Communicatiestijlen: je communicatieve wendbaarheid vergroten. Je manier van communiceren (je communicatiestijl) is van invloed op hoe je gesprekspartner jou ervaart en beoordeelt. Ze is dus ook van invloed op hoe een ander op je reageert.
Jouw persoonlijke communicatiestijl begrijpen bevordert effectieve communicatie. Je wordt eerder gehoord en begrepen. Wanneer ik leidinggevenden in organisaties vraag wat zij het moeilijkst vinden aan het leiden van de organisatie en mensen, dan komt het vaak neer op “communicatie”.
Communicatieve vaardigheden (ook wel sociale vaardigheden genoemd) gebruiken we om te communiceren en interactie aan te gaan met anderen. Dit gaat verder dan verbaal zijn. Het heeft ook te maken met non-verbale communicatie, lichaamstaal en persoonlijke uitstraling.
De sociale stijl model is een manier om mensen te categoriseren op basis van hun persoonlijkheidskenmerken en interacties met anderen op de werkplek.
Hoe herken je een coöperatieve communicatiestijl? Ruimte geven en over gevoelens praten. Iemand met een coöperatieve stijl is gericht op relaties, hecht waarde aan commitment, is ondersteunend aan anderen. Is een goede luisteraar, heeft oog voor sfeer en floreert in een open omgeving.
Praat vanuit je eigen behoeften en gevoel, niet over wat de ander verkeerd zou doen. Probeer elkaar niet te onderbreken of in de rede te vallen. Praat niet te lang achter elkaar, geef de ander ook de ruimte. Accepteer dat de ander anders is, ook met communiceren.
Kort en krachtig zeggen waar het op staat, is effectief en efficiënt. Iedereen weet waar hij aan toe is bij een direct persoon, hij zegt wat hij bedoelt en bedoelt wat hij zegt. En je kan bij deze persoon zelf ook heel eerlijk en duidelijk zijn, dat vindt hij juist prettig.
Directe of indirecte communicatie
Nederlanders zijn recht door zee en communiceren direct. Zonder veel taalkundig omhaal zeggen we tegen elkaar waar het op staat. Niet alleen privé, maar ook zakelijk. Nederland is een land met een zogeheten lagecontextcommunicatie.
Irritatie: het tegenovergestelde van directief
Het tegenovergestelde van directief is: laat maar waaien of 'geef er maar geen sturing aan'.
Directieve stijl: kenmerkt zich door een hoge taakgerichtheid en een lage relatiegerichtheid. De stijl is sterk instruerend en gericht op het snel en efficiënt behalen van het beoogde resultaat. De stijl is vooral geëigend wanneer de groep nog niet ver is ontwikkeld in haar bekwaamheid om de taken uit te voeren.
Als we niet genoeg kennis en ervaring hebben met cultuurverschillen op de werkvloer, wordt onze eigen interpretatie automatisch onze verwachting van anderen. Misverstanden en inefficiëntie zijn vaak het gevolg. Met behulp van interculturele communicatie voorkom je deze misverstanden.
De sociale communicatiestijl: aandacht voor emoties. Mensen met de sociale communicatiestijl vinden het belangrijk om goed in de groep te liggen. Zij tonen veel interesse in anderen, zijn hartelijk en voelen goed aan wat anderen nodig hebben.
Ten eerste: Contact maken. Dit is wel de belangrijkste van allemaal. Zonder contact is er eigenlijk geen sprake van communicatie. Dat gaat verder dan met elkaar om de tafel gaan zitten of elkaar aankijken.
Omgangsvormen in verschillende culturen
Er zijn ook culturen waarin het een soort ongeschreven wet is dat je in het bijzijn van anderen je cadeautje niet mag openmaken, of dat mannen bij een kennismaking geen hand mogen geven aan een getrouwde vrouw, of dat je stipt op tijd moet zijn voor een afspraak.
In het TOPOI-model zijn vijf gebieden te onderscheiden waar, met betrekking tot de communicatie, culturele verschillen en misverstanden kunnen worden opgespoord. Deze vijf gebieden zijn Taal, Ordening, Personen, Organisatie en Inzet. Het model biedt tevens verschillende algemene communicatie en interventiestrategieën.
In een wij-cultuur zijn mensen op het collectief gericht; gezamenlijk doelen realiseren. In deze cultuur zetten mensen elkaar in de kracht en nemen gezamenlijk besluiten. Het karakter van samenwerken is win-win; “we moeten er samen beter van worden.”