Tussendoortjes als koekjes, frisdrank en chips horen niet in de Schijf van Vijf.Maar ook producten als witbrood, sauzen, vleeswaren, zoet broodbeleg en vla vallen erbuiten. Als je volgens de Schijf van Vijf eet kunnen ze er wel bij, maar niet te veel en niet te vaak.
Sommige producten bevatten te veel zout, suiker of verzadigd vet, of hebben maar weinig vezels. Die producten staan niet in de Schijf van Vijf. Voor iedere productgroep hebben we criteria opgesteld. Met behulp van de criteria wordt bepaald of een product wel of niet in de Schijf van Vijf staat.
"Staan olijven in de Schijf van Vijf?" ð§ Olijven bevatten best veel zout en staan daarom niet in de #SchijfvanVijf. Een schaaltje olijven is een weekkeuze. Als je eet volgens de Schijf van Vijf kies je maximaal drie keer in de week voor een weekkeuze.
De vakken van de Schijf van Vijf
Groente en fruit. Smeer- en bereidingsvetten. Vis, peulvruchten, vlees, ei, noten en zuivel. Brood, graanproducten en aardappelen.
Voorbeelden zijn gezoete dranken, producten met te veel zout, suiker of verzadigd vet, en fastfood. Ook een ongezond eetpatroon valt hier onder, zoals (te) weinig groente en fruit eten. Of in het algemeen veel eten of snacken. Ongezonde voeding kan hart- en vaataandoeningen, kanker en diabetes veroorzaken.
De hoofdregel die iedereen zou moeten onthouden is; combineer geen fruit met koolhydraten (zetmeel). Het fruit gaat in de tussentijd fermenteren (rotten) en gisten, en dus ook gassen produceren, dit zorgt voor een opgeblazen gevoel, winderigheid en een verminderde opname van voedingsstoffen in de darm.
Deze producten staan niet in de schijf van vijf:
Roomboter → In roomboter zitten ook veel verzadigde vetten. Kokosvet (kokosolie) → Een plantaardig vet, waar veel verzadigde vetten in zitten. Palmolie.
Gemiddeld eten we namelijk zo'n 134 gram brood per dag. Dat staat gelijk aan 3,5 tot 4 sneetjes. Maar als je kijkt naar onderstaande tabel van het Voedingscentrum ligt dat toch echt op de ondergrens van het advies. Volwassen mannen hebben namelijk zo'n 6 tot 8 sneetjes brood per dag nodig en vrouwen zo'n 4 tot 5.
100% pindakaas of notenpasta zonder toegevoegd suiker en zout valt in de Schijf van Vijf. Deze soorten zijn dus gezond broodbeleg, ook voor je kind. Aan veel potten pindakaas en notenpasta is zout en suiker toegevoegd. Dat is een minder gezonde keuze.
En ook kaas en brood zijn bewerkte producten. Soms worden er aan producten stoffen toegevoegd om ze langer houdbaar te maken. Dit voorkomt voedselverspilling en dat mensen ziek worden van bedorven eten. Worden hulpstoffen zoals citroenzuur (E330) toegevoegd, dan gaat dit niet ten koste van de voedingswaarde.
Producten als kaas, kwark en yoghurt zijn ook bewerkt. Je kunt geen kaas of yoghurt uit de natuur halen. Het zijn bewerkte producten, echter betekent dit niet dat ze ongezond zijn. Bewerkte voedingsmiddelen kunnen extra worden bewerkt om het product gezonder te maken.
'Mayonaise is gemaakt van raapzaadolie, azijn, eigeel en water en bestaat daarmee voornamelijk uit gezonde onverzadigde vetten. Een gezonde keuze dus en een prima vervanger van boter, dat veel (ongezonde) verzadigde vetten bevat.
In Nederland hoort de aardappel niet bij de groenten, maar bij de brood en granen. Waarom is dat zo? In Nederland tel je aardappels niet mee als groenten. Net als groente bevatten aardappelen veel vitamines en mineralen zoals kalium, vitamine B6, foliumzuur en vitamine C.
Geen gezonde koekjes
Ook deze tussendoortjes bevatten veel suiker en verzadigd vet. Zorg er daarom voor dat je niet dagelijks een koekje bij de koffie neemt. Maak er bijvoorbeeld een 'bijzonder momentje' van. Door zo af en toe een koekje te eten, kun je jezelf er echt mee verwennen en geniet er veel meer van.
Veel ouderen hebben problemen met de stoelgang. Voor een goede stoelgang is het belangrijk om veel vezels te eten: eet dus volop groente, fruit en volkorenproducten, zoals volkorenbrood, volkorenpasta en zilvervliesrijst. Het is belangrijk daarbij voldoende water te drinken.
Bramen: door het grote aantal gezonde voedingsstoffen kunnen bramen worden gezien als het gezondste fruit! Bramen bevatten veel belangrijke vitamines (A, B1, B2, B6, B11, C en E) en mineralen (natrium, kalium, calcium, fosfor, ijzer, magnesium en koper).
Vleeswaren staan niet in de Schijf van Vijf omdat het vlees bewerkt is. Bewerkt vlees wordt in verband gebracht met beroerte, diabetes type 2 en darmkanker. Het advies is om vleeswaren als worst, ham en paté niet te vaak te eten.
Voedingstips tegen vermoeidheid
Dit zijn de tips: Eet onbeperkt groente en fruit. Eet regelmatig noten, zaden, pitten en verschillende soorten granen. Eet matig vlees, vis en eieren en kies altijd voor volle zuivel en roomboter.
Nooit doen: yoghurt en vers fruit mengen
Yoghurt en verse kiwi of ananas. Combinaties die je beter niet kunt maken. Natuurlijk zijn ze allemaal gezond maar eenmaal gemengd met elkaar kan je ze niet lang laten staan. Na een tijdje gaat de yoghurt schiften en ontstaat een bittere smaak.
Bron van vitamine en calcium
Een dessert op zichzelf is niet slecht, wat u als toetje eet bepaalt in grote mate hoe (on)gezond het is. Neem bijvoorbeeld een kommetje magere yoghurt of kwark met fruit. Daar is volgens het Voedingscentrum helemaal niets mis mee.