Dat kan leiden tot: bloedarmoede (door een tekort aan ijzer, foliumzuur en soms vitamine B12); vermoeidheid; botontkalking (door een tekort aan calcium);
Hetzelfde geldt voor mensen met coeliakie omdat zij vaak onvoldoende vitamine B12 opnemen via de darmen. Als je niet genoeg vitamine B12 binnenkrijgt via voeding, kan je dit gemakkelijk aanvullen met supplementen en vitaminerijke voedingsproducten.
De meest frequent beschreven deficiënties bij CD-patiënten bij diagnose zijn ijzer, vitamine D, calcium, vitamine B12, foliumzuur en zink . Aanwezigheid van ijzerdeficiëntie werd beschreven bij 6%–82% van de volwassen patiënten en bij 12%–82% van de pediatrische patiënten die nieuw gediagnosticeerd waren met CD [15,16,17,18,19,20,21,22,23,37,38,39].
Als de voeding geen tarwe, rogge, haver, spelt, kamut en gerst mag bevatten, bestaat er een kans op tekorten aan voedingsvezel, ijzer en vitamine B. Voedingsvezel is een verzamelnaam voor de onverteerbare bestanddelen van de voeding.
Ook wanneer bepaalde groepen voedingsmiddelen worden gemeden, bestaat het risico op het ontstaan van deficiënties. Bij coeliakie worden vaak deficiënties van onder andere vitamine B6, B12 en foliumzuur. gezien. Maar ook tekorten aan ijzer, vitamine D, zink en magnesium komen regelmatig voor.
*Let op: Vitamine D-tekort komt veel voor bij coeliakie . Hoge, therapeutische doses worden vaak aan mensen gegeven om hun vitamine D-niveaus weer normaal te maken.
Supplementen. Als u niet alle calcium die u nodig hebt uit uw dieet kunt halen en uw calciumgehalte laag is, moet u mogelijk een calciumsupplement nemen . Sommige worden gecombineerd met vitamine D. Als u denkt dat u supplementen nodig hebt, praat dan met uw arts of diëtist die u verder advies kan geven en ze indien nodig kan voorschrijven.
Het simpele antwoord is: je kunt eigenlijk helemaal niks doen. De gluten zijn immers al in het lichaam aanwezig en de reactie hierop is in gang gezet. Omdat de lichamelijke reactie zo snel plaatsvindt kun je hier niks meer tegen doen.
Nu is de grote vraag natuurlijk, is yoghurt glutenvrij? Het antwoord is ja, yoghurt is glutenvrij. Aan yoghurt zijn geen gluten bevattende voedingsmiddelen toegevoegd.
Ja, pindakaas is normaal gesproken een glutenvrij product. We moeten wel een kanttekening maken: sommige andere soorten of merken pindakaas bevatten mogelijk (sporen van) gluten. Door zogeheten 'kruisbestuiving' is het namelijk mogelijk dat er in sommige soorten pindakaas gluten zitten verstopt.
IJzertekort is aanwezig bij 7-80% van de mensen met coeliakie bij diagnose. Coeliakie is aanwezig bij 2-5% van de mensen met ijzertekortanemie. Zie het CKS-onderwerp over Bloedarmoede - ijzertekort voor meer informatie. Vitamine B12-tekort is aanwezig bij 5-41% van de onbehandelde gevallen van coeliakie .
Omdat glutenvrije graanproducten een lager magnesiumgehalte hebben dan producten met gluten , moet een dieet verrijkt met magnesium worden aanbevolen voor CD-patiënten.
Welk brood is glutenvrij? Met glutenvrije ingredienten kan ook brood gebakken worden. Graansoorten die van nature glutenvrij zijn, zijn bijvoorbeeld boekweit, rijst, haver, quinoa, gierst, amaranth (kiwicha), teff, tapioca of sorghum. Ook soja,- kastanje- en kikkererwtenmeel zijn glutenvrij.
Tekorten aan micronutriënten (met name ijzer, foliumzuur, vitamine B6 en B12, vitamine D, koper en zink ) komen vaak voor bij coeliakiepatiënten. Als deze tekorten aan micronutriënten niet worden behandeld, kunnen ze bijdragen aan neurologische complicaties, psychiatrische symptomen en botafwijkingen.
Bij zwangere vrouwen kan een foliumzuur tekort het risico op geboorteafwijkingen, zoals een hazenlip of open ruggetje, vergroten. Daarnaast kan een foliumzuur tekort bij zwangere vrouwen een verhoogde kans geven op een miskraam.
Met een tTG-IgA waarde ≥ 10x ULN én een positieve EMA in een separaat bloedonderzoek is geen aanvullend duodenumbiopt en HLA-DQ analyse nodig om de diagnose coeliakie te stellen.
Gelukkig zijn bijna alle natuurlijke zuivelproducten glutenvrij. Dat geldt ook voor Griekse yoghurt in zijn puurste vorm, ook wel gewone Griekse yoghurt genoemd.
Glutenbevattende granen zijn in heel veel producten en ingrediënten verwerkt. Bijvoorbeeld in: brood, crackers, beschuit, muesli, koek, gebak, pizza, pasta, couscous, bulgur en seitan. Meel, bloem, bindmiddelen en paneermeel zijn meestal van glutenbevattende granen gemaakt.
Yoghurt is een bekende weldoener voor je darmen. Het bevat goede bacteriën zoals de lactobacillus bulgaricus en de streptococcus thermophilis, die bijdragen aan een gezonde spijsvertering. Kies wel voor natuuryoghurt en vermijd de varianten met toegevoegde suiker of magere versies.
Tekorten die verder gezien worden bij een glutenvrij dieet zijn tekorten aan jodium, ijzer, vitamine B1 en vitamine B11. Jodium is belangrijk voor de productie van schildklierhormonen, welke op hun beurt weer nodig zijn voor goeie groei, de ontwikkeling van het zenuwstelsel en de stofwisseling.
Hoeveelheid maakt geen verschil. Het resultaat was duidelijk: hoeveel gluten je inneemt, heeft geen effect op de cognitieve prestaties, en ook de 'vorm' van de gluten (hele of verwerkte granen bijvoorbeeld) heeft geen impact.
Iemand met coeliakie kan last hebben van diverse klachten, waaronder vermoeidheid. Vermoeidheid kan namelijk worden veroorzaakt door een tekort aan ijzer.
Forvia, van Inovera Bioscience , is een van de beste multivitaminen voor coeliakie die nuttig kan zijn voor mensen die geen voedingsstoffen uit hun dieet kunnen opnemen. Het is verkrijgbaar in tablet- en kauwbare vorm en is ontworpen om zacht te zijn voor het spijsverteringsstelsel.
Nadat de diagnose coeliakie is gesteld kunnen er nog klachten zijn van onder meer zwakte en bloedarmoede. De arts kan dan adviseren om enige tijd extra vitaminen en mineralen te gebruiken, bijvoorbeeld foliumzuur, vitamine B12 en ijzer.
Vitaminen zoals D, ijzer, vitamine B, calcium, zink, koper en de vitamines A, E en K blijken vaak laag te zijn bij mensen die een glutenvrij dieet volgen.