Verlies van urine en/of ontlasting kan leiden tot huidproblemen, zoals roodheid en jeuk. Wij noemen dit vochtletsel of IAD (incontinentie geassocieerde dermatitis). De kwetsbare huid van vaak oudere mensen is minder bestand tegen bacteriën en schimmels in de urine of ontlasting die de huid kunnen aantasten.
Incontinentie kan veel invloed hebben op het psychische welbevinden. Het kan ervoor zorgen dat u zich schaamt voor de situatie. Daarnaast beïnvloedt het vaak ook het sociale aspect. Door onzekerheid gaan mensen met incontinentie minder snel de deur uit om iets leuks te doen en spreken minder snel met iemand af.
Incontinentie kan ontstaan doordat bepaalde lichaamsfuncties niet goed (meer) functioneren. Het kan ook het gevolg zijn van een lichamelijke of neurologische aandoening of van een operatie. Bespreek met uw huisarts of specialist wat de oorzaak van uw incontinentie is.
Vooral vrouwen hebben last van incontinentie. Ongeveer een kwart van de volwassen vrouwen heeft hier last van. Bij mannen van volwassen leeftijd is dit ongeveer 10% die last heeft van incontinentie. Gemiddeld zijn er in Nederland ruim 3.5 miljoen mensen die last hebben van incontinentie klachten.
Incontinentie is vrijwel altijd goed te behandelen. Je kunt door middel van oefeningen leren om je bekkenbodemspieren bewust aan te spannen en weer te ontspannen. Ook kun je leren om bewust (plotselinge) verhoging van de buikdruk op te vangen. Zo kun je urine-incontinentie meestal verminderen of zelfs verhelpen.
Het optreden van urine-incontinentie neemt toe met de leeftijd. Urine-incontinentie komt voor bij meer dan de helft van de zelfstandig thuiswonende Nederlandse vrouwen van 45 jaar en ouder. Ook mannen kunnen last hebben van urine-incontinentie. Dit komt echter twee keer zo weinig voor als bij vrouwen.
Voorbeelden zijn darifenacine, flavoxaat, oxybutinine, solifenacine en tolterodine. Duloxetine wordt gebruikt bij stressincontinentie en inspanningsincontinentie. Duloxetine zorgt voor versterking van de spieren rond de urinebuis. U heeft hierdoor minder last van ongewenst urineverlies.
Doe geen extra inlegger in een pants: 'Als iemand thuis woont en last van incontinentie heeft, kan hij na een halve dag al met een verzadigde pants (incontinentiebroekje) rondlopen. Dat zit onprettig en kan huidschade veroorzaken. Zorgverleners hebben dan de neiging om een inlegger in het pants te doen.
Incontinentie voor urine wil zeggen dat u uw plas niet goed kunt ophouden. Bij aandrang-incontinentie voelt u plotseling sterke aandrang om te plassen. U kunt de plas niet ophouden tot u het toilet bereikt. Aandrang-incontinentie gaat soms samen met inspannings-incontinentie.
Incontinentie houdt in: onwillekeurig urineverlies, ofwel 'je plas niet meer op kunnen houden'. Het is geen ziekte, maar het gevolg van een verstoring van de vulling van de blaas of van problemen tijdens de lozing van urine. Meestal werken de blaasspier, de plasbuisspieren, of de bekkenbodemspieren niet goed meer.
Factoren die incontinentie bij ouderen veroorzaken
Bovendien zijn er een aantal ouderenziektes die soms gepaard gaan met incontinentie, zoals Diabetes Mellitus, Parkinson, Delier en CVA. Tijdens het ouder worden verminderen uw cognitieve vermogens, waardoor u signalen van aandrang onbedoeld kunt verwaarlozen.
Bij aandrangincontinentie is het mogelijk om de blaas te 'hertrainen'. Om dit te doen, moet u uw naaste aanmoedigen om grotere hoeveelheden urine langer in te houden. En om minder vaak naar het toilet te gaan. Hierdoor zal de blaas de aandrang om te gaan niet langer 'overdrijven' wanneer deze slechts halfvol is.
Momenteel is de meest aangeboden operatie een midurethrale sling ('bandje'). Dit 'bandje' is gemaakt van synthetisch materiaal en wordt onder het middelste deel van de plasbuis geplaatst. Het steunt de plasbuis en voorkomt urineverlies bij drukverhogende momenten, zoals hoesten, niezen of lachen.
Ga op uw rug liggen, met gebogen benen en uw voeten op de grond. Leg een hand op uw buik. Let op dat bij het aanspannen van de bekkenbodemspieren ('afknijpen') uw buik-, bil- en bovenbeenspieren ontspannen blijven en uw billen op de grond blijven. Wanneer u dit een paar keer oefent gaat het steeds beter.
De volgende oefeningen dienen om de bekkenbodemspieren en de anale kringspier te versterken. Span de bekkenbodem aan door te doen alsof u een windje ophoudt of de plas ophoudt. Span de anale kringspier aan door te knijpen met de anus, alsof u een 'knipoog' geeft met de anus.
Normaal gesproken plassen we per 24 uur ongeveer zes á zeven keer, waarvan soms één keer 's nachts. Als u vaker moet plassen – misschien wel ieder uur- dan spreken we van een overactieve blaas.
Verzakking van de dunne darm (enterocele)
Bij een enterocele is de dunne darm tot laag in het bekken gezakt. De endeldarm wordt daardoor samengedrukt waardoor de ontlasting er niet goed uit kan. Typisch voor deze klacht is dat u vaak 's nachts het gevoel hebt dat u moet poepen.
Als de zitting van (po)stoel of toilet te laag is, kost opstaan teveel kracht. Een paar centimeter maakt al veel uit. Te hoog is echter ook onveilig en veel mensen kunnen dan niet goed ontlasten omdat de darmen in een verkeerde hoek zitten.
Er is geen vaste regel wanneer u uw incontinentiemateriaal dient te vervangen. Hoewel het advies is om dit eens per 4 tot 6 uur te doen, is het vooral belangrijk dat u doet wat voor u goed voelt. Incontinentie is al vervelend genoeg, dus maak de situatie voor uzelf zo comfortabel mogelijk.
Pants of luierbroekjes
Dit is de meest populaire vorm van incontinentiemateriaal. Pants of luierbroekjes lijken het meest op gewoon ondergoed. Het is wat dikker vanwege de watten en de absorptie-korrels. Er zijn verschillende broekjes voor mannen en vrouwen.
Kan een overactieve blaas vanzelf over gaan? Een overactieve blaas gaat niet vanzelf over zonder actie. Het kan wel vanzelf overgaan als een onderliggende oorzaak wordt aangepakt. De klachten die horen bij overactieve blaas hebben primaire of secondaire oorzaken.