Een ochtendmens is iemand die meestal vroeg opstaat en dan direct actief aan de dag kan beginnen. Deze mensen zijn vooral in de ochtend en eerste helft van de middag actief. Daarentegen zijn ze 's avonds vaak al vroeg moe en blijven maar zelden tot laat in de avond op.
Bij metingen heeft men ontdekt dat 15 procent van de mensen een vroege vogel is (ochtendmens), zo'n 60 procent heeft een gemiddeld ritme en 25 procent is een avondmens. Mannen zijn iets vaker avondmensen dan vrouwen.
"Of je een avond- of ochtend mens bent is genetisch bepaald, net als de slaapduur die je nodig hebt", vertelt hij aan EditieNL. "Je kunt door simpelweg eerder op te staan dan ook niet een ochtendmens worden. Dat je eerder opstaat betekent niet dat je ook evenredig eerder gaat slapen."
Niet iedereen krijgt op hetzelfde moment het seintje om wakker te worden of in slaap te vallen. "Loopt je klok sneller en is je cyclus dus korter dan 24 uur, dan ben je 's ochtends eerder wakker en 's avonds sneller moe, en van nature meer een ochtendmens. Als hij langzamer loopt dan ben je meer een avondmens.
Aan de basis van dit ritme ligt een rijtje klokgenen dat via een ingenieus mechanisme uitkomt op een cyclus van grofweg 24 uur. Maar bij de een duurt een cyclus iets langer dan 24 uur, en bij de ander iets korter: het verschil tussen ochtend- en avondmensen is geboren.
Als je elke ochtend om 09.00 uur wakker wordt en nu je ochtend om 06.00 uur wilt beginnen: neem je tijd en doe het niet in één avond. In plaats daarvan bereik je je doel in stappen. Zet je alarm een week lang elke dag 15 minuten eerder. Vervolg deze strategie tot je wakker wordt op je gewenste tijdstip.
De Nederlanders gaan gemiddeld om 12:07 slapen en staan na 7:30 op, wat neer komt op gemiddeld 7,5 uren per nacht.
Maar liefst 1 op de 3 mensen heeft last van een ochtendhumeur. Ben je 's ochtends niet te genieten, dan heeft het lichaam nog niet voldoende cortisol (het gelukshormoon) aangemaakt. Zodra de wekker gaat, is je hormoonspiegel nog in standje 'nacht. ' De ochtend begint dan net te vroeg voor je lichaam.
Wie vroeg opstaat, kan zijn dag veel ruimer indelen. Hij (of zij) kan meer tijd besteden aan taken zoals kinderen klaarmaken voor school, de kinderen naar school brengen enz. Dit leidt tot minder stress en bijgevolg een gezondere levensstijl: minder maagproblemen, haaruitval, slechte bloedcirculatie, enz.
Vroeg opstaan is niet iets wat je van de een op de andere dag geleerd hebt. Het is een manier van leven die aan je moet leren en die tijd nodig heeft. Je lichaam heeft ongeveer 30 dagen nodig hier aan te wennen.
Gemiddeld hebben mensen een bioritme van 24 uur en 15 minuten.
Avondmens = Een avondmens is een persoon die meestal laat naar bed gaat en vooral actief is in de avonduren. Deze mensen hebben vaak ook meer last van een ochtendhumeur.
Spelen met licht
"Als je een avondmens bent, kun je geen ochtendmens worden. Je kunt wel je biologische klok voor de gek houden." Dat doe je door veel met licht te spelen. "Als je je als avondmens aan het ritme van een ochtendmens moet houden, kun je er het beste voor zorgen dat je 's avonds wegblijft van blauw licht.
Een ochtendhumeur ontstaat eigenlijk door een verstoring van je hormonen. Een paar uur voor je wakker wordt, maakt je lichaam namelijk cortisol aan. Maar als je een ochtendhumeur hebt, maakt je lichaam daar niet genoeg van aan. Hierdoor kun je een slecht humeur krijgen.
De biologische klok kan gezien worden als de interne klok van ons lichaam. De biologische klok geeft aan wanneer we willen slapen, wanneer we wakker worden en wanneer we willen eten. De biologische klok wordt aangestuurd door de hypothalamus. Dit is het regelcentrum in de hersenen dat achter de ogen zit.
Ze zijn gezonder
Uit onderzoek onder 51 studenten die een week lang een eet- en slaapdagboek bijhielden, blijkt daarnaast dat mensen die vroeg opstaan vaak een lagere BMI hebben, omdat ze minder vaak het ontbijt overslaan. En hierdoor minder neiging hebben overdag of 's avonds te gaan snacken of ongezond te eten.
'Dat hangt af van twee dingen: hoeveel slaap je nodig hebt, en of je een ochtend- of een avondmens bent', zegt slaapexpert en oprichter van Shleep Els van der Helm. 'Maar vijf uur is zelfs voor een ochtendmens wel erg vroeg. Natuurlijk wakker worden, dus niet van een wekker, is het beste.
Als je de vraag of het goed of slecht is om in bed te blijven op Google opzoekt, dan krijg je direct allerlei enge artikelen die waarschuwen voor de fysieke en mentale gevolgen van lang in bed blijven liggen. Je zou er hoofdpijn van krijgen, stress, depressie, zwakkere spieren en doorligplekken.
De precieze tijd hangt natuurlijk wel samen met hoe laat je op moet staan, maar met acht uur slaap kom je uit op 6.37. Voor de meeste mensen die van negen tot vijf werken een prima tijd om op te staan.
Volwassenen hebben voldoende aan 6 tot 8 uur slaap per nacht. Bij ouderen verdwijnt meestal de behoefte aan lange slaap: hun slaappatroon verandert. 's Nachts slapen ze korter, terwijl ze overdag indutten.
Als je vaak wakker wordt tussen 5 en 7 uur, kan het zijn dat er een disbalans is in je spijsvertering. Walging is de emotie die bij dit orgaan hoort. Het kan dus ook dat je bijvoorbeeld ontevreden bent met wat je doet in het dagelijks leven.
Je hebt je gewone 7 tot 9 uur slaap nodig, ongeacht hoe laat je wekker staat. Stel dat je dus iedere dag om 6:00 opstaat, dan betekent dit dat je idealiter om 22:00 uur tussen de wol moet liggen. Heb jij dus een '9-tot-5'-baan, dan houdt dit in dat je na je werk maar een paar uur hebt waarin jij je leven kunt leiden.