In januari is de tuin in rust, maar er zijn heel vaak vorstvrije periodes waarin je wel van alles kunt doen in de tuin. Het is geen echt geschikte periode voor grond- en plantwerk omdat de grond al behoorlijk koud is, maar onderhoud aan gebouwen, omheiningen en klimsteunen kan prima.
De maand januari is perfect om fruitbomen/struiken en knotwilgen te snoeien. Dit scheelt je weer werk in het voorjaar. Let op: snoei alleen als het niet vriest, bij vorst kunnen snoeiwonden namelijk invriezen. De eerste twee weken van januari kun je nog de druif snoeien.
Als de zon schijnt, moet je vooral niet midden op de dag de tuin sproeien. Dan verdampt het grootste deel van het water meteen. De beste tijd om de tuin te sproeien, is vroeg in de ochtend, zodat het water de tijd heeft om in te trekken. Als 's ochtends niet lukt, is vroeg in de avond ook nog een optie.
➤Heb jij net zoals ik elk jaar weer dat je tijdens een grote garage schoonmaak/opruiming nog ergens bloembollen tegenkomt? Bloembollen zoals bijvoorbeeld tulpen kunnen nog prima in januari in de volle grond geplant worden!
Enkele vaste planten die bijna de hele zomer bloeien zijn de vaste geranium, lavendel en de verbena vaste plant. Naast de schoonheid van deze planten met veel bloemen leveren ze ook nog een bijdrage aan de biodiversiteit.
En wel om de volgende redenen: Isolatie: Het blad vormt namelijk een isolerende laag rond de planten, zodat ze beter beschermd zijn tegen de vorst. Fijn voor de dieren: Je doet er dieren zoals egels, muizen en insecten een groot plezier met de bladeren.
In de winter gaat het werk bij de hoveniers volop door. In deze tijd wordt de meeste aandacht gevestigd op de aanlegwerkzaamheden in de particuliere tuinen. Het bestraten en het bouwen van schuttingen, overkappingen en plantenborders zijn in deze periode veel voorkomende werkzaamheden voor hoveniers.
Het moet tijdens het snoeien wel droog zijn, het mag niet vriezen en er mag ook geen vorstperiode binnen enkele dagen starten. Overige bomen kan je van half oktober tot in maart snoeien. Ook hier geldt: niet met vorst. Bijsnoeien, voor een mooie vorm van de boom, kan je doen in de zomer (juni, juli en augustus).
Vanaf begin maart is de beste periode om ze te snoeien. Let wel goed op dat het niet gaat vriezen en dat u de nieuwe scheutjes niet beschadigt. Want deze kunnen weer uitgroeien tot mooie grote planten. Laat in het najaar het blad van uw planten zitten, dat beschermt de plant tegen slechte weersomstandigheden.
Er zijn nog best veel planten, struiken en bomen die begin herfst of zelfs nog in de winter een snoeibeurt nodig hebben. Enkele voorbeelden hiervan zijn rozenstruiken, lavendelstruiken, leilinde, druivenstruiken, fruitbomen en bomen zoals de walnootboom, esdoorn, berk en kastanjeboom.
Januari trotseren
De winterakoniet (Eranthis) en het sneeuwklokje (Galanthus) trotseren als eerste het koude weer in januari. Zelfs als er sneeuw ligt, banen de bloemetjes van deze bloembollen zich er krachtig een weg doorheen om vervolgens hun bloemen te openen.
Over het algemeen kun je stellen dat uitgebloeide voorjaarsbollen gewoon in de grond kunnen blijven. Alleen tulpenbollen houden niet van de vorstperiode en zijn gevoelig voor ziektes. Het is dan ook slim om deze tijdig uit de grond te halen als je er meerdere jaren van wilt genieten.
De eerste voorjaarsbloeiers komen al in januari en februari tevoorschijn. Sneeuwklokjes en winterakonieten staan soms midden in de sneeuw te bloeien. Veel van die voorjaarsbloeiers zie je op landgoederen en buitenplaatsen, waar ze ooit aangeplant zijn en daarna verwilderd zijn.
Als je je nu afvraagt of je in januari of februari nog tulpen kan planten, dan kunnen we je geruststellen : jazeker!
Wintergroene planten die er goed uitzien, hoeven niet gesnoeid te worden. Varens en siergrassen die minder mooi zijn, knip je op ongeveer 10 centimeter boven de grond terug. Haal lelijk blad van bijvoorbeeld kerstroos (Helleborus orientalis) of schoenlappersplant (Bergenia) weg. De planten zien er daarna weer fris uit.
Planten in de vrije natuur worden nooit gesnoeid maar kunnen uitgroeien, bloeien, vrucht zetten en uiteindelijk sterft de plant weer af.
Midden en einde winter: januari/februari
Snoei nooit als het vriest. Nu is het moment om bomen, struiken en heesters te snoeien die hun bladeren verliezen.