Een dwangstoornis kan ontstaan na een ernstige, ingrijpende gebeurtenis waarin iemand heel bang was (psychotrauma). Een dwangstoornis kan ook ontstaan door een lichamelijke ziekte, het gebruik van bepaalde medicijnen of het gebruik van drugs.
Inmiddels gaat men er in zijn algemeenheid van uit dat de interactie van genetische en omgevingsfactoren de vatbaarheid voor het ontwikkelen van OCS veroorzaakt.
Wat gebeurt er in de hersenen? Een hersengebied dat vaak in verband wordt gebracht met OCS is de basale ganglia. Dit is een verzameling structuren onder de hersenschors. Het gebied maakt gewenst gedrag mogelijk en stopt ongewenst gedrag.
Een dwangstoornis gaat niet vanzelf over. De aandoening is wel goed te behandelen. Afhankelijk van de ernst van de aandoening bestaat de behandeling uit cognitieve gedragstherapie, medicijnen of een combinatie van beide.
OCD is een mogelijk invaliderende aandoening die levenslang kan blijven bestaan. Voor de meeste mensen is OCD een chronische ziekte waarvoor ze hun leven lang behandeld moeten worden. Voor sommigen veroorzaken de symptomen van OCD extreem ernstige angst en leed.
Belangrijk om te weten: herhalende gedachten en gedragingen wijzen bij mensen met autisme zeker niet altijd op een OCD; ze horen namelijk ook bij autisme. Er is dan ook een duidelijk verschil tussen OCD en herhalende gedachten en gedragingen van mensen met autisme.
Erfelijkheid. Mogelijk speelt erfelijkheid een rol bij het ontstaan van OCD. Wanneer er binnen je familie iemand een dwangstoornis heeft, is de kans groter dat jij ook een dwangstoornis ontwikkelt.
Dwanghandelingen of compulsies zijn bepaalde handelingen die iemand met OCS steeds wil herhalen. Mensen met OCS kunnen hiervan veel last ervaren. Ze zitten het dagelijks leven erg in de weg en nemen ook veel tijd in beslag. OCS treedt gewoonlijk op rond de leeftijd van 20 jaar.
OCS gaat meestal niet vanzelf over, maar dwangklachten kunnen goed worden behandeld. In de intakefase kijk je samen met je behandelaar naar mogelijke oorzaken, hoeveel last je hebt van je OCS en wat jij met de behandeling wilt bereiken. Zo kunnen jullie de beste therapievorm kiezen.
Mensen met een dwangmatige-persoonlijkheidsstoornis, ook wel een obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis genoemd (OCPS), ervaren een sterke drang om alles onder controle te hebben. Ze zijn voortdurend bezig om hun taken ordelijk en foutloos te uit te voeren, vaak zonder enige emotie.
Het voelt alsof de gedachten je worden opgedrongen. Vaak maken deze gedachten jou angstig en ervaar je een gevoel van onrust. Je probeert de dwanggedachten te neutraliseren of te onderdrukken. Vaak doe je dit door het uitvoeren van één of meerdere dwanghandelingen.
Ook kan je door middel van erover te praten hulp vinden en kan je steun uit je omgeving krijgen. Probeer meer te weten te komen over dwang, bijvoorbeeld door te lezen erover of door lotgenotencontact. Schrijf de gedachten op, ook al is het telkens dezelfde gedachte (zonder dwanghandelingen uit te voeren).
Een dwangstoornis komt voort uit angst: eigenlijk wil je vooral je angsten uit de weg gaan. Met dwanghandelingen probeer je dan te voorkomen dat gebeurt waar je bang voor bent. Je probeert het ongeluk te bezweren. Je wast bijvoorbeeld tientallen keren je handen, zodat je geen besmettelijke ziekte krijgt.
De vijf SSRI's citalopram, fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine en sertraline zijn voor de behandeling van de obessieve compulsieve stoornis (OCS) effectiever bevonden dan placebo. Met een behandeling met SSRI's verbetert 50% van de patiënten klinisch relevant. Het effect is te evalueren na 12 weken behandeling.
Obsessief compulsieve persoonlijkheidsstoornis wordt ook wel omschreven als dwangmatige persoonlijkheidsstoornis. De naam wordt vaak verward met obsessief compulsieve stoornis (OCS) of dwangstoornis (het verschil in naam is 'persoonlijkheid').
Iemand met een dwangstoornis heeft last van dwanggedachten en/of dwanghandelingen. Dit gaat gepaard met angst, walging of een ander naar gevoel en heeft een grote invloed op zijn of haar leven. De gedachten en handelingen kosten veel tijd en maken het moeilijk om goed te kunnen functioneren.
De operatie kan vanaf een leeftijd van 18 maanden worden uitgevoerd, de paarden hebben dan nog 1 tot 2 jaar om volledig te herstellen. De prijs van een operatie kan liggen tussen de €700 en €1500, het hangt af van in welk gewricht deze ziekte zich bevindt en hoe ernstig het is.
Als je last hebt van dwanggedachten en/of dwanghandelingen die steeds weer terugkomen, dan heb je mogelijk een dwangstoornis of obsessieve compulsieve stoornis (OCS).
Kenmerken dwangstoornis
Je hebt ongewenste, terugkerende dwangmatige gedachten of denkbeelden. Je voert dwanghandelingen of psychische activiteiten uit om gevoelens van angst en onrust te voorkomen of te verminderen. Het lukt je niet om de gedachten en/of handelingen te stoppen.
Het kan erfelijk zijn. Het gezin waarin iemand opgroeit en de manier waarop ouders een kind opvoeden kunnen bijdragen aan een dwangstoornis. Mensen die het moeilijk vinden om met anderen om te gaan, die weinig steun krijgen, gepest worden en zich eenzaam voelen, hebben meer kans op een dwangstoornis.
"In een relatie is het geven en nemen", zegt Oscar, "maar als je met iemand met autisme bent, is het vooral geven. Je krijgt nooit hetzelfde terug als van iemand die geen autisme heeft. Mensen met autisme vinden intiem contact vaak lastig. Een knuffel kan dan al een romantisch gebaar zijn.