Een paar dagen voor de bestraling wordt het bestralingsgebied heel nauwkeurig afgetekend op uw lichaam. Zo weet de specialist waar bestraald moet worden. U kunt het beste makkelijk zittende kleren aandoen. Kleren die het te bestralen gebied bedekken moet u uittrekken voordat de bestraling begint.
Advies aangepaste voeding tijdens bestraling
Vermijd alcohol, tabak, alle melkproducten, koffie, chocola, frisdranken met cafeïne, vers en gedroogd fruit, noten, zaden, rauwe groenten, alle soorten pasta, sterk gekruid eten, kant en klaar maaltijden.
Vermoeidheid tot lang na je behandeling
Het komt bijvoorbeeld niet doordat je iets actiefs hebt gedaan, zoals sporten, wandelen of het huishouden. Dit heet chronische vermoeidheid. Het is vermoeidheid die 6 maanden of langer duurt. Soms duurt het zelfs jaren.
Een naadloze BH van zacht materiaal is een goede oplossing bij overgevoeligheid van de huid. Naadloze BH's zijn er zowel in voorgevormde als niet-voorgevormde modellen. Bij radiotherapie kies je liever een BH in een donkere kleur.
Bestraling zelf doet geen pijn. Ook bestraling van binnenuit (brachytherapie) doet geen pijn. Bestraling kan wel bijwerkingen hebben die pijn doen, bijvoorbeeld darmkrampen of pijn in je mond. Je huid kan na een aantal keren ook gevoeliger worden en soms pijn gaan doen.
De bijwerkingen hangen samen met het gebied dat bestraald wordt. Maar er zijn ook een aantal algemene reacties die op kunnen treden, zoals vermoeidheid, meer behoefte aan slaap en minder eetlust. De meeste bijwerkingen verdwijnen enkele weken na de laatste bestraling.
Zolang u zich fit genoeg voelt, is er geen enkel bezwaar tegen autorijden. Uiteraard is het niet toegestaan aan het verkeer deel te nemen als u gebruik maakt van medicatie die de rijvaardigheid beïnvloedt, bijvoorbeeld bepaalde pijnmedicatie.
Ook kan de bestraalde borst roder, warmer en harder gaan aanvoelen dan de andere borst. Uiteindelijk kan het weefsel in uw borst verharden waardoor deze van vorm verandert. U kunt pijnscheuten of een zeurende pijn gaan ervaren, die matig reageert op pijnstillers. Soms kunnen de ribben pijn gaan doen.
Na de bestraling duurt het meestal zo'n drie weken voordat de pijn afneemt. In de tijd daarvoor kan de pijn door zwelling van de botuitzaaiing soms juist iets toenemen. Deze zogenoemde pijn-flare na radiotherapie is mogelijk te voorkomen door gebruik van dexamethason, een ontstekingsremmer. Dr.
Na een borstsparende operatie krijg je bijna altijd een aanvullende behandeling met uitwendige bestraling. De bestraling begint meestal 5 tot 6 weken na de operatie.
Toen er tijdens COVID-19 minder capaciteit was in ziekenhuizen en het beter was dat mensen met een kwetsbare gezondheid zoveel mogelijk thuis bleven, zijn sommige centra vijf bestralingen gaan geven, in plaats van vijftien. Dat dit net zo goed werkt, is onderzocht in het Fast Forward-onderzoek.
Het aantal bestralingen ligt tussen de 15 en 22 keer. De arts vertelt u hoevaak u bestraald gaat worden. De eerste bestraling vindt ongeveer binnen een week na de CT-scan plaats. Deze tijd is nodig voor het uitwerken van het bestralingsplan.
Na een paar weken kunt u uw huid ook insmeren met uw eigen crème. Ook na verloop van tijd blijft uw bestraalde huid kwetsbaar. Wees daarom voorzichtig met zonlicht. Gebruik voor uw bestraalde huid een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor, bijvoorbeeld factor 40 of 50.
Na hoge stralingsdoses zijn de symptomen misselijkheid, vermoeidheid, verlies aan spierkracht en verwarring. Een persoon die in eerste instantie geen klachten heeft, kan binnen enkele dagen misselijk worden, diarree, beschadiging van het darmslijmvlies en bloedingen krijgen.
Drink voldoende tijdens bestraling
Bestraling doodt kankercellen. Dit zorgt voor afvalstoffen. Je lichaam heeft vocht nodig om die afvalstoffen via je nieren af te voeren. Daarom is het goed 1,5 tot 2 liter vocht per dag te drinken.
Maar omdat radiotherapie ook gezonde cellen beschadigt, is er een risico dat er opnieuw kanker ontstaat (het gaat hierbij niet om terugkeer van de oorspronkelijke tumor of uitzaaiingen daarvan).
Leverontsteking door alcohol tijdens de behandeling kan de nevenwerkingen doen toenemen. Sommige chemotherapeutica en bestraling ter hoogte van hoofd, hals en borst kunnen het mondslijmvlies doen ontsteken (ook stomatitis of mucositis genoemd). Dan kan alcohol de mond irriteren en de ontsteking doen toenemen.
Bestraling en je spieren en gewrichten
Bijvoorbeeld je kaak, schouder, heup of knie. Daardoor kan het gewricht wat stijver worden. Ook spieren in bestraald gebied kunnen wat stijver worden. Soms kun je dan last krijgen van stijfheid en pijn, vooral bij opstarten van bewegingen.
De eerste bestraling duurt meestal 15 minuten, omdat de juiste instellingen bepaald moeten worden. De volgende bestralingen duren 5-10 minuten per keer. De totale periode dat u wordt behandeld verschilt per aandoening. Dit kan variëren van een eenmalige bestraling tot een periode van meerdere weken.
Hoe vaak u bestraald wordt, hangt af van uw situatie. Dat kan tussen de 1 en 36 keer zijn. U gaat voor de bestralingen naar de afdeling Radiotherapie. U krijgt de behandeling in een speciale ruimte.
Voordat de behandeling met bestraling begint, krijg je bijna altijd een CT-scan. Hiermee bepaalt de radiotherapeut-oncoloog nauwkeurig welk gebied bestraald moet worden. Als de tumor meebeweegt op je ademhaling, houdt de arts hier rekening mee. Met de informatie van de scan kan de arts een bestralingsplan maken.
Werk je tijdens de behandeling, let dan goed op de signalen van je lichaam. Vraag niet te veel van jezelf en neem op tijd rust. Wanneer je doorwerkt is er vaak meer mogelijk dan je denkt. Bespreek met je werkgever en de bedrijfsarts wat jij nodig hebt om (deels) te kunnen blijven werken.
Meestal duurt de behandeling tussen de 2 en 7 weken, met 4 of 5 bestralingssessies per week. Soms zijn 1 of enkele bestralingssessie(s) al voldoende. De bestralingsarts (radiotherapeut-oncoloog) bepaalt aan het begin van de behandeling hoeveel bestralingen je krijgt.
Iedereen die gebruik maakt van zorg in Nederland, betaalt in 2021 eerst €385,00 zelf. De overige kosten van uw bestralingsbehandeling worden vergoed vanuit de basisverzekering.