Kan u iets doen aan praten in de slaap? In de meeste gevallen is een behandeling niet nodig. Als het gedurende lange tijd regelmatig voorkomt, of u vermoedt dat het in combinatie is met een andere slaapstoornis, is het aan te raden om eens naar de huisarts te gaan.
Wat kan je zelf doen tegen praten in je slaap? Je kunt ervoor zorgen dat je een gezond slaapritme aanhoudt en voldoende slaap krijgt. De juiste slaaphygiëne kan het praten in je slaap verminderen. Voor bedpartners kunnen oordopjes uiteraard helpen.
Een team van Franse onderzoekers heeft onderzoek gedaan naar wat mensen zeggen in hun slaap. Ze ontdekten dat veel van het gepraat erg negatief is, en dat mensen in hun slaap bijzonder veel schelden en vloeken. Mogelijk houdt dat verband met de theorie dat dromen een manier is om dreigingen te verwerken.
Zoals al eerder benoemd is praten in je slaap een slaapstoornis, dit wordt ook wel Somniloquy genoemd. Somniloquy is een vorm van parasomnie: een stoornis waarbij mensen vreemd gedrag vertonen tijdens hun slaap.
Niet schadelijk
Om even in cijfers te spreken: de helft van de kinderen praat in hun slaap, maar slechts vijf procent van de volwassenen heeft er nog 'last' van, stelt het wetenschappelijke tijdschrift Brain and Development.
Praten in de slaap is een vorm van een slaapstoornis. De stoornis is over het algemeen niet schadelijk of gevaarlijk, maar kan er wel toe leiden dat men schaamte voelt voor wat hij 's nachts gezegd heeft. Bovendien houden mensen die praten in hun slaap vaak hun partner wakker gedurende de nacht.
Praten in de slaap, of 'somniloqui', is een vaak voorkomende en onschadelijke parasomnie. Het kan in verschillende slaapfasen optreden, maar hoe lichter de slaap, hoe meer samenhangend het gebabbel zal zijn. Zoals eerder gezegd, gebeurt het onbewust, maar het kan wel even schrikken zijn voor partners of kamergenoten.
Risico's. Ernstig apneu kan zorgen voor hoge bloeddruk, beroerte, hartaanval, impotentie en overmatige slaperigheid overdag. Mensen met slaapapneu syndroom die 15 ademstops of meer per uur hebben, mogen geen autorijden tot ze voldoende behandeld zijn en het aantal ademstops minder is dan 15 per uur.
Er is geen behandeling voor nachtangsten maar als je kind regelmatig door nachtangst overvallen wordt kun je proberen om nachtangsten te voorkomen: Houd daarvoor een dagboek bij met tijden wanneer je kind in slaap is gevallen en hoe laat de nachtangst is geweest om zo mogelijk een patroon te ontdekken.
REM-slaap gedragstoornis
Bij deze parasomnia is er een stoornis in het mechanisme van de REM-slaap dat de spierkracht onderdrukt. De patiënten voeren hun dromen motorisch uit, waarbij ze soms agressief gedrag vertonen tijdens de slaap, zelfs in die mate dat ze zichzelf of hun partner verwondingen toebrengen.
Tijdens de REM-slaap gebeurt de verwerking van gegevens en worden bepaalde zaken opgeslagen in ons langetermijngeheugen. Het is ook de fase van het emotionele herstel. Omdat je lichaam volledig in rust is en je brein tegelijk op volle toeren draait, spreekt men van de paradoxale slaap.
Een aanval van nachtangst gaat gepaard met schreeuwen, wild bewegen, een hoge hartslag en wijdgeopende ogen. Dit duurt enkele minuten, waarna je het je vaak niet kunt herinneren. Nachtangst is een parasomnie en wordt ook wel pavor nocturnus of nachtterreur (night terrors in het Engels) genoemd.
Beweging vormt een belangrijk onderdeel van een goede nachtrust. Het stimuleert de bloedcirculatie, zorgt voor soepele gewrichten en laat de huid ademen. Als je de hele nacht niet zou bewegen, zou je je de volgende morgen totaal niet uitgeslapen voelen en zo stijf als een plank opstaan.
Maar wat is een nachtmerrie nou eigenlijk? Noordman: “Nachtmerries zijn verstorende dromen met een afschuwelijke inhoud waaruit mensen kunnen ontwaken en waarbij intense negatieve emoties overheersen. Vaak is dit angst; mensen schrikken wakker uit een nachtmerrie, maar ook walging, verdriet of woede.
Slaapverlamming (slaapparalyse) treedt op tijdens de slaap: je bent enkele minuten wakker terwijl je niet kan bewegen, je ogen niet kan openen en niet kan spreken. Dit gaat regelmatig gepaard met hallucinaties, zoals het gevoel hebben dat iemand in de kamer is of dat iemand je bedreigt, terwijl je niets kan doen.
Als iemand last heeft van nachtangst, duurt dat meestal maar een paar seconden. Het helpt ook om het licht aan te doen, zodat de slaper helder kan zien als hij wakker wordt, daardoor niet verward raakt en kalm blijft. Nachtangst is op zichzelf niet gevaarlijk.”
Het antwoord op de vraag 'hoe lang kan een mens zonder slaap' staat op 24 uur. Toch is er ooit iemand geweest die maar liefst 11 dagen niet geslapen heeft. Dit record is geplaatst in december 1963 door Randy Gardner en sindsdien nog nooit verbroken.
Een nachtmerrie kan zowel bij kinderen als bij volwassenen voorkomen. Bij kinderen komt het vooral veel voor bij kinderen tussen de leeftijd van 3 en 6 jaar. Zowel jongens als meisjes kunnen last hebben van een nachtmerrie, het lijkt vaker voor te komen bij meisjes dan bij jongens.
U kunt tijdens uw slaap last hebben van apneu's, ook wel ademstops genoemd. Een apneu is een ademstilstand die langer dan 10 seconden duurt. Iedereen kan hiervan wel eens last hebben.
De oorzaken van slaapapneu moeten worden gezocht bij overgewicht, roken, erfelijke factoren, een korte onderkaak, afwijkingen in het keel- neus- en oorgebied, longafwijkingen, een lage tonus van de mond- en keelspieren door bijvoorbeeld slaapmiddelengebruik of chronisch nier- of hartfalen.
De meeste mensen stoppen wel eens kortdurend met ademen tijdens de slaap. Pas als dit vaak voorkomt en tot klachten leidt spreken we van slaap apneu. Slaap apneu betekent letterlijk: tijdelijk stoppen met ademen tijdens de slaap. Bij obstructief slaap apneu (OSA) komt dit door een obstructie in de keel.
Alcohol onderdrukt de REM-slaap. Als iemand gedronken heeft dan begint de REM-slaap later en heeft iemand in totaal minder REM-slaap. Daarom voelt iemand die gedronken heeft zich minder uitgerust als diegene wakker wordt, dan iemand die niet gedronken heeft.
Behandeling. Slaaptekort en vermoeidheid vergroten de kans dat iemand gaat slaapwandelen. Een regelmatig slaappatroon en ontspanningsoefeningen kunnen ook helpen om het slaapwandelen te beperken. Daarnaast is het aan te raden dat de slaapwandelaar geen alcohol of drugs gebruikt.