Bijvoorbeeld die van vader, moeder, zoon, dochter, vriend, vriendin, oppas oma, opa of vrijwilliger. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van privé rollen die we aannemen in ons leven. Soms zijn mensen zo geconditioneerd door hun opvoeding of omgeving dat ze rollen aannemen waar ze diep ongelukkig van worden.
Schrijf alle rollen die jij vervult eens onder elkaar (vrouw, moeder, dochter, echtgenoot, vriendin, buurvrouw, buurtgenoot, student, collega, vrijwilliger in verzorgingshuis, knutselvrijwilliger op school…) De volgende tips kunnen je helpen bij het werken aan sociaal gewaardeerde rollen: Begin klein.
Een teamrol, soms ook informele rol genoemd, is de sociale rol die iemand aanneemt binnen een specifieke groep, het team. Dit team is een secundaire groep, wat inhoudt dat er sprake is van een instrumentele relatie die bestaat om bepaalde, vooropgestelde doeleinden te realiseren.
Social Role Valorization oftewel Sociaal Gewaardeerde Rollen. Het uitgangspunt is dat mensen met een beperking in de eerste plaats gewoon mensen zijn met dezelfde behoeften als ieder ander. In de ondersteuning betekent dit dat we mensen helpen om rollen te krijgen waardoor zij er weer toe doen.
Ieder teamlid vervult tegelijkertijd drie rollen. Een functionele rol waar kennis en ervaring meespelen, een organisatorische rol waar het om de rang binnen de organisatie gaat en, heel belangrijk, een teamrol of een gedragsrol waarin iemand zijn persoonlijkheid toont.
Belbin onderscheidt de rollen bedrijfsman, brononderzoeker, groepswerker, monitor, plant, specialist, voorzitter, vormer en zorgdrager. Op de website van Mensen in Bedrijf vonden we goede Belbin test.
Belangrijk bij samenwerken is dat iedereen hetzelfde doel nastreeft en handelt in het belang van het bedrijf. Samen verbeteren zorgt voor betrokken medewerkers, voor betere prestaties en voor meer plezier in het werk.
De Vormer is een gedreven, wilskrachtig persoon, met een grote dosis nerveuze energie en een sterke drang om te presteren. Hij is vlot, impulsief en ongeduldig.
Wat is de Belbin test? Op basis van Belbins theorie werd een test ontwikkeld die in kaart brengt op welke rol(len) iemand hoog scoort; meestal zijn dat er twee of drie. Een optimaal team hoeft dus niet uit minimaal negen mensen te bestaan, soms zijn met vier mensen alle rollen gecoverd.
De Bedrijfsman is de organisator die ervoor zorgt dat besluiten worden omgezet in concrete werkzaamheden. Hij is nuchter en ordelijk en pakt de zaken op een systematische manier aan. Niet praten maar poetsen, tot het karwei is geklaard. De BM is een efficiënte, harde werker met een praktische geest en een vaste wil.
De teamrollentheorie van Belbin geeft aan dat teams beter samenwerken en beter presteren als ze op de juiste manier gebruik maken van negen verschillende teamrollen. Het team is gebaad bij diversiteit van deze rollen, om in complexe situaties goed te presteren, zo is de gedachte.
Een goede teamplayer moet zichzelf goed kennen, maar verplaatst zich ook in de andere leden van het team. Hij of zij voelt zich verantwoordelijk voor het werkproces en kijkt voortdurend naar de eigen bijdrage daaraan. Hij of zij springt in waar nodig is, past zich aan en draagt bij aan een goede sfeer.
Samenwerken kan worden gedefinieerd als het gezamenlijk inzetten om een bepaald doel te bereiken. Samenwerking vindt plaats tussen minimaal twee personen, dus ook in een groep of tussen meerdere groepen.
De voorzitter leidt de vergadering en vertegenwoordigt het project naar buiten toe, veelal samen met de projectleider. En dient zorg te dragen voor gedragen besluitvorming. Daarnaast spreekt de voorzitter mensen aan op de resultaten en bewaakt samen met de projectleider de doelstellingen van het project.
Teamrol. De BO is sterk in het verkennen en inbrengen van ideeën en bronnen van buiten de groep. Hij kan verbindingen leggen, gebieden exploreren en onderhandelingen voeren. Zijn pragmatisme en tegenwoordigheid van geest ontdekt hij waar de kansen liggen, en hij weet ze te grijpen.
De Groepswerker is het meest gevoelige en ondersteunende lid van het team. Hij is vriendelijk van aard, meegaand en sterk gericht op het creëren van sfeer en een gevoel van gezamenlijkheid. Hij kan luisteren, en moedigt anderen aan dat ook te doen.
Een succesvol team bestaat uit teamleden die samen zaken voor elkaar krijgen. Samenwerking is de sleutel tot succes, maar hierbij is het ook belangrijk om het eigen aandeel te dragen. Ieder teamlid draagt zijn of haar eigen deel van de werklast en begrijpt goed waar hij of zij in de bedrijfsvoering past.
Hard skills zijn vaardigheden die je nodig hebt om de functie goed te kunnen uitvoeren. Denk bijvoorbeeld aan bepaalde technische vaardigheden zoals het beheersen van een computerprogramma.
Het vermogen om verantwoordelijkheid te nemen is cruciaal binnen een team. Dit betekent dat je de verantwoordelijkheid neemt voor je eigen taken en dat je niet wijst naar anderen wanneer het fout gaat. Hierbij is het ook belangrijk om af en toe het teambelang boven het eigenbelang te stellen.
Op de vraag aan welke eigenschappen de ideale collega moet voldoen is de top 5 als volgt: betrouwbaar, behulpzaam, talentvol, vrolijk en aardig. Eigenschappen die veel minder vaak worden genoemd zijn: slim, zelfverzekerd en bescheiden. In de huidige samenwerking met collega's kunnen nog wel wat dingen verbeterd worden.
Voorbeeld antwoord
Wat mij onderscheidt van anderen is dat ik het heel leuk vind om aan nieuwe dingen te beginnen. Veel mensen zien op tegen verandering, maar ik krijg daar juist energie van. Ik denk dat het ermee te maken heeft dat ik veel durf. Ik ben niet zo snel bang bijvoorbeeld.
Collegarechters of –officieren zijn de ideale sparringpartners: zij kennen de context, kennen het begrippenkader en zijn in staat jouw werk kritisch te volgen op niveau. De collega wordt enorm onderschat als bron van leren, daar kun je veel meer mee doen.