Als je astigmatisme hebt, heb je problemen met ver én dichtbij zien. Dat komt omdat het hoornvlies niet rond is, maar ovaal. Vergelijk het met een rugbybal, in plaats van een voetbal. Dit vervormt je beeld: een rond voorwerp zie je dan eerder ovaal.
De symptomen kunnen voor iedereen verschillend zijn, maar veelvoorkomende symptomen van astigmatisme zijn: een wazig zicht (zowel dichtbij als veraf), kleine details niet goed kunnen zien, vermoeide ogen, duizeligheid en/of niet goed kunnen zien in het donker.
Gevolgen van astigmatisme
U ziet wazig en onscherp, zowel van ver als dichtbij. De beelden zijn vervormd. U hebt last van hoofdpijn, vermoeidheid, en rode, branderige ogen.
Bij een cilinderafwijking kun je wazig zien, moeite hebben met zien veraf en dichtbij en het gevoel hebben dat je niet goed kan focussen.
Er zijn drie opties om astigmatisme te corrigeren: een bril, contactlenzen of een ooglaserbehandeling. Een bril of contactlenzen kunnen astigmatisme corrigeren (samen met bijziendheid of kortzichtigheid, indien nodig). Als alternatief kan laseren het astigmatisme corrigeren en u een helder zicht geven.
Astigmatisme, of een cilinder, is een vaak voorkomende aandoening die op elke afstand wazig of vervormd zicht kan veroorzaken. Het kan zich op elke leeftijd voordoen en vaak zijn mensen met astigmatisme ook bij- of verziend. In Nederland heeft bijna de helft van de mensen met een bril voor zichtcorrectie astigmatisme.
Ook kan de cilinder (astigmatisme) veranderen of toenemen bij bepaalde oogaandoeningen. Deze veranderingen kunnen van tijdelijk (wisselend) of blijvend van aard zijn.
Een bijziende persoon kan voorwerpen op een afstand niet (goed) onderscheiden. Het zicht is wazig en zich verplaatsen, koken en televisie kijken kan enkel met een aangepaste bril of met lenzen.
Vaak neemt het astigmatisme in de loop van de eerste levensjaren af en verdwijnt geheel. In een aantal gevallen blijft het echter bestaan. Cilindrische brillenglazen kunnen dit corrigeren. Vaak gaat astigmatisme gepaard met hypermetropie (verziendheid) of myopie (bijziendheid).
Een cilinderafwijking (astigmatisme) wordt meestal gecorrigeerd met cilindrisch brillenglas, harde contactlenzen of speciale torische zachte contactlenzen. Een cilinderafwijking is ook goed te corrigeren met een ooglaserbehandeling of lensimplantatie. We corrigeren dan meteen ook eventuele verziendheid of bijziendheid.
De mogelijke gevolgen zijn talloos en omvatten symptomen zoals hoofdpijn, nekpijn tot duizeligheid of dubbel zicht. Brandende of jeukende ogen zijn een ander symptoom. Deze zijn niet alleen het gevolg van het dragen van de verkeerde bril. Droge lucht kan ook de reden zijn.
Bij een cylindersterkte heb je een glas wat in een bepaalde richting anders van kromming is dan in de tegenovergestelde richting, en dus ook een andere sterkte. Het verschil tussen de twee sterktes is de cilinder.
Een zuivere cylinder heeft geen brekend vermogen (= 0) in de ene richting (meridiaan) maar wel een brekend vermogen in de richting loodrecht erop. Men kan het voorvlak van een normaal hoornvlies voorstellen als zijnde een deel van een mooie ronde voetbal; hierbij is de breking van het licht in alle richtingen gelijk.
Je ooglens kan niet alle stralen bundelen op het netvlies achter in je oog. Er ontstaan twee brandpunten, ieder met een eigen sterkte. Het verschil tussen deze 2 sterktes heet cilinder. Cilinderafwijking komt ook voor als je verziend of bijziend bent.
De oorzaak van deze onregelmatige vorm is niet geheel duidelijk. In sommige gevallen kan astigmatisme erfelijk bepaald zijn. Ook een natuurlijke druk van de oogleden op het hoornvlies kan invloed hebben. Net als een toenemende belasting van de ogen door intensief werken op korte afstand.
Herken de alarmsignalen van een oogziekte!
regelmatig flitsen of vlekken ziet. zicht in korte tijd erg achteruit is gegaan. dubbelziet met één oog. rechte lijnen opeens als golven ziet.
We kunnen ons zicht niet corrigeren zonder professionele hulp, en er is geen snelle oplossing voor problemen met het gezichtsvermogen. Maar met zaken zoals goede voeding kunt u uw gezichtsvermogen nog steeds op natuurlijke wijze zelf helpen. Bespreek dat, zoals altijd, met uw oogarts.
Ja, dat is geen probleem, afhankelijk van de grootte van de cilinder en je sterkte. Maar ook de dikte van het hoornvlies en de grootte van je pupil zijn bepalend. Die bepalen namelijk welke sterkte gecorrigeerd kan worden.
Lenzen met een cilinder (ook wel torische lenzen) zijn contactlenzen voor mensen met een cilinderafwijking. Dit noemen we ook wel astigmatisme. Normaal gesproken is het hoornvlies mooi rond, zoals een bal, waardoor lichtstralen precies op het netvlies vallen.
Het normale oog (zonder brekingsafwijking)
De brekingssterkte van een lens wordt uitgedrukt in dioptrieën (zoals de sterkte van een vergrootglas). Hoe groter het aantal dioptrieën, hoe sterker de lens. De brekingssterkte van het hoornvlies is ongeveer 40-45 dioptrieën, die van de lens is ongeveer 20-22 dioptrieën.
Derhalve is 20/20 gelijk aan een visus 1.00 (een 'normaal' gezichtsvermogen). Zou u echter op 20 voet afstand kunnen zien wat mensen met 'normaal' zicht pas op 10 voet afstand kunnen zien, dan is uw zichtvermogen 20/10, ofwel visus 2.00 (200%).
Als u bijziend bent ziet u dichtbij goed, terwijl u veraf juist wazig ziet. Dit wazige zicht komt omdat uw oog in de (as)lengte zo sterk groeit dat de afbeelding waar u naar kijkt niet meer óp het netvlies afgebeeld wordt, maar ervóór.
Een vraag die vaak terugkomt, is hoe oud men idealiter is bij een ooglaserbehandeling met de LASIK-techniek of andere technologieën. Samengevat moet de patiënt minstens 18 jaar zijn. De maximumleeftijd wordt gebruikelijk op 50 jaar gelegd.
Macula degeneratie is een oogaandoening waarbij schade ontstaat aan het centrale gedeelte van het netvlies: de gele vlek (oftewel de macula lutea). Als u macula degeneratie heeft, is uw beeld vervormd. Ook ziet u niet meer scherp en centraal minder details. Middenin uw beeld zit dus een wazige, vervormde vlek.
Wanneer je een nieuwe bril aanschaft, hebben je ogen enige tijd nodig om te wennen aan de nieuwe bril. Je kunt je in het begin een beetje duizelig, uit balans of het gevoel hebben dat je onscherp ziet. Dat is normaal. Neem vooral de tijd om te wennen en te rusten wanneer je je nieuwe bril of contactlenzen draagt.