In 2022 bedroeg het aantal nieuw gediagnosticeerde gevallen van een invasieve vorm van baarmoederhalskanker 940 (0,11 per 1.000 vrouwen; voorlopige cijfers). Relatief de meeste nieuwe gevallen van baarmoederhalskanker worden vastgesteld rond de leeftijd van 30 tot en met 34 jaar.
Deze kanker ontstaat door een lange besmetting met het humaan papillomavirus (HPV (humaan papillomavirus)). Ieder jaar krijgen ongeveer 900 personen in Nederland de diagnose baarmoederhalskanker. Baarmoederhalskanker komt vooral voor bij jonge vrouwen tussen de 30 en 45 jaar.
U krijgt een uitnodiging als u 30, 35, 40, 50 en 60 jaar bent. Het duurt meestal 10 tot 15 jaar voordat baarmoederhalskanker ontstaat. Daarom is vaker testen niet nodig. In sommige gevallen krijgt u ook een uitnodiging als u 45, 55 of 65 jaar bent.
Baarmoederkanker komt niet heel erg veel voor, maar toch bij ongeveer 950 vrouwen per jaar. Het wordt veroorzaakt door HPV. Bijna altijd ruimt je lichaam de HPV-infectie binnen 1 tot 2 jaar zelf op. Bij ongeveer 10 tot 20% van de mensen gebeurt dat niet.
Baarmoederhalskanker wordt meestal op relatief jonge leeftijd gediagnostiseerd. Ruim veertig procent van de patienten is tussen de 15-44 jaar op moment van diagnose.Ruim 10 procent van de patienten is 75 jaar of ouder.
Baarmoederkanker komt meestal voor wanneer de overgang voorbij is. De symptomen zijn dan meestal bloedverlies uit de vagina of bruinige afscheiding. Heel soms komt baarmoederkanker vóór de overgang voor. Onregelmatig en hevig bloedverlies tussen de menstruaties door kan dan een symptoom zijn van baarmoederkanker.
Afwijkingen aan de cellen van de baarmoederhals geven in het begin geen klachten. Het eerste verschijnsel dat u zelf kunt opmerken is een bloederige of bruinige, riekende afscheiding, buiten de gewone menstruatiecyclus, of bloedverlies tijdens of vlak na geslachtsgemeenschap.
Wat is de overleving van baarmoederhalskanker? Gemiddeld zijn 10 jaar na de diagnose nog 63 van de 100 vrouwen in leven.
Baarmoederhalskanker ontstaat heel langzaam. Vanaf het moment dat een iemand HPV humaan papillomavirus (humaan papillomavirus) heeft, duurt het meestal minstens 10 tot 15 jaar totdat diegene baarmoederhalskanker krijgt. In die tijd kunnen afwijkende cellen ontstaan.
Zo krijgt de gynaecoloog een indruk van de ligging en de grootte van de organen onder in je buik, zoals de baarmoeder, baarmoederhals en eierstokken. Ook kan de gynaecoloog de grootte van de tumor beoordelen. Dit onderzoek heet het vaginaal toucher. Het doet meestal geen pijn, maar kan wel gevoelig zijn.
Doe het zelf. Vrouwen krijgen vanaf hun 30e tot en met hun 60e eens per 5 of 10 jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Dit onderzoek gebeurt met een uitstrijkje.
Als het voorloperstadium niet behandeld wordt kan uiteindelijk baarmoederhalskanker ontstaan. Dit proces van afwijkende cellen naar een voorstadium naar kanker verloopt heel langzaam en kan wel tien tot vijftien jaar duren.
Klachten en symptomen
onregelmatig en veel bloedverlies tussen de menstruaties door. bloedverlies bij het plassen of andere plasklachten. vrouwen met baarmoederkanker in een vergevorderd stadium kunnen last hebben van moeheid, vermagering en/of buikpijn.
Als de baarmoederkanker niet is uitgezaaid, is de behandeling bedoeld zijn om u te genezen. Soms is dat niet mogelijk. We behandelen u dan om uw levenskwaliteit te verbeteren.
Overlevingscijfers variëren van 96% voor vrouwen met vroeg stadium ziekte tot 16% als de ziekte is uitgezaaid naar andere delen van het lichaam.
Jaarlijks krijgen ongeveer 830 vrouwen in Nederland baarmoederhalskanker. Ongeveer 220 vrouwen per jaar overlijden aan deze ziekte.
Sinds een aantal jaren bestaan er twee vaccins tegen HPV. Ze beschermen tegen bepaalde types van HPV. Vaccinatie voordat er besmetting met het virus kan optreden, beschermt in grote mate tegen HPV en daardoor ook tegen baarmoederhalskanker. HPV-vaccinatie is vooral geschikt voor wie nog niet seksueel actief is.
Tijdens het gynaecologische onderzoek krijg je bijna altijd een vaginale echografie. Bij dit onderzoek brengt de arts een speciale echokop in de vagina. Op de vaginale echo kan de arts zien of het baarmoederslijmvlies verdikt is. Is dat het geval, dan neemt de arts met een soort lepeltje wat baarmoederslijmvlies weg.
In een verder gevorderd stadium van baarmoederhalskanker kunnen er uitzaaiingen in de omgeving ontstaan, bijvoorbeeld naar de blaas of de endeldarm. In dat geval kunnen pijn in de onderbuik en de rug en problemen met het plassen en de ontlasting ontstaan.
Ontstaan baarmoederhalskanker
Bij een aantal afwijkende cellen spreekt men nog van een voorstadium van baarmoederhalskanker. Gaat deze deling echter zo snel dat er veel afwijkende cellen groeien, dan kan baarmoederhalskanker ontstaan. Dit proces van voorstadium naar kanker kan soms tien tot vijftien jaar duren.
Door seks kan het HPV in de vagina en baarmoederhals komen. Het virus kan dan in de cellen van het slijmvlies van de baarmoederhals gaan zitten. Bij de meeste vrouwen ruimt het afweersysteem HPV op. Als het afweersysteem HPV niet opruimt, kunnen er afwijkende cellen ontstaan.
Na de diagnose baarmoederkanker krijg je een bloedonderzoek. Dit gebeurt onder andere om vast te stellen of je bloedarmoede hebt, en om te onderzoeken hoe goed je lever en nieren werken. Soms kijken artsen naar de waarde van een aantal stoffen in het bloed die verband houden met baarmoederkanker.
Welke screening? Om voor baarmoederhalskanker te screenen wordt een uitstrijkje gedaan. Vervolgens onderzoekt het labo de resultaten daarvan. Als de screening verdacht is, moet je in de meeste gevallen nog een andere test doen om uit te maken of het vals alarm is, of baarmoederhalskanker.