IJsland kent geen zomer- of wintertijd. In de winter is het er 1 uur vroeger en in de zomer 2 uur vroeger dan in de Benelux. IJsland heeft gemiddeld net zoveel daglicht als Nederland en België.
Uitzonderingen zijn de landen die geen zomertijd gebruiken: IJsland, Rusland, Wit-Rusland, Armenië, Georgië en Turkije.
Ongeveer 70 landen kennen zomer- en wintertijd, waaronder bijna geheel Europa en Noord-Amerika. In Canada gaat de wintertijd op de eerste zondag van november in, en in Syrië op de laatste vrijdag van oktober. In grote landen volgen soms niet alle regio's, provincies of staten de tijdsverandering.
De zomertijd en de wintertijd zijn een afspraak van de Europese Unie. In bijna alle landen van Europa gaat de klok in maart een uur vooruit.En in oktober een uur achteruit. Op 31 maart 2024 gaat de klok 's nachts om 2.00 uur een uur vooruit.
Sinds 2002 doen alle landen van de Europese Unie mee. In de landen wordt op hetzelfde moment de klok vooruit of achteruit gezet. Wereldwijd zijn er zeventig landen die een zomer- en wintertijd hanteren.
Nadelen van de uursverandering
Sommige mensen ervaren dit als zeer bruusk en ontwikkelen hierdoor een chronisch verstoord slaapritme. Ook bij het terugdraaien van de klok ervaren mensen problemen, onder meer door het aanpassen aan het daglicht. De overgang veroorzaakt ook vaak ongemakken en lusteloosheid.
De eerste serieuze suggestie voor het instellen van een tijd die afweek van de wintertijd of standaardtijd kwam in 1895 van George Hudson. Deze gerenommeerde Nieuw-Zeelandse entomoloog stelde voor om de klok in de zomer twee uur vooruit te zetten. Zo zou er na werk meer tijd overblijven om op insecten te jagen.
Nadelen van de wintertijd
Vermoeid, lusteloos, depressief, prikkelbaar, concentratieproblemen, een toegenomen zin in zoetigheden, gewichtstoename, overdreven eten en veel slapen. Het zouden symptomen kunnen zijn van de zogenaamde winter blues.
Waarom hebben we de zomertijd? Heel simpel: om energie te besparen. In de jaren zeventig was er een grote oliecrisis in de wereld. Om economische redenen werd de zomertijd opnieuw ingevoerd: in de zomer wordt het zo vroeg licht, dat er veel daglicht verloren gaat.
Het uurwerk is er altijd voor gemaakt om met de wijzers van de klok mee te draaien, alle onderdelen die erin zitten zorgen ervoor dat het één kant op draait. Als je daar tegenin draait is dat een tegennatuurlijke beweging', aldus klokkenkenner Van Everdingen.
Er zijn verschillende redenen om de klok niet meer te verzetten, maar de twee meest impactvolle gaan vooral om energie en productiviteit. Energie: Oorspronkelijk was het invoeren van zomer- en winteruur te wijten aan energie. De redenering was dat meer daglicht ging leiden tot een lager energieverbruik.
Hoe zit dat? Nederland heeft in 1977 de zomertijd ingevoerd om aan te sluiten bij de buurlanden. De zomertijd en de wintertijd zijn een afspraak van de Europese Unie. In bijna alle landen van Europa gaat de klok in maart een uur vooruit.
De wintertijd is de echte tijd, die loopt van de laatste zondag van oktober tot en met de laatste zondag van maart. Zomertijd is de tijd die gedurende de lente, zomer en vroege herfst wordt aangehouden door de klok een uur vooruit te zetten; d.w.z. de klok een uur voor te laten lopen op de wintertijd (de echte tijd).
Tijdzone. Tijdens de wintermaanden (tussen eind oktober en eind maart) geldt in Groot-Brittannië de Greenwich Mean Time (GMT), die 1 uur achterloopt op de tijd in Nederland en België. Tijdens de zomermaanden gaan de klokken een uur vooruit naar British Summer Time (BST).
Die zomertijd is om te voorkomen dat het in het holst van de nacht al licht wordt. Zonder zomertijd zou het bijvoorbeeld eind juni al tegen 3.30 uur 's nachts licht worden en tegen 21.30 uur 's avonds weer donker. Door de klok dan te verzetten, lijkt de zon later op te komen en weer onder te gaan.
Er is niet een persoon die de tijd heeft bepaald. In de loop der jaren is het meten van tijd steeds verder ontwikkeld. Vroeger werd de stand van de sterrenhemel gebruikt als uitgangspunt voor de tijd. Overdag werden er zonnewijzers gebruikt en 's nachts bijvoorbeeld een zandloper.
Voordelen van de klok verzetten
Ondanks dat mensen ervan balen dat ze weer aan de nieuwe tijd moeten wennen, kent de zomertijd ook voordelen. In de maanden maart tot en met oktober maken we optimaal gebruik van het daglicht. Ook is de zomertijd goed voor het milieu, doordat we energie besparen.
Wanneer we het hele jaar door zomertijd instellen, is dat voor de gezondheid minder gunstig dan het hele jaar door standaardtijd. Dit blijkt uit studies naar onder andere slaapduur en slaapkwaliteit, het aantal mensen met kanker, en de levensverwachting in het algemeen.
De zomertijd zou energie besparen
De zomertijd bestond toen nog niet, die werd pas in 1977 ingevoerd. Waarom een zomertijd? Een paar jaar eerder was een oliecrisis begonnen. Door de invoering van de zomertijd zou het langer licht zijn, en daarmee zou energie worden bespaard, was het idee.
België sprong samen met Nederland, Luxemburg, Polen en Portugal in 1977 op de kar. Vandaag hebben bijna alle Europese landen een systeem van zomer- en wintertijd, met uitzondering van Armenië, Azerbeidzjan, Georgië, IJsland, Rusland, Turkije en Wit-Rusland.
Zowat zestig landen, vooral in Noord-Amerika en Oceanië, passen de zomertijd toe. Meer en meer buurlanden en handelspartners van de EU kiezen er echter voor om de zomertijd niet (meer) toe te passen, onder meer IJsland, China (sinds 1991), Rusland (sinds 2011), Belarus (sinds 2011) en Turkije (sinds 2016).
De wintertijd is de plaatselijke standaardtijd. Door de nu blijvende omschakeling verandert Turkije de facto van tijdzone. Turkije loopt dan steeds drie uur voor op de gecoördineerde wereldtijd (UTC) in plaats van nu twee uur in de lokale standaardtijd. "Vanaf dit jaar valt het zomer- en het winteruur weg.
Griekenland kent net als ons een zomer- en wintertijd. Deze loopt gelijk aan de Benelux.