Bouwmaterialen van de toekomst zijn natuurlijke bouw- en isolatiematerialen. Dit zijn materialen die groeien boven de grond als houtvezel, cellulose, stro, hennep, schapenwol en kurk. Het produceren van deze ecologische materialen kost veel minder energie dan bij beton, steen, staal of aluminium.
Een ander voorbeeld van duurzaam bouwmateriaal is gerecycled metaal of hout. Voor herwonnen hout, dat vaak opnieuw bewerkt hout is uit bijvoorbeeld gesloopte panden, hoeven bijvoorbeeld geen nieuwe bomen te worden gekapt. Ook bestaat er gerecycled metaal, waarbij geen mijnbouw nodig is om het metaal te winnen.
glaswol: een duurzaam isolatiemateriaal
Glaswol is één van de meest duurzame isolatiematerialen. Het isoleert goed, helpt energie besparen en is bovendien milieuvriendelijk.
Wat zijn ecologische bouwmaterialen? Ecologische bouwmaterialen bestaan uit zo goed als onuitputtelijke natuurlijke grondstoffen met zo weinig mogelijk chemische additieven. De belasting voor het milieu is dus minimaal én ze hebben geen schadelijke gevolgen voor de gezondheid.
LAGE MILIEU-FOOTPRINT
Er bestaat geen ander breed toegepast bouwmateriaal dat met zo weinig energie geproduceerd kan worden als hout. Daarnaast kun je met houten producten CO2-intensieve materialen vervangen. Dit maakt de CO2-footprint van hout zeer laag.
“Schelpen, hout, vezels, allemaal afkomstig uit de korte cyclus en regeneratief.” Zo krijg je bijvoorbeeld isolatiemateriaal van riet of lisdodde, vezelplaten van zeewier en vloeren van riet en schimmelweefsel. Maar ook hout, zeker als het onbewerkt is, is een biobased bouwmateriaal.
Hout is duurzaam
onuitputtelijke grondstofbron. Hout uit duurzaam beheerde bossen kun je grofweg indelen in twee soorten: hout geschikt voor mooie planken, voor de bouw en hout te dun of niet mooi genoeg om te gebruiken. Van het hout dat niet gebruikt wordt gaat het merendeel naar papierfabricage.
Hout heeft daarnaast, in vergelijking met andere fossiele materialen, zoals beton, aluminium, staal en kunststof, voor de winning en productie zeer weinig energie nodig wat dus leidt tot een lagere CO2-uitstoot (1,1 ton/m3). Ook heeft hout als natuurproduct geen schadelijke emissies tijdens de gebruiksduur.
Het is niet mogelijk om één vloerbedekking aan te wijzen als de milieuvriendelijkste soort. Vloeren van hernieuwbaar natuurlijk materiaal ( biobased ), zoals hout of bamboe afkomstig uit duurzaam beheerde bossen en linoleum, zijn vaak een duurzame keus.
Tweedehands of gerecycled hout is het milieuvriendelijkst. Houten producten met het FSC-Recycled label zijn gemaakt van minimaal 85% gerecycled hout. Koop alleen nieuw hout uit duurzaam beheerde bossen, dit herken je aan FSC of PEFC keurmerken. Vraag je aannemer hout met dit keurmerk te gebruiken.
Wat duurzame stoffen betreft, is lyocell – ook wel bekend als Tencel – de absolute top. Naast dat het goed scoort qua duurzaamheid, heeft het ook nog eens hele fijne eigenschappen: het is zacht, zo sterk als polyester en neemt vocht beter op dan katoen. Daarnaast houdt het je net als wol lekker warm.
Een ecologisch product tast de omgeving niet of minimaal aan of kunnen zelfs helpen deze te verbeteren. Ecologische of milieuvriendelijke producten worden op een duurzame manier geproduceerd, vaak lokaal met de natuur en de kringloop mee.
Het is een inert materiaal, niet schadelijk voor de gezondheid en voor de binnenluchtkwaliteit. Het is een recycleerbaar materiaal – en het wordt ook effectief gerecycleerd, want beton wordt hergebruikt als granulaat. Beton komt minder in beeld als duurzaam product dan bijvoorbeeld hout.
Hout is de belangrijkste biobased grondstof. In de bouw kennen we ook een toenemend gebruik van bijvoorbeeld stro, hennep, jute en producten ontwikkeld uit natuurlijke suikers, zoals Bioplastics (biorenewables).
Naast de praktische eigenschappen is beton ook een slimme keus vanwege een hoge duurzaamheid. En dat is belangrijk in tijden waarin CO2-verlaging en het verhogen van circulariteit wezenlijker zijn dan ooit. Sterker nog, beton speelt een sleutelrol als groene kracht in de nationale bouw- en klimaatopgave.
Hout stoken en het klimaat
Dat is een broeikasgas dat zorgt voor klimaatverandering. Houtkachels en open haarden gaan onzuinig met hout om: een groot deel van de warmte vliegt zo de schoorsteen uit (bij de open haard gaat 90 procent van de warmte verloren, bij de houtkachel 20 tot 40 procent). Dat is niet duurzaam.
De afname van bomen en bossen (ofwel 'ontbossing') wordt -naast landwinning- hoofdzakelijk veroorzaakt door houtproductie. De keuze voor hout als bouwmateriaal is dus niet zonder meer een duurzame en milieuverantwoorde keuze al gaat het om een natuur(lijk) product.
Ecologische isolatiematerialen
Vooral dan hennepwol, kurk, schapenwol, houtvezelplaten, cellulosevezels en vlas. Net als de bouwmaterialen vergen deze ecologische isolatiematerialen heel weinig energie bij de productie of ontginning. Dat maakt hen stuk voor stuk duurzame en milieuvriendelijke isolatiematerialen.
Nieuwe polyester stof heeft nadelen die nou eenmaal niet te vermijden zijn. Zo is polyester moeilijk te verven en wordt er daardoor gebruik gemaakt van zware kleurstoffen, die ook voor veel vervuiling zorgen. Ook laat polyester microplastics los bij het wassen. Het is dus niet een heel milieuvriendelijke stof.
Bij biologisch geproduceerd voedsel hou je rekening met het milieu, mens en dier. Bij ecologisch geproduceerd voedsel wordt het belang van de gehele planeet, inclusief bodem, water en lucht, vooropgesteld. Eigenlijk alles wat ons ecosysteem kan schaden wordt vermeden met ecologische producten.