Bij acute vergiftiging zullen vrij snel (ernstige) klachten ontstaan. Het slachtoffer heeft een of meerdere hoge doses van het vergif gekregen in korte tijd. Het is van belang zo snel mogelijk medische hulp te zoeken, waarna het slachtoffer zal overlijden of herstellen.
Amara: Amandelen met een bittere smaak. Zeer giftig, zelfs in kleine hoeveelheden.
De vergiftiging kan leiden tot een hartaanval, ademnood en de dood. Slechts 1,5 milligram per kilo lichaamsgewicht vormt al een dodelijke dosis. Volgens een recente studie bevatten appelpitjes 3mg amygdalin per gram. Eén pitje weegt gemiddeld 0,7 gram.
Wie zelf walnoten raapt (van een vochtige grond) of walnoten op een vochtige warme plek bewaart, loopt het risico dat er giftige schimmels in de noten ontstaan. Het gaat om de stof citrinine. Citrinine is een zogeheten mycotoxine die schade aan de nieren kan veroorzaken.
Giftige stof cyanide
Dat we de bittere amandel liever niet eten heeft een reden. Deze sierlijke dame blijkt een heuse femme fatale te zijn. Rauw kun je ze alleen in kleine hoeveelheden eten, want ze bevatten de giftige stof cyanide, ofwel blauwzuur. Wil je ze los kopen, dan moet je naar de markt of notenspeciaalzaak.
Symptomen. Inademen: Krachtsverlies, hoofdpijn, verwarring, misselijkheid en braken, toename van de frequentie en diepte van de ademhaling, aanvankelijk versnelde hartslag en later vertraagde hartslag, ademhalingsdepressie, ademstilstand, bewusteloosheid en hartritmestoornissen.
Rauwe cashewnoten
Als je rauwe cashews koopt in de winkel, zijn ze eigenlijk al gestoomd en niet echt rauw. Onbewerkte cashews bevatten de stof urushiol, die een huidreactie kan veroorzaken en in grote hoeveelheden zelfs dodelijk kan zijn. De cashews in de winkel zijn wel veilig voor consumptie.
Cyanogene glycosiden zijn van nature aanwezige plantengifstoffen in onder andere vlierbessen, lijnzaad, pitten van steenvruchten, bittere amandelen en cassave. Deze plantenstoffen zijn ook te vinden in de pitten van steenvruchten zoals abrikozen, perziken, pruimen en kersen en in de pitten van peren en appels.
Het klopt dat er schimmels kunnen groeien op noten. In noten kunnen kleine hoeveelheden van de schimmelgifstof aflatoxine voorkomen. Het risico voor de gezondheid is erg klein.
Late nachtvorsten kan de knop bevriezen waardoor er dat jaar weinig of geen vruchten aan de boom komen. Meestal is de hoeveelheid vruchten vrij constant maar als er een jaar met meer vruchten dan normaal is kan de vruchtzetting het volgende jaar minder zijn (beurtjaren).
Botulinetoxine is de meest giftige stof voor zover bekend. Het verlamt de zenuwen die de spieren aansturen, die hierdoor verslappen. Ca. 15 nanogram van de stof is voor de mens al dodelijk en het gif behoort daarom tot de meest gevaarlijke klasse biologische wapens.
Geen paniek
Mocht je een pit toch per ongeluk doorslikken, dan kan dat niet gelijk kwaad. De pit wordt niet verteerd door het lichaam en wordt gewoon uitgepoept. Als je de pit kapot kauwt kan er wel een kleine hoeveelheid vrijkomen. Dat is ook niet gelijk een probleem.
Alle ongezouten noten en pinda's zijn goed voor je. Dus ongebrand (rauw), gebrand en geroosterd. Denk aan amandelen, cashewnoten, hazelnoten, paranoten, pecannoten, pistachenoten en walnoten. Pinda's zijn officieel peulvruchten, maar lijken qua samenstelling en gebruik op noten.
Let op met de pitten van appels, pruimen, kersen, peren en abrikozen. Hier zit waterstofcyanide in. Slik je per ongeluk toch een pit door, dan kun je last krijgen van hoofdpijn, duizeligheid, braken en verwarring. Niet fijn...
Bij mannen die gedurende 12 weken walnoten aan hun dieet hadden toegevoegd was duidelijk waarneembaar dat hun sperma qua vorm, beweging en vitaliteit was verbeterd. De oorzaak van het verbeterde sperma zit hem volgens de onderzoekers in de omega-3 vetzuren die in de walnoot zitten.
Koop goede noten
Koop ze niet als het vet er niet helder uitziet. Zelfs als het vet maar een beetje ranzig is, dan is de noot al wat minder gezond. Dit komt doordat het vet van structuur verandert. Ruik ook even als je twijfelt.
Het eten van noten kan bij sommige mensen leiden tot klachten zoals eczeem, urticaria (jeukende bulten) of nikkelallergie. Allergie kan voorkomen bij: Amandelen, hazelnoten, walnoten, cashewnoten, pecannoten, paranoten, pistachenoten en macadamianoten en producten op basis van deze noten.
Voor de meeste volwassenen geldt het advies om een handje ongezouten noten per dag te eten. Dit advies geldt dus niet alleen voor walnoten: alle noten tellen mee. Het maakt daarbij niet uit of ze ongebrand, gebrand of geroosterd zijn.
Volgens sommige studies is een hoeveelheid van 0,5 tot 3,5 mg cyanide per kg lichaamsgewicht reeds dodelijk. De experts van het EFSA zijn van mening dat volwassenen een grote pit (370 mg) kunnen eten zonder de veiligheidsdrempel te overschrijden. Voor kinderen is de dosis natuurlijk veel lager.
Wie het binnenkrijgt, ondervindt al binnen een paar minuten de gevolgen. "Cellen kunnen geen energie meer maken en de overdracht van zuurstof aan weefsels wordt afgeremd. Iemand die het inneemt, raakt snel bewusteloos. En dan stopt het hart omdat het geen energie en zuurstof meer krijgt."
Pitten van appels, peren en steenvruchten kun je beter niet doorslikken. De pitten van appels, peren en steenvruchten (abrikozen, perziken, pruimen, nectarines en kersen) kun je beter niet doorslikken. "In deze pitten zitten plantengiffen die in je lichaam kunnen worden omgezet in cyanide, ook wel blauwzuur genoemd."
Paranoten. Deze Braziliaanse noten bevatten namelijk ook seleen. Dit stofje kan een giftige werking hebben wanneer je er te veel van binnen krijgt. In 100 gram paranoten zit ongeveer 1917 microgram selenium.
Noten bevorderen de darmwerking
Vezels zorgen ervoor dat de ontlasting indikt en dat de darmen actief bewegen. Daarnaast dienen vetten als een smeermiddel voor de darm. Hierdoor beweegt de ontlasting soepel door de darm. Om deze reden zijn noten dus ideaal voor een goede darmwerking.
Gezouten noten vs ongezouten noten
Te veel zout kan namelijk zorgen voor gezondheidsproblemen, zoals een hoge bloeddruk en vochtophoping. Verder maakt het niet uit of je de noten gebrand, geroosterd of ongebrand eet. Gebrande noten zijn nét iets ongezonder, maar dit maakt geen groot verschil.