Men zegt namelijk dat vrijheid zit in de ervaring van vrijheid. Vrijheid is het gevoel dat je iets vrij en graag doet, onvrijheid is het gevoel dat je iets onvrij en met tegenzin doet, de ervaring van gedwongenheid dus. In beide situaties word je echter bepaald door de neurobiologische processen in je brein.
Aan bod komen Francis Bacon en René Descartes. Bij alle opvattingen van een goed, vrij, leven geldt tegenwoordig als een soort basisvoorwaarde: de vrijheid om zelf keuzes te maken, bijvoorbeeld hoe we ons leven willen inrichten. Wie niet vrij is, kan ook niet echt gelukkig zijn, zo redeneert men dan.
Vrijheid volgens Kant
De Verlichtingsfilosoof Immanuel Kant (1724-1804) onderscheidde in het begrip 'vrijheid' enerzijds natuurlijke of handelsvrijheid, en anderzijds autonomie. Het eerste begrip, ook wel negatieve vrijheid genoemd, houdt in dat wij vrij zijn te handelen zoals wij willen.
In Plato's republiek is weinig ruimte voor persoonlijke vrijheid. De filosoof geloofde dat zijn methode om een stad te leiden de beste was, omdat iedereen een duidelijke taak had en zo het beste uit zichzelf en de maatschappij kon halen.
Hegel keert zich zoals gezegd tegen de atomaire opvatting van vrijheid waarin de nadruk wordt gelegd op ongebondenheid en individuele keuzevrijheid. De ware vrijheid moet juist begrepen worden in relatie tot de ander.
Spinoza gebruikt het woord vrijheid meestal in verband met het denken en handelen van mensen. Daarom moeten we, om duidelijk te krijgen wat hij onder vrijheid verstaat, het eerst hebben over wat hij schrijft over de plaats en de rol van de mens in de natuur.
'Vrijheid betekent dat je mag denken, zeggen en doen wat je zelf wilt. In Nederland hebben we veel vrijheid. Iedereen in Nederland heeft dezelfde vrijheden. Dat betekent dat ook andere mensen mogen denken, zeggen en doen wat zij willen,' zo stelt de Nederlandse overheid in een boekje over de kernwaarden van Nederland.
De Ideeënleer (ook wel Vormenleer) is een bekende theorie van Plato. Plato stelt dat de realiteit bestaat uit twee niveaus, namelijk de waarneembare, zintuiglijke wereld waarin alles veranderlijk is en de eeuwige, onveranderlijke wereld die alleen toegankelijk is voor het denken.
Van positieve vrijheid is volgens Berlin sprake als mensen 'meester over zichzelf zijn'. Daartegenover plaatst hij de negatieve vrijheidsopvatting: de afwezigheid van dwang door andere mensen.
Vooral de oude Griekse filosofen hebben heel veel ideeën over hoe je gelukkig wordt, of zoals zij zeggen: 'wat het goede leven is'. Epicurus zegt bijvoorbeeld dat je het beste alleen maar leuke dingen kunt gaan doen en je niet te veel zorgen maken. Volgens Aristoteles ben je het meest gelukkig als je veel nadenkt.
Vrijheid is de mogelijkheid om naar eigen wil te handelen. In maatschappelijke zin behelst het de mogelijkheid van groepen en individuen om deel te nemen aan het maatschappelijke, economische en politieke verkeer.
Vrijheid was in Kants ogen: autonomie, of letterlijk: zelf-wetgeving. De mens handelt in Kants ogen moreel als hij handelt overeenkomstig de morele wet die hij in zichzelf draagt. Deze morele wet noemde hij de 'categorische imperatief'. De morele autonomie kwam bij Kant vóór alles.
Die vrijheid slaat vooral op de mate waarin je je vrij voelt je werk te doen op een manier die bij jou past. Wanneer je die vrijheid voelt, blijf je dicht bij jezelf. Je benut je talenten en je deelt je werk in passend bij jouw ritme. Dit maakt dat de kans het grootst is dat je in flow komt in je werk.
Vrijheid is het gevoel dat jij het leven bepaalt. De mate waarin je die vrijheid voelt wordt in de psychologie Locus of Control genoemd (locus is Latijn voor plaats). Wanneer je het idee hebt dat je controle hebt over je eigen leven, dan is er sprake van een interne Locus of Control.
alleenrecht, autonomie, onafhankelijkheid, ongebondenheid, soevereiniteit, speelruimte, vrijdom, zelfstandigheid. vrijheid (zn) : prerogatief, privilege, toestemming, vergunning, voorrecht, vrijstelling.
Vrijheid is het doen en laten wat je wilt en dat je beslissingen kan nemen zonder veel invloeden van buitenaf.
De filosofie of wijsbegeerte is de oudste theoretische discipline die het verlangen en het streven uitdrukt naar kennis en wijsheid. Zij kwam voor het eerst echt op in de 6e eeuw v. Chr. Een beoefenaar van de filosofie wordt een filosoof of wijsgeer genoemd.
Van de Griekse Filosofie wordt vaak gezegd dat deze écht begint bij Socrates, Plato en Aristoteles.
Een filosoof is iemand die zich bezig houdt met filosofie of wijsbegeerte, de wetenschap die zich richt op het streven naar kennis en wijsheid. Het woord filosoof komt van de Griekse woorden 'filos' (vriend) en 'sofia' (wijsheid). Filosoof betekent dus eigenlijk 'vriend van de wijsheid'.
Dit zijn onder andere het kiesrecht, vrijheid van meningsuiting, recht op privacy, godsdienstvrijheid en het discriminatieverbod. Sociale grondrechten: de economische, sociale en culturele rechten. Dit zijn onder andere het recht op huisvesting, sociale zekerheid, gezondheidszorg en onderwijs.
Wanneer je spiritueel ontwaakt komt Vrijheid tot je beschikking. Vrijheid wordt vaak geassocieerd met uiterlijke dingen die je een vrij gevoel geven: vakantie, motor rijden, even geen verplichtingen hebben, noem maar op.
De meeste mensen in Nederland voelen zich vrij. Toch is in Nederland veel verboden of verplicht, en hebben wij weinig privacy. Wij Nederlanders worden overheerst door onze eigen, zelf-gekozen overheid, die de vrijheid van haar burgers beperkt.
Volgens Spinoza is God geen 'persoon' die boven de wereld staat en mensen beloont of straft. God ís de wereld. De natuur, de dieren, de mensen: alles is God. En God is alles.
In zijn eigen tijd stuit Spinoza's gedachtegoed op veel weerstand. Hij vindt dat de natuur, alles wat bestaat, een verschijning van God is, dus ook de mens zelf. Voor zeventiende-eeuwers is dat een schokkende boodschap. Spinoza wordt nu gerekend tot de invloedrijkste filosofen van het westerse denken.