eerder is overleden, dan gaat dat deel over op hun kinderen. Dat kunnen neefjes en nichtjes zijn met wie je misschien weinig contact hebt.
In 2021 mag je € 3.244 belastingvrij schenken aan een ander, bijvoorbeeld een kleinkind, een neef of nicht, een vriend of een lokale ondernemer. Dat was in 2020 nog € 2.208. De ontvanger beslist zelf wat hij of zij met het geld doet, er is dus geen verplicht bestedingsdoel.
Schenk je een bedrag aan iemand anders dan je zoon of dochter? Dan mag je maximaal 2.274 euro belastingvrij schenken. Naast je kleinkind, (groot)ouders, broer/zus, neef/nicht en andere familieleden, mag je dit jaar ook vrienden en kennissen dus een belastingvrije schenking doen van 2.274 euro.
Als er geen kinderen zijn, dan krijgt de langstlevende echtgenote het aandeel van de overledene in het gemeenschappelijk vermogen in volle eigendom. Aangezien de andere helft al van de langstlevende is via het huwelijksvermogensrecht, verkrijgt zij dus het volledige gemeenschappelijk vermogen in volle eigendom.
Iemand die een erfenis van 150.000 euro erft van een tante uit Brussel betaalt in totaal 72.500 euro successierechten. 48% gaat dus naar de Staat. Iemand die een erfenis erft van 150.000 euro van een oom uit Wallonië betaalt in totaal betaalt 46.500 euro. 31% gaat dus naar de Staat.
Hiervoor moet u naar een notaris. Dat kan de notaris zijn die het testament gemaakt heeft (of zijn opvolger), of een notaris naar keuze. Die notaris naar keuze benadert dan de notaris die het testament gemaakt heeft en krijgt een afschrift. Nu kan de notaris de erfgenamen informeren over de inhoud van het testament.
Alle andere familieleden, ouders, grootouders, broers, zusters, neven en nichten, hebben geen enkele mogelijkheid om zich tegen een onterving te verzetten. Onterven doe je door een testament te maken bij de notaris. In plaats van aan je familie, kun je in dat testament je nalatenschap toewijzen aan wie je maar wilt.
Bloedverwanten en echtgenoot / echtgenote
Alleen eigen familie kan dus volgens de wet erven. Schoondochters, schoonzonen, schoonzussen en zwagers zijn geen bloedverwanten van de overledene en kunnen daarom niet volgens de wettelijke regels van de overledene erven.
Doordat u schenkt, wordt uw erfenis kleiner. En daardoor betalen uw erfgenamen na uw overlijden minder erfbelasting. Zorg wel dat de schenking onder de jaarlijkse vrijstelling blijft, anders moet de ontvanger schenkbelasting betalen.
Als u een erfenis krijgt, hoort dit bij uw vermogen - ook al is deze nog niet onder de erfgenamen verdeeld. Over uw vermogen betaalt u misschien inkomstenbelasting. Lees hoe dat zit. Geef in uw aangifte inkomstenbelasting uw aandeel van de erfenis aan bij uw bezittingen en (eventueel) schulden.
Het gaat vaak om crimineel geld of stortingen om zwart geld wit te wassen. Om hier iets aan te doen bestaat de Wet Melding Ongebruikelijke Transacties, MOT. Maar de controle van de belastingdienst gaat inmiddels veel verder: elke contante betaling vanaf € 10.000 moet worden gescreend.
Als de schenker geen aangiftebiljet heeft ontvangen, moet ook de schenker de Belastingdienst om uitreiking van een aangiftebiljet verzoeken. Uitgangspunt is dat de schenkbelasting wordt betaald door de begiftigde. Maar de schenkbelasting mag ook voor rekening van de schenker komen.
U kunt bijvoorbeeld geld geven, aandelen of waardevolle spullen, zoals een auto of huis. Tot een bepaald bedrag hoeft de ontvanger van uw gift geen belasting te betalen over uw gift. De maximumbedragen voor belastingvrij schenken veranderen elk jaar. De bedragen staan in de Tarievenkaart Erf- en schenkbelasting.
Als er geen testament is, bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Dat gebeurt in deze volgorde: echtgenoot of geregistreerd partner en de kinderen. ouders, broers en zussen.
Er is geen testament
Als er geen testament is, regelen de erfgenamen samen de erfenis. Zij kunnen dit ook door 1 of meer personen laten doen met een boedelvolmacht. Dit is een verklaring waarin staat wat de gekozen persoon namens de erfgenamen mag doen. Deze persoon kan een erfgenaam zijn, maar dat hoeft niet.