Handelingsonbekwaamheid wil zeggen dat iemand iets niet mag, terwijl wilsonbekwaamheid inhoudt dat iemand iets niet kan, de gevolgen ervan niet overziet, het niet snapt. Wie bepaalt of en waarvoor iemand wilsonbekwaam is? Als het gaat om zorg bepaalt de behandelaar of een patiënt wilsonbekwaam is.
Wie stelt de onbekwaamheid vast? Afhankelijk van de keuze die gemaakt moet worden, stelt een professional de wilsonbekwaamheid of handelingsonbekwaamheid vast. Bij medische beslissingen is dat een arts of rechter, bij financiële handelingen is dat een notaris of kantonrechter.
Wils(on)bekwaamheid heeft te maken met beslissingen over zorg en gezondheid. Iedereen is wilsbekwaam, tenzij een deskundige arts heeft vastgesteld dat iemand voor een bepaalde beslissing wilsonbekwaam is.
Wat is curatele? Curatele is een manier om iemand te beschermen die niet goed voor zijn geldzaken, bezit en persoonlijke zaken kan zorgen. De rechter stelt een curator aan die dit voor hem doet. Iemand die onder curatele staat is handelingsonbekwaam.
Soms is het onduidelijk of een patiënt wilsbekwaam is om over zijn behandeling te beslissen. In principe beoordeelt de behandelend arts de wilsbekwaamheid van zijn of haar patiënt. Een wilsbekwaamheidsbeoordeling is altijd een medische en geen juridische beslissing.
De wetgever heeft bepaald dat de wilsbekwaamheid van een cliënt ter zake moet worden beoordeeld door een deskundige zorgverlener. Deze deskundige zorgverlener moet de beoordeling verrichten conform de gangbare richtlijnen(artikel 3 lid 2 Wzd).
Wilsonbekwaamheid bij dementie
Door dementie raakt iemand op een gegeven moment wilsonbekwaam. Dit betekent dat de persoon met dementie de gevolgen van zijn handelen of beslissingen niet meer goed kan overzien.
De bewindvoerder kan bijvoorbeeld een familielid, vriend of kennis van u zijn. Sinds 1 januari 2021 geldt dat in geval van schulden de rechter het bewind alleen voor bepaalde duur mag uitspreken.
Wanneer is iemand handelingsonbekwaam? De wet onderscheidt twee groepen van personen die handelingsonbekwaam zijn: minderjarigen, dat is iedereen die jonger is dan 18 jaar;meerderjarigen die onder curatele zijn gesteld.
In het Centraal Curatele- en bewindregister (CCBR) ziet u welke personen onder curatele staan. Of van welke personen het vermogen onder bewind is gesteld. U kunt online zoeken in het register.
Wanneer blijkt dat uw vader wilsonbekwaam is, zal u via de rechter bewind moeten aanvragen om het huis van uw vader te kunnen verkopen.
1.2 Probleemomschrijving Ook een wilsonbekwaam kind is een wettelijke erfgenaam van diens ouders.
Je bent niet perse wilsonbekwaam, wanneer je bewust kiest om een advies van de dokter niet op te volgen. Belangrijk is dat je de informatie begrijpt en een overwogen keuze kunt maken. En dat je de gevolgen van je beslissing kunt beoordelen en overzien. Als je een bewuste beslissing kan nemen, ben je wilsbekwaam.
Iemand van wie de goederen onder bewind staan, kan daarover alleen beslissen met hulp van de beschermingsbewindvoerder. Of met toestemming van de kantonrechter. De onder bewind gestelde persoon is handelingsonbevoegd.
Een minderjarige is handelingsonbekwaam. Dit wil zeggen dat de minderjarige alleen iets mag kopen, lenen of huren met toestemming van zijn wettelijke vertegenwoordiger. Dit laatste geldt echter niet voor een koop die maatschappelijk als normaal wordt gezien.
Kinderen jonger dan 18 jaar mogen beslissingen niet altijd zelfstandig nemen. Volgens de wet mogen zij alleen iets kopen als een van hun ouders (of hun voogd) daarvoor toestemming heeft gegeven. Dat geldt ook voor het sluiten van overeenkomsten voor bijvoorbeeld abonnementen of diensten.
Van 1838 tot 1 januari 1957 was een gehuwde vrouw in Nederland niet handelingsbekwaam. Dat betekende, dat gehuwde vrouwen niet zelfstandig een overeenkomst, zoals een bankrekening, konden afsluiten of beslissingen over de opvoeding van de kinderen mochten nemen.
Volgens de wet is iedereen die 18 jaar of ouder is (meerderjarigen) in beginsel handelingsbekwaam. Dit houdt in dat zij rechtshandelingen kunnen verrichten.
Rechtsbekwaamheid (of genotsbekwaamheid) is de mogelijkheid om drager te zijn van rechten en plichten. Handelingsbekwaamheid houdt in dat men de rechten en plichten waarvan men drager is ook zelf kan uitoefenen zonder tussenkomst van derden. Men kan dus ook zelfstandig rechtshandelingen stellen.
Lukt het u niet goed om met uw geld om te gaan? Dan kunt u een beschermingsbewindvoerder vragen u te helpen met uw geldzaken. U vraagt bewindvoering aan bij de kantonrechter bij u in de buurt. U kunt ook laten weten wie u het liefst als bewindvoerder wilt: een professionele bewindvoerder of een familielid.
De vrederechter onderzoekt wat die persoon nog zelf kan doen en wat niet meer, al dan niet tijdelijk. Voor datgene wat die de te beschermen persoon niet meer zelfstandig kan doen, wordt hij onbekwaam verklaard en krijgt hij een bewind- voerder aangewezen.
Ja, je mag zelf kiezen welke bewindvoerder je wilt. Doe dit ook! Het is namelijk een belangrijke beslissing. Een bewindvoerder (of andere hulpverlener) gaat je geld beheren.
Moeilijke financiële beslissingen nemen is daardoor lastig. Daarom is er in de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) vastgelegd dat er een wettelijke vertegenwoordiger kan/moet worden aangesteld: bewindvoering bij dementie.
30% van het aantal gevallen met dementie kan voorkomen worden door een gezonde leefstijl. Gezond eten, voldoende bewegen en stoppen met roken helpen bij de preventie.
Gevolgen van handelingsonbekwaamheid
Als iemand handelingsonbekwaam is, dan kan diegene niet voor zichzelf rechtshandelingen verrichten die onaantastbaar zijn. Uit deze omschrijving blijkt dat iemand het niet voor zichzelf kan, maar dus wel voor een ander.