Januari de tweede maand van de meteorologische winter is normaal gezien de koudste maand van het jaar.
Met een gemiddelde temperatuur van 18,4 °C tegen 17,5 °C normaal komt de zomer van 2023 in de top-10 van warmste zomers sinds 1901.
De donkerste periode is na Kerst voorbij, maar het wordt in de winter juist kouder als de dagen langer worden. In januari is het kouder dan in december en halverwege februari hebben we gemiddeld de koudste nachten.
Met een gemiddelde temperatuur van 18,4°C tegen 17,5°C normaal bevindt de zomer van 2023 zich in de top 10 van warmste zomers sinds 1901. Hoewel veel mensen het gevoel hadden dat het veel regende, viel dat in de cijfers best mee: er viel iets meer dan de normale hoeveelheid neerslag.
De gemiddelde temperatuur bedroeg 12,4°C (norm.: 11,0°C). Op 8 juli was het de warmste dag van 2023 met 33,6°C. Er deden zich 2 hittegolven voor (6 juni - 21 juni en 2 september - 12 september). De koudste dag van het jaar 2023 was op 8 februari met een temperatuur van -4,7°C.
Januari de tweede maand van de meteorologische winter is normaal gezien de koudste maand van het jaar.
In Nederland is dat in januari-februari. Naarmate de zee meer warmte opneemt en afstaat, wordt het temperatuurverschil tussen zomer en winter kleiner en worden de hoogste en laagste temperatuur later in het seizoen bereikt.
Zeer zonnig jaar
Normaal is 1774 uur. Het grootste deel van het overschot kwam op naam van de zeer zonnige zomer met een recordzonnige junimaand. De combinatie van een extreem nat en zeer zonnig jaar is bijzonder. Eerdere natte jaren verliepen meestal ook somber.
Vanaf dat moment stijgt het kwik en kunnen we temperaturen rond de 25, en wellicht tot wel 30 graden verwachten! Volgens Weeronline wordt het in de tweede helft van augustus niet helemaal droog, maar wél zonniger en een stuk minder wisselvallig.
De kletsnatte lente van 2023 was met 225 mm tegen 154 normaal de op 3 na natste sinds het begin van de metingen. Daarbij viel in maart nog regelmatig sneeuw die soms bleef liggen.
Een lagedrukgebied boven ons land zorgde voor een regenachtige en sombere 1 april, bij temperaturen rond normaal. Met het oostwaarts wegtrekken van het laag en de opbouw van een hogedrukgebied boven Zuid-Scandinavië, stroomde er vervolgens met een noordoostelijke stroming koude lucht binnen.
Niet alleen in Nederland was het koud. In grote delen van Oost- en Noord-Europa was maart zelfs 5 tot 10 graden kouder dan normaal. Ondanks de lage gemiddelde maandtemperatuur, ging maart wel degelijk van start met zacht lenteweer. Op de 5de en 6de werd het in een groot deel van het land zelfs 15 tot 18 °C.
Bij 25,0 graden of hoger spreken we van een zomerse dag en 30 graden of hoger is een tropische dag. De eerste warme dag van het jaar valt meestal in april. In De Bilt telt een jaar normaal (gemiddeld over het tijdvak 1991 - 2020) 87 warme dagen.
Zomer weersverwachting 2024
De kans op een vrij warme zomer met een bovengemiddeld aantal zonuren lijkt ook dit jaar groot. Net als in de lente lijken lagedrukgebieden vanaf de oceaan geregeld over ons deel van Europa te schuiven, met neerslag. Een landelijke hittegolf is ook tegenwoordig nog steeds geen zekerheid.
In totaal noteerde het hoofdstation in De Bilt maar liefst 117 warme dagen, terwijl dat er normaal gesproken 93 zijn. Ook waren er minder dagen met vorst in De Bilt, 41 om 53 normaal. Dit aantal zal in het restant van het jaar naar verwachting ook niet meer oplopen.
Warmterecords. 2020 was samen met 2014 het warmste jaar in de meetreeks. De gemiddelde temperatuur was 11,7 °C. 2018 staat met 11,3 graden op de tweede plaats.
De gemiddelde temperatuur kwam uit op 17,5 graden tegen 14,7 normaal. De zon scheen vaak uitbundig deze maand. Het aantal zonuren was met 211 uur tegen 159 normaal uitzonderlijk hoog. De maand verliep vrij droog maand met gemiddeld 65 mm tegen 79 normaal.
De meteorologische seizoenen in 2023 in Nederland:
Lente 2023: begint op 1 maart 2023 (woensdag) Zomer 2023: begint op 1 juni 2023 (donderdag) Herfst 2023: begint op 1 september 2023 (vrijdag) Winter 2023: begint op 1 december 2023 (vrijdag)
Wereldwijd gezien was de zomer van 2023 met afstand de warmste zomer ooit op aarde gemeten, maakte het Europese klimaatcentrum Copernicus woensdag bekend. In Europa komt de zomer op plek vijf, na 2022, 2021, 2010 en 2003. Sinds 1980 worden de zomers hier elk jaar ongeveer een tiende graad warmer.
Gemiddeld komt de temperatuur in de zomer in De Bilt in het huidige klimaat uit op 17,4 graden. Overdag is het gemiddeld 22 graden en in de nacht 12 graden. Op 64 dagen stijgt het kwik naar 20 graden en meer en op 23 dagen daarvan is het 25 graden en meer.
Vanaf eind juni schiet de temperatuur verder omhoog en de warmste periode beleven we eind juli en begin augustus. Dan wordt het 22 graden op de Wadden tot lokaal 25 in het oosten en zuidoosten. Richting eind augustus zakt de temperatuur terug naar 20-23 graden. Het regent in de zomer warme dagen.
Op 26 januari 1942 kwam het kwik in De Bilt niet hoger dan min 11,2 graden en de nacht die volgde koelde het af tot min 24,8 graden, de laagste standen ooit op het hoofdstation van het KNMI gemeten. Op 27 januari 1942 registreerde Winterswijk min 27,4 graden, de laagste temperatuur van de eeuw in ons land.
Januari, de tweede maand van de meteorologische winter, is gemiddeld gezien de koudste maand van het jaar. De maandgemiddelden van de maximumtemperatuur liggen, naargelang van de plaats, tussen 0 en 6°C en die van de minimumtemperatuur tussen –5 en 1°C.
Recordkou. De periode 15 tot 24 februari 1956 was met een gemiddelde temperatuur van min 10,5 graden de op een na ergste koudegolf van de twintigste eeuw.