Een vluchteling met een verblijfsvergunning (statushouder) mag werken en heeft dezelfde rechten en plichten als een Nederlander op de arbeidsmarkt. Werk kan zijn in loondienst, als zelfstandig ondernemer, bij een werkervaringsplek, een stage of vrijwilligerswerk.
Het Vluchtelingenverdrag is door de Verenigde Naties opgesteld in de jaren 50. Hierin staat dat mensen die vervolging vrezen vanwege ras, godsdienst, nationaliteit, seksuele voorkeur of politieke overtuiging, recht hebben op bescherming. Staten mogen geen mensen terugsturen naar landen waar zij vrezen voor vervolging.
Rechten. Asielzoekers hebben recht op opvang en onderdak in een opvanglocatie gedurende hun asielprocedure. Asielzoekers hebben recht op leefgeld om bijvoorbeeld boodschappen van te doen en kleding van te kopen.
Dat kan maximaal 25 uur per week. Hiervoor is geen tewerkstellingsvergunning nodig. De asielzoeker ontvangt hiervoor een kleine vergoeding: € 0,56 tot € 1,10 per uur met een maximum van € 14 per week.
Een alleenstaande krijgt dan € 30,59 per week, een gezin met 2 kinderen ongeveer € 75,46 per week. De bedragen zijn gebaseerd op normen van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud).
Asielzoeker in huis
Het is niet mogelijk om een asielzoeker (iemand zonder verblijfsvergunning) in huis te nemen, tenzij de asielzoeker afziet van de centrale opvang bij het COA en de bijbehorende verstrekkingen. De asielzoeker is dan zelf verantwoordelijk voor zijn basisbehoeften en verzekeringen.
Om een betaalrekening te openen, moet een Oekraïense vluchteling meerderjarig zijn, over een erkend en geldig identiteitsbewijs beschikken en in veel gevallen een Burgerservicenummer van een Nederlandse gemeente hebben ontvangen.
Hoogte van de toelage
Iedere vluchteling (volwassen/kind) ontvangt € 59,92 per week per persoon: € 46,97 euro voor voeding en € 12,95 euro voor kleding en andere persoonlijke uitgaven. Vluchtelingen in de particuliere opvang ontvangen een extra toelage, tot een maximum van 4 vluchtelingen.
Wat is het verschil tussen een vluchteling en een asielzoeker? Niet iedere asielzoeker is een vluchteling. Een asielzoeker vraagt bescherming aan in een ander land, maar er is nog niet bepaald of hij of zij inderdaad internationale bescherming nodig heeft.
Mensen met een asielstatus krijgen eerst een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd (5 jaar). Deze vergunning wordt na 5 jaar meestal omgezet in een vergunning voor onbepaalde tijd. Behalve als er belangrijke redenen zijn om de vergunning in te trekken.
Asielzoekers krijgen van het COA wekelijks leefgeld voor eten en kleding. De hoogte van het leefgeld is afhankelijk van de gezinssamenstelling en een eventueel inkomen van de bewoners. Bewoners met een eigen inkomen of vermogen dragen zelf bij in de kosten van de opvang.
Kosten individuele asielzoeker
De kosten van het COA voor het opvangen van asielzoekers in een AZC zijn gemiddeld ongeveer € 27.900 per persoon per jaar.
Asielzoekers ontvangen een financiële toelage om boodschappen mee te doen. Meestal besteden ze het geld in winkels in de buurt van het azc. Op die manier profiteert de plaatselijke middenstand van extra omzet.
Een vreemdeling die in Nederland asiel aanvraagt, moet zich melden bij het aanmeldcentrum (AC) van de IND in Ter Apel. Daar zit de Afdeling Vreemdelingenpolitie, Identificatie en Mensenhandel (AVIM). De AVIM registreert de persoonlijke gegevens, zoals naam, geboortedatum en nationaliteit.
De IND onderzoekt met land- en taaldeskundigen het verhaal van de asielzoeker en beslist of deze mag blijven. Een asielzoeker mag hier in Nederland blijven als hij een gegronde vrees voor vervolging heeft, of een onmenselijke behandeling vreest.
Iemand die een verblijfsvergunning krijgt, blijft in het azc wonen totdat hij of zij eigen woonruimte heeft gevonden buiten het COA. Besluit de IND dat je hier niet mag blijven, dan mag je als asielzoeker nog vier weken bij het COA wonen. Daarna moet de asielzoeker terug naar zijn eigen land of naar een ander land.
Verreweg het grootste aantal vluchtelingen bereikt het land van bestemming door op reguliere wijze het vliegtuig te pakken en de grens te passeren met geldige reisdocumenten of visa, stelt Frontex, die de EU-buitengrenzen in de gaten houdt.
Bijvoorbeeld omdat zij in de regio nog niet veilig zijn vanwege hun religie, hun seksuele gerichtheid, of omdat zij horen tot een bepaalde etnische groep. Bij grote crises, zoals in Syrië, vluchten zoveel mensen naar omringende landen dat deze landen niet meer in staat zijn om al deze mensen op te vangen.
Hoeveel geld krijgt een asielzoeker per week om vrij te besteden? In principe krijgt een volwassene 44,66 euro per week. Als iemand een kind heeft, krijgt hij of zij voor dat kind 34,86 euro per week. Hoe groter een huishouden is, hoe lager het bedrag per volwassene en per kind.
Volwassenen ontvangen € 215 per maand extra en kinderen € 55 per maand. Vluchtelingen kunnen dit geld gebruiken voor bijvoorbeeld openbaar vervoer, familiebezoek of sport.
Een Oekraïense vluchteling in de gemeentelijke opvang krijgt maximaal 260 euro per maand, voor eten, kleding en persoonlijke verzorging. Een vluchteling in de particuliere opvang krijgt maandelijks nog iets extra's voor eventuele woonlasten.
Heb ik een burgerservicenummer (BSN) nodig om een bankrekening te openen? Als u in Nederland belasting betaalt, dan heeft u een burgerservicenummer nodig om een bankrekening te openen. De bank kan u daarom vragen om een identiteitsbewijs waarop uw BSN staat als u een rekening opent.
Verblijf van vluchtelingen uit Oekraïne in Nederland
Vluchtelingen uit Oekraïne mogen zonder verblijfsvergunning 90 dagen in Nederland blijven. Ze kunnen tijdelijk bescherming krijgen in Nederland door de Richtlijn Tijdelijke Bescherming van de Europese Unie.
Vluchtelingen uit Oekraïne kunnen nu eenvoudig zelf een betaalrekening openen bij ABN AMRO. Bij iedere betaalrekening krijgt u een IBAN, een betaalpas en toegang tot online bankieren. Overboekingen van en naar het buitenland zijn ook mogelijk.