Grenzen aangeven betekent dat je durft te zeggen wanneer iemand te veel van je verlangt, dingen vraagt die je niet wilt, tegen jezelf zegt dat het mooi genoeg is zo, of dat je erkent dat het je niet gaat lukken. Grenzen aangeven wordt als lastig ervaren.
Een gezonde grens gaat niet over 'niet aan jezelf werken' uit angst om afgewezen te worden of angst om te groeien. Een gezonde grens gaat niet over de ander, het gaat over jou! Een gezonde grens gaat over wat goed is voor jouw geluksgevoel.
Een grens is een afperking, een afbakening wat van jou is en wat van de ander is. Uiteraard heb je ook een eigen grens. Zeg eens een denkbeeldige afscheidingslijn tussen wat je wel en niet kunt, een grens heb je qua mogelijkheden en kunnen, tussen wat je wel en niet wil.
Kenmerken van iemand met gezonde grenzen zijn:
Geeft waarden niet op voor anderen. Deelt persoonlijke informatie op een gezonde manier (niet te veel/snel en niet te weinig) Weet wat hij/zij wil en hoe hij/zij dat kan communiceren. Accepteert het wanneer iemand nee tegen hem/haar zegt en vat dit niet persoonlijk op.
Je laat anderen duidelijk weten wat wel en niet mogelijk is waardoor je jezelf niet steeds overvraagt en overbelast. Je houdt meer tijd over voor belangrijke zaken en voor ontspanning waardoor je de dingen kunt doen die voor jou en jouw gezondheid belangrijk zijn.
Sommige mensen kunnen geen grenzen stellen omdat ze niet genoeg zelfliefde hebben om hun eigen gezonde en veilige ruimte te bewaken. Je communiceert zelfrespect door grenzen te stellen aan respectloos gedrag. We leren mensen hoe ze ons moeten behandelen door hen te laten zien hoe we onszelf behandelen.
Bij emotionele grenzen gaat het om je eigen emoties en gevoelens en die van anderen en hoe je hiermee omgaat. Je kent vast wel het gevoel dat je ergens blij van wordt, of juist niet, of dat je je ergens al dan niet terecht schuldig over voelt.
Grenzen moeten vooral duidelijk en consistent zijn, wanneer je te maken hebt met iemand die jou niet respecteert. Zo'n persoon is op zoek naar de 'gaten' in je grenzen en gebruikt ze tegen je. Dus zorg ervoor dat je hem/haar assertief en duidelijk vertelt dat dit gedrag niet ok is en houd je aan de consequenties.
Respectloos betekent zonder respect behandeld worden of de ander zonder respect behandelen. Dat kan op tal van manieren zoals: De ander onderuithalen of kleineren. De ander te schande maken of kwaad spreken over de ander.
Door grenzen te stellen geef je aan waar je limieten liggen op lichamelijk en emotioneel vlak. Iedereen heeft namelijk zulke grenzen, maar vaak worden die niet benoemd. Zorg dus dat je aan jezelf én aan anderen kan communiceren waar je oké mee bent en waar niet mee.
Een ander voorbeeld van een kunstmatige grens is bijvoorbeeld de taalgrens in België. Aan de ene kant van de grens wordt er Vlaams gesproken, en aan de andere kant Frans. Deze grenzen, die je gewoon over kan zonder dat je tegengehouden wordt noemen we open of zachte grenzen.
Iemand die afstand houdt (ofwel emotioneel, fysiek of anders) heeft rigide grenzen. Iemand die te veel betrokken raakt bij anderen heeft poreuze grenzen. Gemeenschappelijke kenmerken van rigide grenzen zijn: Vermijdt intimiteit en nauwe relaties.
Er zijn ook grenzen die je niet kunt zien of die niet natuurlijk zijn. Die grens is er omdat mensen hem gemaakt hebben. Zo'n grens heet een kunstmatige grens. Een voorbeeld van een kunstmatige grens zie je in België waar een taalgrens het land in tweeën deelt.
grens (zn) : afbakening, afgrenzing, afpaling, afperking, begrenzing, beperking, buitenkant, demarcatie, einde, eindpunt, grenslijn, grenslinie, limiet, maximum, omkadering, plafond, rand, scheiding, scheidingslijn, uiterste.
Aangeven van je grenzen doe je door de ander te laten weten wanneer die over jouw grenzen heen gaat. Dat kan fysiek, door bijvoorbeeld achteruit te deinzen/stappen, of door weg te lopen. Je kunt het ook verbaal doen, door de ander bijvoorbeeld te vragen of te zeggen ergens mee te stoppen, omdat je het niet fijn vindt.
Respect voor iemand hebben betekent in het algemeen: 'een gevoel of uiting waarmee je laat merken dat je iemand aanvaardt als een waardig en waardevol mens'. Respectloos daarentegen is dus eigenlijk 'maling hebben aan'. Je houdt dan geen rekening met de ander.
Erken je grenzen
Mensen om je heen verwachten van alles van je. Het is dan ook zeker niet egoïstisch om je grenzen aan te geven. Je helpt de mensen om je heen er zelfs mee. Door je grenzen te stellen en deze zelf te erkennen laat je anderen juist weten wat ze aan je hebben.