2006: juli met afstand record heet Juli was record heet met een maximum gemiddelde van 28,7°C! Er waren 2 hittegolven en het was uiterst zonnig en droog. Tijdens de tweede hittegolf was het al duidelijk, juli 2006 zou de warmste maand worden die ons land ooit (sinds 1706) heeft gekend.
Het was de eerste keer sinds het begin van de waarnemingen in 1833 dat overal zo'n extreme hitte werd opgetekend. De hoogste maximumtemperatuur werd die gedenkwaardige donderdag 25 juli 2019 gemeten in Begijnendijk: 41,8°C.
Wereldwijd gezien was de zomer van 2023 met afstand de warmste zomer ooit op aarde gemeten, maakte het Europese klimaatcentrum Copernicus woensdag bekend. In Europa komt de zomer op plek vijf, na 2022, 2021, 2010 en 2003. Sinds 1980 worden de zomers hier elk jaar ongeveer een tiende graad warmer.
De gemiddelde temperatuur was 18,9°C tegen 17,0°C normaal. De vorige warmste zomers zijn 2003 met een gemiddelde temperatuur van 18,6°C en 1826 met een gemiddelde zomertemperatuur van ongeveer 18,7°C.
Met een voor België gemiddelde temperatuur van 18,1°C is juli de warmste maand terwijl januari de koudste is met gemiddeld 3°C. De jaarlijkse normalen van de dagelijkse maximum- en minimumtemperaturen schommelen respectievelijk tussen 11°C en 15,9°C en tussen 3°C en 7,7°C.
Records Benelux: België: 41,8°C op 25 juli 2019 in Begijnendijk.
De gemiddeld koudste maand is in de meeste plaatsen januari, de warmste maand juli.
Sinds de start van de KNMI-metingen was Beek met 32,8 graden op 25 juni 1976 de warmste dag. Dit was in de beruchte zomer waarin sprake was van een hittegolf. Vanaf 24 juni werd het 43 jaar geleden twee weken lang elke dag dertig graden of meer.
72 jaar later pas verbraken we het hitterecord van 27 juni 1947. Voortaan zal 25 juli 2019 de nieuwe 'warmste dag ooit' zijn.
Uiteindelijk klokte de hittegolf van '76 af op een gemiddelde temperatuur van 32,9 graden Celsius. Op de warmste dag die zomer werd het 35,4 graden. Dinsdag klom het kwik op sommige plaatsen in ons land richting de veertig graden Celsius.
Nog nooit eerder kwam de temperatuur in Nederland boven de 40°C. Uiteindelijk is het op deze dag op acht KNMI meetstations warmer dan 40 graden geweest. De dag ervoor was het bijna 75 jaar oude nationale hitterecord van 38,6 graden uit 1944 in Warnsveld al verbroken.
De laatste jaren maken we de ene na de andere warme zomer mee, maar topzomer in ruim honderd jaar is nog steeds die van 1947. In De Bilt kwam de gemiddelde temperatuur uit op 18,7 graden tegen 16,6 normaal (gemiddeld over 1971-2000).
Record hoogste temperatuur
De hoogste temperatuur in Nederland sinds het begin van de metingen is 40.7°C op 25 juli 2019 in het Noord-Brabantse Gilze-Rijen. In de zomer van 2019 kwam voor het eerst in Nederland de temperatuur boven de 40°C.
In 1947 eindigde de 10-dagen durende hittegolf pas op 20 september. De hoogste temperatuur stond 72 jaar lang op datum van 27 juni 1947 toen het in Ukkel 36,6 °C werd. Dit record werd op 24 juli 2019 verbroken, er werd toen 40,7 °C gemeten.
Vanaf 22 juni tot en met 8 juli blijft de maximumtemperatuur in Ukkel gedurende zestien opeenvolgende dagen boven 30°C! Deze hittegolf, in combinatie met de droogte die al enkele maanden duurt, veroorzaakt een ernstig drinkwatertekort, wat een rantsoenering noodzakelijk maakt.
Van zo'n temperatuur kijken we nu niet meer op, in 2003, 2006, 2009, 2013, 2015, 2018, 2019 en 2020 gingen we over deze temperatuur heen! In de jaren '40 werd het landelijk hitterecord al flink opgehoogd. Zo werd het op 23 augustus 1944 in Warnsveld 38,6 graden.
In Death Valley in de VS is het ruim 53 graden. De hoogste temperatuur ooit gemeten op aarde was 56,67 graden Celsius in juli 1913 in Furnace Creek bij Death Valley (in de Amerikaanse staat Californië), zegt Randy Ceverny van de World Meteorological Organization, het weerinstituut dat wereldwijd alle cijfers bijhoudt.
De warmste winters in de reeks zijn, in aflopende volgorde, de winters van 2007, 2020, 2016 en 2014, allen met gemiddelde temperaturen boven de 6 graden.
Etmaalgemiddelde temperatuur 1959
De laagste gemiddelde temperatuur was -4.7 °C op 7 februari 1959 en de hoogste gemiddelde temperatuur was 24.7 °C op 9 juli 1959.
Etmaalgemiddelde temperatuur 1980
De laagste gemiddelde temperatuur was -7 °C op 13 januari 1980 en de hoogste gemiddelde temperatuur was 22.6 °C op 26 juli 1980.
Etmaalgemiddelde temperatuur 1964
De laagste gemiddelde temperatuur was -7.6 °C op 28 december 1964 en de hoogste gemiddelde temperatuur was 23.7 °C op 18 juli 1964.
Etmaalgemiddelde temperatuur 1960
De laagste gemiddelde temperatuur was -6.7 °C op 13 januari 1960 en de hoogste gemiddelde temperatuur was 21.7 °C op 25 juni 1960.
Belgische zomers
De zomermaanden in België zijn iets warmer dan in Nederland. Een uitzondering vormen de topper van de Ardennen, waar het gemiddeld enkele graden koeler is dan elders in België. Aan de kust en in het binnenland kan het kwik in de zomermaanden af en toe oplopen tot 30 graden of meer.
Zomer in België
Gemiddeld liggen de temperaturen in Vlaanderen één of twee graden hoger dan de temperaturen die in Nederland gemeten worden, maar je kunt er niet automatisch van uitgaan dat het in België op hetzelfde moment ook hetzelfde weer is als bij ons.
De Kust en de Hoge Venen, specifieke gevallen
dat de meest extreme temperaturen gemeten worden.