"Laat ik vooropstellen: de kans dat je door een haai gebeten wordt, is heel klein. Gemiddeld zijn er jaarlijks 5 haaienbeten met dodelijke afloop wereldwijd, dat is niet veel als je het vergelijkt met dieren als leeuwen en zelfs koeien."
In Californië overleeft een zwemmer woensdag een aanval van een haai in Pacific Grove. Hij dankt zijn leven aan enkele omstaanders die niet twijfelen en hem komen redden.
Dat geldt zeker als er een eindje uit de kust mensen in het water zijn! Haaien kunnen zich namelijk zeer onvoorspelbaar gedragen, ongeacht welke soort het betreft. Zit u in een zeil- of motorboot op zee en zijn opvarenden aan het pootjebaden of aan het zwemmen?Lawaai schrikt een haai soms af.
Het blauwe camouflagepak is daarom gemaakt in de kleuren van de zee, zodat de surfer tussen de golven niet of nauwelijks te zien zal zijn. Het gestreepte pak is bedoeld om de haai af te schrikken. Alle dieren kunnen namelijk onderscheid maken tussen zwart en wit.
De mens is namelijk geen natuurlijke prooi voor de haai en men neemt aan dat haaien alleen mensen aanvallen wanneer zij zich bedreigd voelen of indien zij de mens verkeerdelijk aanzien voor een zeehond. De kans dat een mens het leven laat door een haai is dan ook zeer klein.
Raak de haai in het gezicht en de kieuwen
Als je wordt aangevallen, kun je beter de haai het idee geven dat je een bedreiging voor hem vormt. Als je met je vuist, ellebogen, knieën of voeten hard op zijn ogen, kieuwen of neus slaat, zal hij zich in de meeste gevallen terugtrekken.
De meeste haaien hebben kleine vissen, weekdieren en schaal- en schelpdieren op het menu staan, die meestal in hun geheel worden doorgeslikt.
Australië is compleet omsingeld door water waar maar liefst tweehonderd van de vijfhonderd haaiensoorten ter wereld in rondzwemmen. Van de 26 gevaarlijke haaien in de wereld leven er zelfs 22 in Australië. De zogenaamde Big Three (stierhaai, tijgerhaai en witte haai) zwemmen vlakbij de Australische kust.
Een volwassen exemplaar jaagt voornamelijk op grote prooien. Lievelingskostjes zijn tonijn, makreelachtige vissen en zwaardvissen. Af en toe worden echter ook zeeroofdieren als zeehonden en zeeleeuwen, dolfijnen of kleinere haaien gegeten.
De witte haai
Er worden per jaar ongeveer 100 mensen aangevallen door haaien, en ongeveer de helft hiervan is door witte haaien. Gelukkig zijn de meeste aanvallen niet dodelijk.
Veruit de meeste haaienaanvallen vinden plaats in de Verenigde Staten: tussen 1850 en 2020 werden daar 1604 aanvallen geregistreerd, waarvan de meeste in Florida. Ter vergelijking: sinds 1850 zijn er slechts 42 mensen binnen Europa aangevallen door een haai, waarvan de meesten in Griekenland en Italië.
Soms valt een haai toch een mens aan, maar eigenlijk is dat altijd per ongeluk. Van onderaf lijkt een surfer op een plank net een spartelende zeehond. In plaats van een vette hap, bijt de haai in een surfplank en vlees met veel botten. De kans is groot dat hij het hapje snel weer uitspuugt.
Experts geven aan dat er verschillende mogelijke redenen zijn waarom ze zich dichter bij de kust begeven. “Ze zouden dichter bij kunnen komen in hun zoektocht naar voedsel, vanwege stijgende temperaturen, of omdat ze verwond zijn door een beet van een andere vis en dichterbij komen om te sterven”.
Waar leven de gevaarlijkste haaien voor mensen? Overal in de wateren rond Australië leven haaien, maar de meeste dodelijke aanvallen gebeuren in New South Wales, waar volgens de International Shark Attack File 228 aanvallen hebben plaatsgevonden sinds 1700.
De witte haai is de gevaarlijkste haaiensoort die er bestaat en wordt ook wel de mensenhaai genoemd. Deze soort is namelijk verantwoordelijk voor de meeste slachtoffers. De eerste witte haaien ontstonden tientallen miljoenen jaren geleden. De mannetjes worden gemiddeld zo'n 3.20 meter lang.
Gelukkig vallen de meeste haaiensoorten helemaal geen mensen aan. Er zijn maar een paar haaiensoorten die wel mensen aanvallen, zoals de witte haai, de tijgerhaai en de stierhaai. In een jaar tijd worden er wereldwijd ongeveer 50 tot 75 mensen aangevallen. Zo'n 5 tot 10 aanvallen hebben een dodelijke afloop.
De voornaamste reden dat de vin van een haai boven het water uitsteekt is voedsel zoeken. En dat zie je hier dus ook gebeuren zodra het etenstijd is. Dan komen ze meer naar de oppervlakte van het water en dan zie je dus heel mooi die vinnen boven het water uitsteken omdat ze dus op zoek zijn naar voedsel.
Haaien hebben geen slaapcycli zoals de meeste andere dieren, dus ze kunnen altijd alert blijven.
Zintuigen Haaien kunnen redelijk goed zien en proeven, maar ze kunnen nóg beter ruiken. Eén druppel bloed ruiken ze al op meer dan 1 kilometer afstand. Haaien voelen ook trillingen. Op zijn zijkanten zitten gaatjes die zeer kleine trillingen in het water kunnen voelen.
Door de bek iets te openen, stroomt water tijdens het zwemmen naar binnen en via de kieuwen weer naar buiten. De pompwerking die vissen normaal gebruiken om adem te halen, werkt niet bij deze vrij zwemmende haaien. Als deze dieren op de bodem liggen, gaan ze binnen enkele uren dood.
Haaien hebben niet veel vijanden, maar hun grootste vijand en grootste bedreiging is zonder twijfel de mens. Mensen vormen op verschillende manieren een bedreiging voor het voortbestaan van de dieren. De mens vervuilt en verstoort hun leefomgeving.
Natuurlijke vijand. De tot 8 meter lange orka's zijn de enige natuurlijke vijand van de witte haai. Uit een studie van Scientific Reports uit 2019 blijkt dat witte haaien, die tot vijf meter groot kunnen zijn, er al automatisch vandoor gaan als orka's in hun jachtgebied opduiken.
Voorbeelden zijn de witte haai, de tijgerhaai en de witpunthaai. Dergelijke haaien komen niet voor in de Noordzee, dus van haaienaanvallen zal aan de Nederlandse kust nooit sprake zijn.