In combinatie met vis kan nitraat ongezonde stoffen opleveren. Uit voorzorg adviseert het Voedingscentrum vis, schaal- of schelpdieren bij voorkeur te eten met nitraatarme groente, zoals bloemkool, broccoli of prei. Sommige groenten bevatten veel nitraat.
Daarom zijn de adviezen om maximaal 2 keer per week een nitraatrijke groenten te eten en nitraatrijke groenten niet te combineren met vis opgeheven. Nitraatrijke groenten zijn bijvoorbeeld sla, spinazie, bietjes, andijvie, raapstelen, postelein, koolrabi, spitskool, venkel en Chinese kool.
Het nitraat in nitraatrijke groenten kan omgezet worden in nitriet en vervolgens in schadelijke nitrosamines. Met name in combinatie met vis- en schelpdieren worden nitrosamines gevormd, maar dit gehalte is zo laag dat het risico voor de gezondheid heel erg klein is.
Vis eten is hartstikke gezond, maar meer is niet altijd beter. Meer dan twee porties per week vis eten levert niet of nauwelijks extra effect op. Alleen mensen die een verhoogd risico lopen op hart- en vaatziekten of eerder een hartinfarct of beroerte hebben doorgemaakt, kunnen wel baat hebben bij meer vis.
Vis kan besmet raken met ziekteverwekkers, zoals de bacteriën listeria en salmonella. Deze zijn niet met het blote oog te zien en u kunt ze niet proeven, zien of ruiken. Maar u kunt er wel ziek van worden. In rauwe vis kan ook de parasiet haringworm voorkomen.
Het belang van het eten van vis
Vooral vette vis remt ontstekingen en draagt bij tot een goede darmflora. Een gezond dieet bestaat uit groenten, vetten en eiwitten. Dierlijke eiwitten vinden we met name in zuivel, kip, roodvlees en vis. Het eten van vis is gezonder dan het eten van rood vlees.
Kenmerkend voor bedorven vis is de stank. Stinkende vis wordt niet gegeten. Daarom is bedorven vis nauwelijks een gevaar voor de volksgezondheid. Verder geldt dat eventuele aanwezig bacteriën en virussen tijdens het koken worden gedood.
Voor een gezond voedingspatroon is het advies om 1x per week vis te eten, of schaal- en schelpdieren. Kies bij voorkeur vette vis, zoals makreel, haring, sardines of zalm. Daarin zit het meeste omega-3: een gezond visvetzuur. Een portie van 100 gram bevat ongeveer 7 keer de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid.
Roofvissen zoals zwaardvis, marlijn, snoekbaars, tonijn en haai zijn ook minder veilig. Dat komt doordat roofvissen aan het eind van de voedselketen zitten en andere dioxine houdende vissen eten. Deze vissen bevat vooral veel methylkwik. Tonijn bijvoorbeeld kunt u beter niet meer dan één keer per maand eten.
Vis eten is gezonder dan vlees, doordat je bij het eten van vis een hoog gehalte aan onverzadigde vetzuren zoals omega 3 binnenkrijgt. Vlees daarentegen bevat alleen verzadigd vet, wat onder andere een stijging kan geven van het LDL-cholesterol. Daarnaast is rood vlees moeilijker te verteren voor de darmen.
Wie van spinazie, sla of andijvie houdt, hoeft zich niet meer in te houden: volgens het Voedingscentrum blijkt uit nieuw onderzoek dat het eten van deze nitraatrijke groenten niet gevaarlijk is. Tot nu toe raadde het Voedingscentrum aan om maximaal twee keer per week groente met veel nitraat te eten.
Nitraat in spinazie
Nitraat zelf is relatief ongevaarlijk, maar het kan door de aanwezigheid van bacteriën omgezet worden in nitriet en vervolgens in giftige nitrosamines. De laatstgenoemde stof werd voorheen aangeduid als 'mogelijk kankerverwekkend'.
Voedingswaarde ijsbergsla
Helaas bevat ijsbergsla niet bijzonder veel fytonutriënten. Een bordje ijsbergsla bevat ongeveer 2% van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) ijzer, 6% vitamine C, 4% vitamine A en 2% calcium. Er zit ook nog een gram proteïne in.
Nitraat is geen schadelijke stof, maar het kan in het lichaam worden omgezet in niriet. En nitriet is in hoge concentraties giftig. Ongeveer 5% van de nitraatopname bij een volwassene wordt omgezet in nitriet, bij zuigelingen kan dit hoger uitvallen.
Toch is de voedingswaarde van kibbeling niet enorm slecht. 100 gram kibbeling bevat zo'n 220 calorieën en maar liefst 24,5 gram eiwit en 13,8 gram vet. Daarnaast bevat deze gefrituurde snack ongeveer 13 gram koolhydraten en 1 gram vezel. Door deze hoge hoeveelheid eiwitten is kibbeling een best gezond tussendoortje.
In Nederland eten we vrij weinig vis. Gemiddeld staat er 1 keer per 2 weken vis op het menu. De Hartstichting adviseert om 1 keer per week vis te eten, bij voorkeur vette vis. Uit onderzoek blijkt namelijk dat het eten van een portie vis per week je kans op hart- en vaatziekten verlaagt.
Wilde zalm bevat namelijk meer omega-3-vetzuren, vitaminen, mineralen en minder verzadigd vet en calorieën per portie. Tonijn – laag in calorieën en boordevol vitamines van eiwitten. Een portie van zo'n 100 gram bevat 22 gram eiwit. Echter, wees wel bewust van het feit dat deze vis wordt bedreigd door overbevissing.
Vette vis
Vette vis bevat de gezonde omega 3 vetzuren. Omega 3 vetten zijn goed voor tal van zaken, waaronder je lever. Ze remmen bijvoorbeeld ontstekingen en ze verminderen de risico's op hart- en vaatziekten (bron).
Zowel verse als ingeblikte vis heeft gezondheidsvoordelen. De voedingswaarde is vrijwel gelijk. Dat komt doordat vis in blik zo snel verwerkt wordt. Al binnen 24 uur wordt de vangst ingeblikt, zodat de voedingswaarde intact blijft.
De opvolger van de haring is gezond vanwege haar hoge gehalte omega 3 vetten en de vele vitamines die de zalm bevat. Wel is er een verschil tussen wilde zalm en gekweekte zalm. Wilde zalm, die vooral garnalen en planktonkreeftjes eet, is gezonder dan gekweekte vis.
De TGT-datum geeft aan dat het product tot de vermelde datum veilig te gebruiken is, daarna kunnen er risico's voor de gezondheid optreden. Dat komt omdat bij verse vis en vers vlees bacteriën snel kunnen groeien. Is het over de datum, geopend of ongeopend, gooi het dan weg.
Bewaar verse vis echter niet langer dan deze twee dagen in de koelkast. Wil je de vis langer dan twee dagen na aankoop eten, dep de vis dan goed droog en doe deze in de vriezer. Magere vissoorten zijn tot wel zes maanden houdbaar in de vriezer(!) en vette vissoorten en bereide vis (kibbeling en paling) drie maanden.
Eerst en vooral: bevroren vis wordt niet echt slecht.
Vette vis zoals tonijn of zalm blijft op zijn best gedurende 2 à 3 maanden. Terwijl magere vis zoals kabeljauw en tilapia perfect tot 6 maanden bewaard kan blijven.