Smaak van wortelen Aan de kleur kan je zien hoe zoet een wortel is: paarse wortelen zijn het zoetst, dan de oranje en tot slot de gele wortelen. Wortelen met loof smaken iets verfijnder.
Dikke wortelen zijn minder eenvoudig te koken en te bereiden. Kies jonge wortels voor de zoete smaak. Dunne, jonge wortels zijn het zoetst. Babywortels zijn gemakkelijk in het gebruik, maar niet per definitie zoeter dan dunne, jonge wortels.
De winterpeen komt 't best tot z'n recht wanneer het langer gestoofd of gebakken wordt: het resulteert in een ultieme zoete, winterse wortelsmaak. De winterpeen doet het ook erg goed in soepen.
Met het afrijpen, doorgroeien, van een wortel gaat de energie alleen nog naar de wortel en niet meer naar het loof. Het loof is op een gegeven moment niet meer zo fris groen. Op het moment dat je van een bospeen het loof eraf haalt, heet het een waspeen.Deze is meestal langer gerijpt, daardoor iets steviger.
Een winterpeen is de dikkere variant van wortelen, met oranje kleuren wordt met loof verkocht zodra ze vers uit de grond komen. Maar je ziet ze vooral zonder loof en hier in Nederland kennen we deze uiteraard omdat hij vaak wordt gebruikt in hutspot.
Een winterpeen is al zoet van zichzelf en kan tot wel vijf procent uit suikers bestaan. En hoe zachter gekookt of fijner gesneden de wortel is, hoe zoeter die smaak lijkt. Hierdoor is wortel ook een verrassend ingrediënt in lekkere bakrecepten en andere zoete gerechten.
Wat betreft die voedingsstoffen maakt het niet veel uit welke soort je neemt. Bospeen, waspeen, winterpeen, een wortel bevat veel vezels en voedingsstoffen en weinig calorieën. Wortelen zijn ook rijk aan bètacaroteen.
Bospeen: de bospeen heeft zijn naam te danken aan het bosje groene wortelloof. Deze wortel is lichtzoet van smaak en kun je prima rauw eten als snack.
Waspeen is niets anders dan de bekende bospeen, alleen dan zonder loof en gewassen. Lekker makkelijk, even afspoelen en je kunt er zo mee aan de slag. Ook hiermee kun je tal van combinaties maken.
De naam zegt het al, winterpeen is een echte wintergroente (ookal zijn ze jaarrond verkrijgbaar). Winterpeen is groter en grover dan bospeen. Het loof van de peen wordt altijd verwijderd. Winterpeen heeft een volzoete smaak.
Het draagt bij aan een goede spijsvertering. 2. Wanneer je dagelijks een portie wortels eet, heb je minder risico op hart- en vaatziekten. Een onderzoek van de Nederlandse Brian Buijsse - gepromoveerd aan de Wageningen Universiteit – heeft dit aangetoond door de deelnemers van deze studie enkele jaren te volgen.
Even bakken, koken of stomen zijn dan ook goede opties. Maar ook rauw zijn wortels een prima keuze natuurlijk. Ook het combineren van wortels met een vetbron, zoals olijfolie, zorgt ervoor dat je lichaam meer bètacaroteen op kan nemen.
Een wortel voorziet in dagelijkse behoeft aan vitamine A
100 g rauwe wortelen levert 1067 µg vitamine A en dit vooral in de vorm van bèta-caroteen (ongeveer 6400 µg) (2). Dit komt overeen met ruim 1,5 maal de gemiddelde dagelijkse aanbeveling voor vitamine A.
Onmisbaar voor de transit
Naast bètacaroteen zijn worteltjes rijk aan vezels, pectine en cellulose, drie elementen die de darmtransit in goede banen leiden. Bij een constipatieprobleem kiest u het best voor rauwe wortelen, tegen diarree eet u ze beter gekookt.
Hoeveel wortels moet je eten? "Als je 100 tot 250 gram gekookte wortels eet op een dag, krijg je genoeg vitamine A binnen. Van sap is dit 50 tot 100 milliliter. Van rauwe wortel is dat dit 150 tot 200 gram."
Wortels schillen is een makkelijke manier om van al het vuil af te komen zonder dat je ze hoeft te wassen. Daarnaast zien deze groenten er een stuk mooier uit als ze geschild zijn. De kleur oranje is feller en de wortels glanzen meer. Genoeg redenen om de schil er dus even vanaf te halen!
Boen de penen schoon en verwijder het groen. Doe de penen in een pan en schenk er zo veel water bij dat ze half onder staan. Breng op smaak met peper en eventueel zout en breng aan de kook. Leg de deksel op de pan en laat de penen in 10 min.
Je kunt bospeen zowel rauw als gekookt eten. De bospeen geeft een salade een heerlijke knapperige bite, maar combineert ook goed met bijvoorbeeld peultjes of doperwtjes. Bospeen is ook, samen met ui en bleekselderij, een goede basis voor Italiaanse gerechten.
De volgende kruiden en specerijen passen er perfect bij: peterselie, rozemarijn, laurierblad, salie, tijm en kruidnagel. Rooster ze bijvoorbeeld in de oven met knoflook en rozemarijn. Of ga voor Italiaanse kruiden: succes gegarandeerd!
Wat is het voedingsadvies voor wortelen? Voor volwassenen geldt het advies om 250 gram groente per dag te eten.
Als je groenten kookt in een pan met kokend water, gaat er zo'n 20 tot 50 procent van de vitamines en mineralen verloren. Hoe langer de wortelen worden gekookt, des te meer voedingsstoffen er verloren gaan. Toch is het goed om je te realiseren dat het eten van rauwe wortels het gezondste is.
Bereiding: kan rauw worden geconsumeerd. Pan: breng water aan de kook en voeg de worteltjes toe. Kook in 12-16 minuten gaar en giet af.
Een wortel van 128 g bevat slechts 6 g suiker en 1.8 g zetmeel. Ter vergelijking: een enkele plak hooi van 1 kg kan tussen de 100 en 200 g suiker bevatten.
Wortels zijn een gezonde en veelzijdige groente die een groot verschil kunnen maken in je dieet. Je kunt ze toevoegen vanwege de vele gezonde voedingsstoffen of om sneller af te vallen.
Om echt een kleurverschil op te merken heb je een inname van 20 tot 50 mg bètacaroteen gedurende meerdere weken nodig. Een gemiddelde wortel bevat 4 mg bètacaroteen. Dit komt dus neer op ongeveer 5 tot 12 wortels per dag, afhankelijk van het dieet en een lichte of donkere huidskleur, aldus Speeckaert.