Op plaatsen waar de zon weerspiegeld wordt, draag je beter wat extra bescherming – in de sneeuw, op het strand, in de buurt van water,… In de tropen is de zon superkrachtig, ook als er bewolking is. Extra bescherming is een must. Over de middag – tussen 12 en 15 uur – is de uv-straling het hevigst.
tijdstip van de dag: de zonkracht is in Nederland het sterkst tussen 12.00 en 15.00 uur. je locatie op aarde: hoe dichter bij de evenaar, hoe sterker de uv-straling en hoe kleiner de seizoensverschillen. En: hoe hoger (in de bergen), hoe sterker de uv-straling.
Ga niet onbeschermd in de volle zon tussen 11.00 en 15.00 uur. Zorg voor extra bescherming als u dichter bij de evenaar komt en in de bergen.
Van 10 tot 12 uur en van 3 tot 5 uur heeft de zon maar half zoveel kracht en kun je dus twee keer zo lang zonnen. Ook met een goed antizonnebrandmiddel kun je langer in de zon blijven zonder te verbranden. Zoek in zuidelijke landen en op zonnige dagen in Nederland tussen twaalf en drie uur de schaduw op.
In de zomer bereikt ongeveer 20-30 % van de totale dagelijkse hoeveelheid uv-straling de aarde tussen 11.00 en 13.00 uur en 75 % tussen 9.00 en 15.00 uur (zonnetijd, niet plaatselijke tijd).
Bij zonkracht 4 kun je tussen 12 en 15 uur 's middags na een half uur al verbranden. De roodkleuring ontstaat pas enkele uren later, dus op het moment dat je rood begint te zien is de verbranding al een tijdje aan de gang.
Met een factor 20 zou je dus 300 minuten of 5 uur op het strand kunnen blijven (20 x15). Met een factor 30 zou je 450 minuten in de zon kunnen blijven (7,5 u). Een factor 30 is dus écht voldoende(SPF 50 is niet nodig!) om een hele dag op het strand te zitten mits je natuurlijk voldoende dik en frequent genoeg smeert.
Verbranding doet pijn, maar het zorgt er ook voor dat je later een grote kans hebt op huidkanker. Hoe vaker je verbrandt, hoe groter het risico op huidkanker.
'Veel mensen denken dat een zongebruinde huid geen kwaad kan en het zelfs gezond is. Een beetje verkleuring beschermt inderdaad maar vergis je niet: Een door de zon(nebank) gebruinde huid is een DNA -beschadigde huid, veroorzaakt door UV-straling.
Het duurt een paar uur voor je het voelt
Wanneer je verbrandt, voel je dat meestal niet gelijk. Je velletje wordt pas goed rood na twee tot zes uur nadat je bent verbrandt. Ook zal het dan nog niet echt pijn doen – het pijnlijkst is je verbrande huid na zes tot achtenveertig uur.
Effect zonkracht
De zonkracht hangt ook af van de hoeveelheid bewolking, Op een zonnige dag is er meer UV-zonlicht dan wanneer het volledig bewolkt is. Maar dit geeft hooguit dezelfde bescherming als een zonnebrandcrème met factor 5. Dus ook in de schaduw onder een parasol kan de huid nog steeds verbranden.
Je lichaam maakt vitamine D aan zodra je in de zon bent. In de lente en de zomer is het voor de meeste mensen voldoende om elke dag een kwartier met handen, gezicht en nek onbeschermd in de zon te zijn. Het is nog beter om met zoveel mogelijk huid in de zon te zijn. Maar dan niet langer dan een paar minuten!
Zo is de zon belangrijk voor de aanmaak van vitamine D.Dit is essentieel voor je algehele gezondheid en dus ook voor je haar. Dit is bijvoorbeeld goed tegen haaruitval. Een ander positief effect van de zon, is dat het de haarzakjes een impuls geeft, waardoor de haargroei wordt bevorderd.
Ook in de schaduw kun je verbranden, bijvoorbeeld onder een parasol. Niet alle parasols zijn gemaakt van uv-werend materiaal. Smeer je kind dus ook in de schaduw goed in met zonnebrandcrèmes. Houd kinderen jonger dan 1 jaar helemaal uit de zon.
Verbranden en bruin worden in de schaduw
Maar net als zichtbaar licht kan uv-straling reflecteren. Wit strandzand kaatst bijvoorbeeld veel uv-straling terug. Daardoor bereikt het indirect toch je huid, ook als je je onder een parasol verschanst hebt. Dat is meer dan een theoretisch risico.
Bewegen in de zon zorgt ervoor dat alle kanten van je lichaam straling krijgen, dus je wordt mooi egaal bruin. Daarnaast zorgt het zweet op je lichaam ook voor extra weerkaatsing van de straling, dus je wordt iets sneller bruin.
Fabel: Met factor 50 word je niet bruin
En het zorgt ervoor dat uv-straling minder schadelijk is. De huid wordt wel bruin, maar verbrandt niet. Je blijft dus juist langer bruin als je goed smeert.
Het is echt zo, je wordt bij de zee en het zwembad veel sneller bruin. Dit komt namelijk door de reflectie van de uv-stralen op het water. deze stralen komen namelijk dubbeel zoveel aan op je huid. Dit komt omdat deze stralen weerkaatsen op je huid en dan weer terug gekaatst worden door het water.
De bruining van de huid door de vorming van pigment (melanine) is in feite een verdedigingsmechanisme tegen verdere verbranding. Dat bruine kleurtje is dus een eerste teken van beschadiging van de huid. Daarom: zelfs wanneer je nooit verbrandt, kun je te veel uv-straling opstapelen en huidkanker krijgen.
Huidkanker treft hoofdzakelijk mensen met een licht huidtype. Als je zo'n lichte huid hebt, kun je op zonnige dagen het volgende doen: Stel je huid niet te lang bloot aan zonlicht. Na zo'n 15 minuten zonlicht hebben mensen met een lichte huid voldoende vitamine D voor de dag opgenomen.
Fabel: “De verbranding draagt wel bij aan de kans op huidkanker, zeker voor de kans op melanoom. De totale blootstelling aan de zon telt ook mee. Hoe meer schade je huid door de jaren heen heeft opgelopen, hoe groter de kans op het ontwikkelen van huidkanker.”
Wat is het verschil? SPF 50 biedt ongeveer 98% bescherming tegen UVB-stralen, terwijl SPF 30 ongeveer 96,7% bescherming biedt. Een beschermingsniveau hoger dan SPF 50 biedt slechts een marginale extra dekking en geen enkele SPF biedt 100% bescherming.
Kun je toch bruin worden als je zonnecrème (factor 30) gebruikt? Een zonnecrème houdt het bruiningsproces niet tegen, het gaat gewoon trager. Je zult dus ook met een factor 30 bruin worden… maar vergeet niet dat bruin worden het gevolg is van schade die je huid oploopt: zonder huidschade kun je niet bruin worden.