Vroeger. Zo heel lang bestaat de Noordzee eigenlijk nog niet. Tijdens de laatste ijstijd was de Noordzee een grote steppe, waar prehistorische dieren als mammoeten en wolharige neushoorns liepen. Zo'n 9.000 jaar geleden kwam er een eind aan de ijstijd en begon het water te smelten.
Onder het vredige landschap van onze Noordzee schuilt een bodem die pas de laatste decennia haar geheimen volledig aan het prijsgeven is. Waar het water zich nu uitstrekt, was 10 000 jaar geleden nog land, voor de stijgende zeespiegel en een tsunami het onze voorouders moeilijk maakten.
'De naam "Noordzee" stamt uit het Middelhoogduits. Men vermoedt dat de Noordzee zijn naam heeft gekregen van de Friezen die destijds aan de zuidelijke kust woonden. Ten zuiden van Friesland lag destijds de Zuiderzee, de inmiddels geheel ingepolderde zeearm in Friesland in heette Middelzee.
De Noordzee is een randzee van de Atlantische Oceaan in het noordwesten van Europa, met een gemiddelde diepte van 94 meter. Ten zuiden van de Doggersbank bedraagt de diepte op de meeste plaatsen minder dan 50 meter.
De Noordzee herbergt waardevol archeologisch erfgoed. Zo liggen er duizenden wrakken, scheepswrakken maar ook vliegtuigwrakken, her en der als ware tijdscapsules op de Noordzeebodem verspreid. Van sommige wrakken is nog weinig over, terwijl andere nog nagenoeg intact op de zeebodem liggen.
De groenbruine Noordzee
Troebel water kaatst juist gele en groene lichtdeeltjes terug, waardoor er een geelgroene kleur ontstaat. Zo heeft de Noordzee bijvoorbeeld een groenbruine kleur. Dit komt door de vele algen die in de Noordzee leven.
Het water in de Noordzee is overal niet altijd even zout. Het gemiddelde zoutgehalte wordt beïnvloed door de menging tussen het instromende Atlantische water en de rivieren. Het Atlantische, zoute water, komt via het noorden en het zuiden de Noordzee binnen.
In het Nederlandse deel van de Noordzee zwemmen meer dan 200 verschillende soorten vis, van kabeljauw tot rog en van haring tot haringhaai. Wat? Ja, je leest het goed: er zitten haaien in de Noordzee! Ook komt de enorme blauwvintonijn na 50 jaar weer terug in het grootste natuurgebied van ons land.
We schatten dat het volume van de Noordzee ongeveer 94.000 km³ is. En 1 m³ is 1000 liter water. Dus in de Noordzee zit ongeveer 9×1016liter water.
De Noordzee is niet zo diep
Onze eigen Noordzee is vergeleken bij de Marianentrog een ondiepe vijver. Het diepste punt van de Noordzee bevindt zich bij Noorwegen en ligt op 700 meter onder de waterspiegel. Het Nederlandse deel van de Noordzee heeft een gemiddelde diepte van slechts zo'n 30 meter.
Tot 10 km uit de kust hoort bij het aangrenzende land. Na 10 km uit de kust is de zee van niemand. Als er dan bijvoorbeeld een misdrijf word gepleegd krijg je te maken met het zogenaamde vlagbeginsel. Dat wil zeggen onder welke vlag een schip vaart.
De kustlengte bedraagt ongeveer 523 kilometer, waarvan 353 km Noordzeekust, de rest betreft de kust van de Waddenzee en de Westerschelde.
De Noordzee is de zee tussen Noorwegen, Groot-Brittannië, Frankrijk, België, Nederland, Duitsland en Denemarken.
Nederland was een koude dunbevolkte steppe die zich tot ver in de Noordzee uitstrekte. Met de overgang van het Pleistoceen naar het Holoceen steeg de temperatuur snel. Toch stond de zeespiegel nog altijd tientallen meters onder het huidige niveau, omdat in de smeltende ijskappen veel water was opgeslagen.
Dieper dan diep
De Noordzee is niet overal even diep. Tussen Nederland en Engeland is de Noordzee niet zo diep: zo'n dertig meter.
Niet elke zee is even zout. De Noordzee is in het gebied voor de Nederlandse kust een van de minst zoute zeeën op aarde. Per liter water bevat deze 31 tot 35 gram zout. Ter vergelijking: de Middellandse zee bevat zo'n 38 gram zout per liter water, de Dode Zee maar liefst 332 gram per liter.
Onze Noordzee behoort tot de schoonste en veiligste zeeën ter wereld.
De Nederlandse stranden aan de Noordzee worden steeds schoner. Uit onderzoek van Stichting De Noordzee blijkt dat er een kwart minder afval op de stranden ligt dan tien jaar geleden. De stichting analyseerde data van twintig jaar onderzoek naar strandafval op niet-toeristische stranden.
Dat zout in het zeewater komt van rivieren die in de zee uitmonden. Voordat ze dat doen stromen ze eerst door allerlei gebergten en landschappen. Daarbij voeren ze kleine stukjes gesteente mee. Die steendeeltjes kunnen chemische verbindingen met elkaar aangaan waardoor er zout wordt gevormd.
Als je vraag is of zout in het algemeen op kan gaan, bijvoorbeeld in de zee, nee dat gaat nooit op, omdat al het zout dat gewonnen wordt en gebruikt, bijvoorbeeld voor op de wegen(al is dat vaak zout van onder de grond) uiteindelijk weer in de zee terecht komt, via het grondwater of de riolering.
Toch is dit geen goede keuze! Zeewater is drie keer zo geconcentreerd als menselijk bloed, en om het te verwerken, zou het lichaam het overtollige zout in de vorm van urine uitscheiden via de nieren. Wanneer je zout zeewater drinkt, is het lichaam niet meer in staat om het zout uit het lichaam te spoelen.
Ga zo min mogelijk met je haar in het water
Chloor in zwembadwater maar ook zout in zeewater zijn slecht voor je haar. Chloor zorgt voor een agressieve reiniging in het water, waardoor het natuurlijke talg op je hoofdhuid wordt verwijderd. Zout zeewater trekt het vocht uit je haar, waardoor je haar droog wordt.