Vitamine E is een van de meest genomen vitaminesupplementen bij kanker. Deze vitamine lijkt het effect van radio- en chemotherapie te kunnen versterken (1). Specifiek bij radiotherapie kan het bindweefselvorming verminderen (4). Het lijkt ook nuttig een tekort aan vitamine E te vermijden bij chemotherapie.
De meeste middelen zijn vrij (dus zonder recept van een arts) verkrijgbaar bij de drogist of via internet. Voorbeelden van voedingssupplementen en kruidengeneesmiddelen zijn vitamines, antioxidanten, Ginkgo Biloba, Hypericum/St Janskruid, Rode gist rijst, visolie en Valeriaan.
Vitamine B12 vermindert de toxiciteit van de Vinblastine® (4). In de behandeling met Pemetrexed is de voorafgaande toediening van vitamine B12 (en ook foliumzuur) onontbeerlijk, gezien het risico op levensbedreigend beenmergfalen (7).
Hoge dosis kan schadelijk zijn
Vastgesteld is dat een te hoge inname van vitamine A, vitamine D, vitamine E, vitamine B6, niacine, foliumzuur, calcium, magnesium, jodium, koper, selenium en zink schadelijk kan zijn voor de gezondheid.
Vitamine C heeft een positieve invloed op opname van seleen. Vitamine D bevordert calciumopname. Calcium heeft een belemmerende invloed op de opname van fosfor, magnesium, zink en ijzer (zowel heem als non-heem). Magnesium kan zich binden aan fosfor en zo de opname van magnesium belemmeren.
Er is maar weinig kans op nadelige effecten als je veel te veel vitamine B12 binnen krijgt. Je lichaam zorgt er zelf voor dat het teveel niet wordt opgenomen maar direct wordt afgevoerd met je urine. Er is daarom ook geen bovengrens voor het innemen van vitamine B12 vastgesteld.
Vitamine B6 zit in veel dierlijke producten, zoals vlees, vis, melkproducten en eieren. Vitamine B6 heeft, in tegenstelling tot vitamine B12, alleen als groot voordeel dat het ook uit andere voedingsmiddelen te halen is. Vitamine B6 zit namelijk ook in noten, graanproducten, groenten en peulvruchten.
Voorbeelden hiervan zijn pomelo, ugli, mineola, tangelo en de zure sinaasappel (ook wel Sevilla sinaasappel genoemd). Het advies is om deze vruchten ook niet te nemen rondom chemotherapie.
Praktische adviezen voor een energie- en eiwitrijke voeding
Probeer minimaal 6 keer per dag iets te eten. Sla geen maaltijden over. Varieer zoveel mogelijk: wissel zoete, zure of hartige gerechten, warme en koude gerechten regelmatig af. Neem rustig de tijd om te eten, kauw goed.
Kankercellen voeden zich, meer dan gezonde cellen, met suikers. Daarom zou een beperking van suikerinname via de voeding in theorie tumorgroei kunnen helpen vertragen. In de praktijk gebeurden de meeste wetenschappelijke studies die het verband tussen suiker en kanker bestudeerden, op dieren.
Verschillende studies hebben aangetoond dat de ingrediënten in ananas het risico op kanker kunnen verminderen. De reden hiervoor is het feit dat deze oxidatieve stress en ontstekingen kunnen tegengaan. Zo bleek uit onderzoek dat het spijsverteringsenzym bromelaïne het lichaam helpt om tegen de kanker te vechten.
Een tekort aan foliumzuur kan bloedarmoede, darmstoornissen, vermoeidheid, depressie en geboorteafwijkingen veroorzaken. Te weinig foliumzuur kan ook leiden tot een te hoog homocysteïnegehalte in het bloed. Dit geeft mogelijk een hoger risico voor hart- en vaatziekten.
Omdat de B-vitamines, net als vitamine C allemaal wateroplosbaar zijn, kan een vitamine B complex het beste in de ochtend of bij de (vroege) lunch worden ingenomen, tijdens of net na het eten.
Als je lange tijd te veel vitamine B6 per dag binnenkrijgt, dan kan dat schadelijk zijn. Het kan leiden tot aantasting van het zenuwstelsel, waardoor gevoelloosheid, tintelingen of ernstige zenuwpijn in de handen en voeten kan ontstaan. Dit noem je perifere neuropathie.
In welke groenten en fruit zit B12? Vitamine B12 is niet te vinden in groente en fruit. Er is, vooral bij veganisten, regelmatig interesse naar bronnen van B12 die niet te maken hebben met dierlijke voeding zoals eieren, vlees, vis of kip.
"Ga dus nooit zomaar pillen slikken of B12-injecties nemen, maar laat altijd eerst een diagnose stellen", is zijn advies. Wolffenbuttel concludeert dat het B12-tekort geen hype is. Er zijn wel degelijk meer mensen die de diagnose B12-deficiëntie krijgen, zegt hij.
Als je lange tijd teveel vitamine D inneemt kan dit schade aan je hart, nieren en bloedvaten veroorzaken. Ook kun je misselijk, slaperig, een verminderde eetlust of obstipatie ervaren als je teveel vitamine D inneemt. Gelukkig zijn negatieve effecten van het innemen van te veel van vitamine D zeer zeldzaam.
Vitamine D, net als de andere vetoplosbare vitamines A, E en K, neem je daarom het beste in bij een maaltijd, omdat in een maaltijd altijd wel een beetje vet zit. Op die manier kan het lichaam de vitamine vervolgens uit het vet in de voeding opnemen.
De vitamines B2, B3, B5, B6, B12, C activeren extra energie bij vermoeidheid. Zorg daarom dat je voldoende graanproducten, zuivel, groente en fruit binnenkrijgt. Tip: neem een multivitamine ter aanvulling op je dagelijkse voeding, zodat je zeker weet dat je deze energievitamines binnenkrijgt.
Je kunt vitamine D samen gebruiken met magnesium. Vitamine D kun je het beste slikken tijdens maaltijd, omdat het vet uit de maaltijd zorgt dat vitamine D wat beter wordt opgenomen.
Magnesiumtekort is meestal moeilijk te herkennen. Vooral spier- en zenuwstoornissen staan op de voorgrond: spierzwakte of -krampen, beven, stuipen. Ook psychische veranderingen kunnen voorkomen zoals toegenomen prikkelbaarheid, depressie en psychose.