Halverwege tussen het Noorse vasteland en de Noordpool vind je de eilandengroep Spitsbergen, waar de ijsberen wonen. Hier kun je echt spreken over een eindeloze dag. De zon cirkelt de hele zomer lang door de hemel.
De middernachtzon in IJsland betekent dat wat het woord al impliceert: in de zomer gaat de zon pas om middernacht onder en komt zo'n twee tot drie uur later weer op. Het is in hartje zomer dus bijna 24 uur licht in IJsland.
Enkele bekende plaatsen in Noord-Europa en de periode waarin daar de middernachtzon kan worden gezien: Rovaniemi, Finland (Lapland): 6 juni tot 6 juli. Noordkaap, Noorwegen: 11 mei tot 2 augustus. Longyearbyen, Spitsbergen: 18 april tot 25 augustus.
Vanaf 21 maart is het op de noordpool 6 maanden lang constant dag. Vanaf 23 september valt daar de duisternis in en blijft het de volgende 6 maanden donker. Op de zuidpool gebeurt het omgekeerde. In ons voorjaar en zomer is het daar donker en vanaf 23 september breekt daar voor de volgende 6 maanden de zon door.
In een land dat onder de Evenaar ligt, zoals Oeganda, gaat de zon het hele jaar rond het zelfde tijdstip onder. In Lapland is dit verschi als dag en nacht. Letterlijk, want van eind mei t/m halverwege augustus is het hier 24 uur licht terwijl je je in de decembermaand in de donkerte waant.
Middernachtzon is wanneer de zon in de zomer nooit ondergaat. De middernachtzon is een periode van 24 uur zonlicht die kan worden ervaren boven de poolcirkel in Zweeds Lapland. Het hoge noorden van Zweden weet het hele jaar door een fantastische lichtshow te presenteren dankzij de wonderen van moeder natuur.
Zowel in Fins- als Zweeds Lapland zijn de dagen erg kort in de winter. In het zuiden van Lapland duurt het daglicht in december slechts 6 uur, maar in het noorden van Lapland heerst op dat moment een periode van complete duisternis, waarbij de zon een paar weken lang helemaal niet boven de horizon opkomt.
Door de noordelijke ligging van IJsland op de aardbol en de nabijheid van de poolcirkel komt de middernachtzon het grootste deel van de zomer voor.
Tijdens de winterzonnewende op het noordelijk halfrond staat de noordelijke as van de aarde het verst van de zon weg gekeerd – waardoor het het minste daglicht krijgt.
In de zomermaanden blijft het ten noorden van de poolcirkel, zoals IJsland en in het noorden van Noorwegen, Zweden en Finland zelfs altijd licht. In landen ten noorden van de poolcirkel gaat de zon in juni en juli niet onder. Op Spitsbergen gaat de zon zelfs van 20 april tot 23 augustus niet onder.
Noord-Noorwegen en Svalbard
Op de Noordkaap blifjt het 24 uur licht tussen 12 mei en 1 augustus. In Tromså is dat het geval tussen 18 mei en 25 juli. Gaan we iets zakken naar Harstad dan is het tussen 22 mei en 21 juli. In Bodø, dat net boven de poolcirkel ligt, is de middernachtzon te zien tussen 31 mei en 12 juli.
De schemering duurt daardoor dus langer op hogere breedtegraden. In landen als Spanje of Italië duurt de schemering daardoor bijvoorbeeld aanzienlijk korter dan in verder van de evenaar gelegen landen als Nederland en België.
Canarische Eilanden: zon dichtbij huis
Op de Canarische Eilanden is het bijna nooit onder de 15 graden. Dus als jij de zon zoekt, weet jij waar je 'm kan vinden! Lanzarote en Tenerife staan bekend als de warmste van de zeven eilanden. In het zuiden van Tenerife kan het in de winter wel 20 tot 25 graden worden.
Over het hele jaar gezien heeft IJsland net zoveel daglicht als Nederland. In de maanden november tot en met februari zijn de dagen in IJsland korter (met een beetje geluk spot je in deze periode het noorderlicht in IJsland). Het wordt 's morgens pas laat licht en de zon gaat iets eerder onder dan bij ons.
Naast het noorderlicht heeft Groenland met nog een bijzonder natuurverschijnsel te maken: de middernachtzon. De meeste landen zijn bekend met het fenomeen van dag en nacht. Overdag is er daglicht, 's nachts is het donker.In de poolgebieden gaat dit ritme niet altijd op.
In het noorden van Groenland komt de temperatuur amper boven het vriespunt uit en kan ook hartje zomer lichte tot matige nachtvorst voorkomen. En dit allemaal bij (bijna) 24 uur daglicht in mei, juni en juli.
Van november tot eind februari zijn de ruim drieduizend inwoners van de Noorse nederzetting verstoken van daglicht. Alleen bij volle maan fleurt Spitsbergen een beetje op in het donker. Vandaar die straatverlichting die nooit uitgaat of dimt.
De langste nacht, of kortste dag, luidt het begin van de astronomische winter in. De datum varieert van jaar tot jaar tussen 21 en 22 december. De scheve stand van de aardas draait het noordelijk halfrond van de zon af in onze winter waardoor wij in Nederland het minste licht ontvangen op 21 december.
Tijdens de langste dag van het jaar in Nederland is er exact, 16 uur, 16 minuten en 47 seconden daglicht. Na deze dag worden de dagen korter. Dit klinkt best raar, want de hele zomer moet dan nog komen. De zomerzonnewende valt in Nederland namelijk meestal op 21 Juni.
In mei valt er statistisch gezien de minste regen, in juli en augustus neemt de neerslag iets toe tot en met december. December is één van de natste maanden van het jaar met gemiddeld 97 millimeter neerslag. Na december neemt de neerslag weer iets af tot en met mei.
In de zomer loopt het aantal lichturen op tot 24 uur per dag terwijl het in de winter wel 21 uur donker per dag kan zijn. Hoe verder je op deze aardbol van de Evenaar af zit, hoe groter het verschil is in lichturen tussen de zomer en de winter.
Hartje winter is het maar 4,5 uur licht per dag en hartje zomer is het wel 21 uur licht per dag. Het aantal lichturen bepaald dus hoeveel tijd je hebt om dingen te bezoeken in IJsland. Het voordeel van weinig lichturen is weer dat de kans groter is om het noorderlicht te zien.
Een gezonde dosis daglicht is essentieel. Blootstelling aan daglicht van ten minste twee uur per dag wordt aanbevolen. Studies hebben aangetoond dat werken in helder licht tot wel 16% hogere productiviteit kan leiden. Door te zorgen voor veel daglicht in huis verbeter je je stemming en concentratievermogen.
Omdat de aarde schuin is gekanteld terwijl hij gedurende een jaar een baan rond de zon trekt, baadt de Noordpool een halfjaar in licht en een halfjaar in duisternis.Er is dus maar één zonsopkomst en één zondergang per jaar.
In het zuiden van Noorwegen en Zweden is het iets langer licht dan in het noorden. Het aantal lichturen in december is 7 uur en iedere maand komt er weer een uurtje bij. Zo is het in januari 8 uur, februari 9 uur en maart 11 uur.