Zo komen achtereenvolgens de kinderen, kleinkinderen, ouders, broers en zussen, grootouders en tantes en ooms aan de beurt. Er is een testament, dan wordt de verdeling van de erfenis daardoor bepaald. Let wel op. Als er kinderen zijn, hebben deze steeds gezamenlijk recht op de helft van de erfenis.
Als jullie het onderling niet eens kunnen worden over de verdeling, kan iedere erfgenaam bij de rechter een verdeling afdwingen. Niet verdelen is geen optie. Uiteindelijk zal de nalatenschap toch echt afgewikkeld moeten worden.
In algemene zin is een executeur verantwoordelijk voor het afhandelen van uw nalatenschap. Denkt aan opzeggen van de huur, betalen van schulden, maar ook het regelen van uw begrafenis of crematie kunt u overlaten aan een executeur. Alles over nalatenschap leest u in deze brochure.
Hoe bereken ik het kindsdeel? U kunt het kindsdeel berekenen door de erfenis door de helft te delen (één helft is namelijk al van de langstlevende), en het overgebleven bedrag te verdelen over de kinderen en de langstlevende.
U kunt uw kind echter nooit voor 100% onterven. Dit komt omdat een kind altijd aanspraak kan maken op de legitieme portie. Dat is de helft van het deel waar uw kind normaal gesproken ontvangt. Een testament heeft geen invloed op de legitieme portie.
Nee, niet na het eerste overlijden. Pas na overlijden van de achtergebleven ouder mogen de kinderen hun kindsdeel opeisen. Dan komt ook de nalatenschap vrij.
Hoeveel tijd dat is, verschilt sterk per nalatenschap. In een vrij overzichtelijke situatie duurt de afwikkeling al snel ruim een jaar. In ingewikkelde omstandigheden kan dit ook oplopen tot meerdere jaren. Pas na afwikkeling van de nalatenschap kan de erfenis verdeeld worden onder de erfgenamen.
Notariskosten. Doorgaans betaalt de begiftigde de notariskosten, tenzij de schenker hier anders over beslist en ze zelf betaalt. Die notariskosten omvatten onder meer de dossierkosten, de aktekosten en het ereloon van de notaris. Soms zijn de notariskosten onderhandelbaar.
In principe geen notaris nodig
In beginsel zijn het de erfgenamen zelf die gezamenlijk verdelen, tenzij er een executeur-afwikkelingsbewindvoerder (ook wel drie sterren executeur genoemd) is die op grond van het testament bevoegd is om zelfstandig te verdelen.
Elke erfgenaam moet meewerken aan de verkoop van het huis. Maar als een erfgenaam weigert te tekenen voor de verkoop, dan kun je de rechter vragen om een machtiging. Er is dus altijd een juridische oplossing wanneer een erfgenaam niet tekent. Je hebt daarvoor wel een advocaat nodig.
Over de nalatenschap moet je namelijk in de meeste gevallen belasting afdragen. Daarna moeten alle rekeningen betaald worden, bijvoorbeeld voor de notaris, de executeur en eventuele rechtbankkosten. Het geld dat overblijft, wordt vervolgens uitbetaald aan de erfgenamen.
Reken voor een procedure in eerste aanleg op een extra termijn van zowat negen maanden tot één jaar en voor een beroepsprocedure op een bijkomende termijn van nog eens één à twee jaar.
Gemiddeld bedraagt een nalatenschap € 23.700. De helft van de nalatenschappen is hoger, de andere helft is lager. Een erfenis varieert dus tussen enkele honderden tot miljoenen euro's. Ook wat er in de nalatenschap zit verschilt.
Zonder testament bepaalt de wet wie je erfgenamen zijn. Daar zit een volgorde in. De eerste groep zijn je echtgenoot en je kinderen. Heb je die niet, dan je ouders en broers en zussen.
Wanneer deblokkeert de bank? Zodra de bank officieel op de hoogte is wie de wettige erfgenamen van de overledene zijn, worden de rekeningen gedeblokkeerd.
Hoe lang blijft een rekening geblokkeerd na overlijden? U heeft het overlijden gemeld en de rekening is geblokkeerd. Dit blijft zo, totdat is vastgesteld wie gebruik mag maken van de rekening. Dat wordt bepaald met de Akte van overlijden en een Verklaring van erfrecht.
Beleggen geld uit de erfenis
Je kunt zelf gaan beleggen, maar je kunt ook samen met de beleggingsexperts van je bank gaan beleggen. Of je kunt je beleggingen laten beheren door je bank. Beleggen is niet zonder risico's. De waarde van het vermogen dat je inlegt kan dalen.
Met welke kosten moet je rekening houden? De kosten voor het afwikkelen van een erfenis bij de notaris lopen erg uiteen. Dit komt ten eerste doordat notarissen hun eigen uurtarief bepalen. Dit tarief ligt vaak tussen de 100 en 200 euro.
Met een 'verklaring van erfrecht' bewijst u wie de erfgenamen zijn. De notaris maakt dit officiële document. Hierin staat of de overleden persoon een testament had en of de erfgenamen de erfenis hebben geaccepteerd.
Een bankrekening op 1 naam wordt na het overlijden van de rekeninghouder meestal geblokkeerd. Vaak kunnen er dan geen betalingen meer gedaan worden. Zoals automatische incasso's en periodieke overboekingen. Houd hier dus rekening mee als je zaken regelt voor de overledene.
Wettelijk gezien is het niet mogelijk om kinderen volledig te onterven. Kinderen hebben namelijk altijd recht op een geldelijk bedrag dat wij de legitieme portie van de erfenis noemen. Concreet betekent dat het volgende: stel een moeder heeft drie kinderen onder wie de erfenis zou worden verdeeld.
Het deel van vader, de helft van de huwelijksgemeenschap, is dan de erfenis. De erfdelen zijn 1/3e deel (twee kinderen en een echtgenote, dus drie erfgenamen) van de nalatenschap. Het kindsdeel is dan 1/3e deel van de erfenis, is gelijk aan 1/6e deel van het gezamenlijke vermogen van de ouders.
Langstlevende ouder maakt de erfenis op
De langstlevende heeft gedurende diens leven het volledige beheer over de erfenis die door de overleden partner is achtergelaten. Dat betekent ook dat de langstlevende het geld helemaal mag opmaken, inclusief de kindsdelen van de kinderen.