Ook dubbelloof (Blechnum spicant), de tongvaren (Asplenium scolopendrium) en de eikvaren kunnen goed tegen schaduw en droogte, en zullen het tussen de wortels van een boom naar hun zin hebben.
De volgende varens die een zonnige standplaats verkiezen, stellen hoge eisen aan een voldoende vochtige bodem: osmunda (de koningsvaren), onoclea (de bolletjesvaren), athyrium filix-femina (de wijfjesvaren).
Mochten de bladeren bruine randen of vlekken krijgen, dan is dit 9 van de 10 keer een teken van te veel water. Verminder in dit geval de watergift. Als de varen weinig nieuw blad aanmaakt, kan het zijn dat de plant te donker staat. Je kan proberen de plant in dit geval iets dichter bij het raam neer te zetten.
De varen is op z'n best als hij in een licht vochtige grond staat, waardoor de plant dus regelmatig water nodig heeft. Om deze grond licht vochtig te houden is het soms nodig om 2 tot 3 keer per week een scheutje water toe te dienen. Let er wel op dat de grond niet te vochtig wordt.
Varens kunnen zowel op vochtige als droge plekken groeien. Op droge plekken blijven ze echter wat kleiner. In de Nederlandse tuinen kunnen ze het beste in goed doorlatende grond geplant worden. De standplaats kan uiteenlopen van lichte schaduw tot veel schaduw (maar weinig wind).
Bekende voorbeelden van haagplanten die zich goed kunnen ontwikkelen in een droge ondergrond zijn de beukenhaag, de liguster, de olijfwilg, de berberis, de vlinderstruik, de meidoorn, de Japanse lariks en de laurierhagen.
De varen behoort tot de familie vaatplanten. De plant is gemakkelijk toe te passen in de tuin, maar ze doen het ook goed in de schaduw of donkere plekken in het huis. Zo maak je van een donker hoekje toch nog iets gezelligs. De bladeren van de varens kunnen wel een meter lang worden.
De huidige planten langs het spoor zijn dus naar verwachting allemaal ruim 150 jaar oud! Blad van Koningsvaren (Bron: Piet Bremer)Uit de analyse bleek bovendien een duidelijke relatie tussen de omvang van de Koningsvarens en hun, op basis van de landschappelijke ingrepen, geschatte leeftijd.
Varens zijn makkelijke, onderhoudsarme tuinplanten. Zo hoeft u ze niet te snoeien; hooguit in het voorjaar de oude bladeren afknippen voordat de nieuwe krullen verschijnen. U kunt het blad gewoon laten liggen, het verteert snel en is goede voeding voor de plant.
Varens in de tuin snoeien
Snoei de oudere bladeren vroeg in het voorjaar om het snoeien gemakkelijker te maken. Daarom is het slim om varens te snoeien in het voorjaar, voordat de nieuwe bladeren verschijnen. Knip het blad net boven de kruin af met een scherpe tuinschaar.
Varens zijn de ideale schaduwplanten. Ze kunnen goed in de halfschaduw en schaduw en staan het liefst in vochtige doorlatende grond. De bekende varens hebben geveerde bladeren die zich in het voorjaar sierlijk uitrollen, maar er zijn ook soorten met aaneengesloten blad!
Lavendel is een schoolvoorbeeld van een droogte resistente plant. Lavendel gedijt op schrale, droge grond onder de hete zon. Droogte resistente planten hebben zich van nature aangepast aan deze barre omstandigheden. Maar dat maakt het niet minder belangrijk om deze soorten bij aanplant genoeg water te geven.
Dek de grond af met stro, afgestorven blad, houtsnippers of takjes. Dit noemen we ook wel een mulchlaag. Dit houdt de toplaag mooi vochtig en verbetert de waterhuishouding in de grond!
Varens zijn vooral onmisbaar in schaduwrijke tuinen. Waar veel andere planten niet willen groeien, voelen zij zich net het beste thuis. Hun grondvoorkeuren komen wel overeen met Rhododendrons, Epimedium, Cyclamen, Hosta, Asarum en Helleborussen, dus die kan je naar lieve lust combineren.
Varens hebben direct daglicht nodig en een temperatuur vanaf zo'n 15 C°. Vocht, vocht, vocht, vocht, daar houden varens van. Houd de potaarde vochtig en laat de kluit niet uitdrogen, maar geef geen water in het hart van de plant.
De meeste varens zijn te vermeerderen via sporen of door ze te delen. Maar de volgende soorten varens kun je via hun broedbollen vermeerderen: Asplenium bulbiferum (broedvaren met broedbollen aan de bovenkant van het blad) Asplenium rhizophyllum (synoniem: Camptosorus rizophyllus)