Ruwe zonnebloemolie en maïs zijn voor Nederland de belangrijkste producten uit Oekraïne. De invoerwaarde van deze twee producten was in 2021 ongeveer even groot en bij elkaar opgeteld 52,5 procent van de totale invoer uit Oekraïne. Kool- en raapzaad zijn goed voor 17 procent van de invoerwaarde.
Oekraïne is daarmee een van de belangrijkste exporteurs ter wereld van graan en een belangrijke speler voor gerst en zonnebloemolie. Cijfers van UCAB (Ukrainian Agribusiness Club) tonen aan dat landbouw- en voedingsproducten ook in 2020 sterkhouders waren voor de Oekraïense uitvoer.
Nederland is een belangrijke handelspartner van Rusland. Naast olie en aardgas importeren Nederlandse bedrijven ijzer, staal, steenkool, koper, kurk en houtwaren uit Rusland.
Voor tarwe, suikerbieten, koolzaad, komkommer, rogge, gerst en walnoten behoort het tot de top 10 van landbouw-exporterende landen en voor aardappelen, boekweit, kool, mais, pompoen, wortelen en zonnebloemolie zelfs tot de top 5.
Helft import bestaat uit grondstoffen en natuurproducten
Het gaat vooral om plantaardige fijne oliën en vetten (zonnebloemolie), maïs, oliehoudende zaden voor fijne oliën (kool- en raapzaad) en vlees en eetbaar slachtafval (pluimvee). De toename in de periode 2015-2021 was bij maïs 65 procent.
Op dit moment is Oekraïne een van 's werelds grootste producenten van tarwe, maïs, sojabonen, zonnebloempitten, noten, suikerbieten en andere producten, waarvan een groot deel wordt geëxporteerd.
Rusland is de grootste exporteur van graan, rogge en gerst. Vooral landen in het Midden-Oosten en Afrika zijn hier sterk afhankelijk van: het graan dat bijvoorbeeld Turkije en Egypte importeren komt voor ruim 70 procent uit Rusland. Ook Oekraïne is een grote exporteur van graan, maïs en zonnebloemolie.
De waarde van de Nederlandse goederenimport uit Rusland bedroeg in 2021 18,4 miljard euro. Doordat een aanzienlijk deel van de invoer uit Rusland uit minerale brandstoffen bestaat, wordt de invoerwaarde uit Rusland sterk beïnvloed door de wereldwijde olie- en gasprijs.
Door de oorlog in Oekraïne is de aanvoer van (onder meer) maïs sterk verstoord. Hierdoor stijgen de voerkosten in de Nederlandse varkenshouderij en pluimveesector. Nederland is voor zijn veevoer sterk afhankelijk van de import uit Oekraïne. Door de oorlog staat ook de beschikbaarheid van maïs onder druk.
Nederland hielp in eerste instantie Oekraïne aan bijvoorbeeld helmen, defensieve middelen, maar nu we ook offensieve wapens leveren (pantserhouwitsers), schuiven we meer op. Ook hoogleraar Geschiedenis en politiek van Rusland Hans van Koningsbrugge ziet dat Nederland steeds meer betrokken raakt bij het conflict.
Ze legt uit dat Nederland geen hulp aan Oekraïne had hoeven bieden. "Oekraïne is geen lid van de NAVO en van de Europese Unie. Daarom hebben we feitelijk geen verplichting om het land bij te staan." Volgens Stoetman moet het Westen daarom iedere keer goed nadenken over de manier waarop ze Oekraïne willen ondersteunen.
Herkomst. De meeste tarwe wordt verbouwd in Europa (Frankrijk en Duitsland), China, India, Rusland en de Verenigde Staten. In Nederland wordt ook tarwe geteeld, maar dit is voor een groot deel bestemd als veevoer. De tarwe voor tarwemeel komt voornamelijk uit Duitsland en Frankrijk.
Kenmerkend zijn de ijzer- en staalindustrie, de zware machine-industrie en de productie van voedingsmiddelen. De machinebouw is de grootste industriële sector in Oekraïne, met meer dan 2500 bedrijven en ruim 1,5 miljoen werknemers.
In totaal omvatte de krijgsmacht van Oekraïne ongeveer 780.000 manschappen, 6.500 tanks, ongeveer 7.000 gepantserde gevechtsvoertuigen, 1.500 gevechtsvliegtuigen, en meer dan 350 schepen.
Oekraïne (BBP €2.669)
De strubbelingen rondom de kans op een E.U. Lidmaatschap, het verlies aan vertrouwen in de post Euromaiden regering en de Russische interventies zorgen ervoor dat er weinig kans is (geweest) op economische groei.
Nederland de rest van Europa zijn nog te afhankelijk van gas uit Rusland. Zonder het Russische gas is er niet voldoende gas om aan de vraag naar gas te voldoen. Wel wil Europa zo snel mogelijk minder afhankelijk worden van Russisch gas. Maar dat kan niet op de korte termijn.
Tussen 2008 en 2014 groeide de invoer van ruwe aardolie met 13 procent en werd ook flink meer olie ingevoerd uit Irak en Nigeria. Voor de Nederlandse import zijn Noorwegen en Rusland vergelijkbare landen.
Het is al enige tijd schrikken bij het afrekenen van een kar vol boodschappen en de komende tijd zal die schrik alleen maar groter worden. Door de Russische invasie van Oekraïne worden pasta, brood, groente en ook vlees nog duurder, verwachten experts.
Er worden veel luchtvaartproducten, motorvoertuigen, elektrische apparaten, grote machines, chemische producten en minerale brandstoffen geïmporteerd vanuit het Verenigd Koninkrijk. Daarnaast worden ook veel kantoorartikelen, geneesmiddelen en andere medicinale en farmaceutische producten naar Nederland geïmporteerd.
De graanschuur van een land of werelddeel is een regio met een uitzonderlijk hoge landbouwproductiviteit. Dit laat een grote export van graan en/of een hoge bevolkingsdichtheid toe.
Eerst heette het de Oekraïense Volksrepubliek (1918-1922), tussendoor nog de Oekraïense Staat (29 april 1918 - 14 december 1918) en vervolgens de Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek (1922 - 1991). Intussen was er ook nog de Pools-Oekraïense Oorlog (november 1918 tot juli 1919).
Wereldwijd wordt 2.850.389.968 ton graan geproduceerd per jaar. China is de grootste graanproducent ter wereld met 582.660.863 ton productievolume per jaar. De Verenigde Staten van Amerika komen op de tweede plaats met een jaarlijkse productie van 475.983.881 ton. Nederland staat met 1.355.219 op 99.
Nederland importeerde vorig jaar ter waarde van 18,4 miljard euro aan goederen uit Rusland. Het ging voornamelijk (87 procent) om olie, maar we haalden ook nikkel en koper uit het land. Uit Oekraïne importeerden we voor het eerst voor een bedrag van meer dan 2 miljard euro, het ging vooral om maïs en zonnebloemolie.