Kleerluis (Pediculus humanus humanus L.) De kleerluis (Pediculus humanus humanus L.) is een insect dat zich voedt met menselijk bloed dat met de zuigsnuit wordt opgezogen uit de lichaamshuid.
Hoofdluis begint vaak met jeuk, maar niet altijd. Als je controleert, kijk dan goed tussen de haren, vooral achter de oren en in de nek. Je ziet de hoofdluizen dan bewegen. Ook als je geen luizen ziet maar wel grijswitte puntjes, is er waarschijnlijk sprake van hoofdluis.
Kleerluis is te bestrijden door kleding te wassen bij een temperatuur van 60 graden of hoger. Kleding kan ook gestoomd of verhit worden in lucht van minimaal 70 graden. Daarnaast is een dagelijkse verschoning van kleding en beddengoed belangrijk alsook een goede hygiene en verzorging van het lichaam.
De eitjes van de hoofdluis, de neten, zijn grijswit en lijken op roos. Het verschil is dat roos los zit terwijl neten juist aan de haren kleven. Hoofdluis verspreidt zich in een hoog tempo. Een jonge luis is na 7-10 dagen volwassen en klaar om zelf weer eitjes te leggen.
Wat is een nimf? De net uit het ei gekomen luisjes heten nimfen. Zij zijn in het begin net zo klein als een neet, met het blote oog lijken zij op een bewegend stofdeeltje. Luizen hebben een exoskelet (extern skelet), net als een krab of een kreeft.
Waar kunnen luizen niet tegen? Malathion, permetrine en dimeticon. In de praktijk blijkt dat luizen steeds ongevoeliger worden voor malathion en permetrine. Aanbevolen door het RIVM: middelen met dimeticon.
Wie last heeft van hoofdluis, moet al het haar in een haarnetje doen en onder de muts drukken, een liter olie via de tuit in de muts laten lopen zodat er een badje ontstaat en de olie tien minuten zijn werk laten doen. Daarna kunnen alle dode en versufte luizen met een luizenkam uitgekamd worden.
Kunnen luizen bijvoorbeeld overleven in bed of in mutsen of sjaals? Dat kan, maar in elk geval niet langer dan 48u. Bovendien zullen ze zich buiten de hoofdhuid ook minder gemakkelijk verspreiden. De eerste focus bij een luizenbehandeling blijft dus het haar.
Als je goed kijkt, kan je de luizen zelf zien. De eitjes of 'neten' van de luizen zitten stevig vastgekleefd aan de zijkant van de haren. Die kan je ook gewoon zien, en zelfs voelen als je het haartje tussen je vingers laat glijden.
LET OP: met een föhn is het niet mogelijk om neten effectief en veilig dood te drogen! Een föhn is gemaakt om haren te drogen.
Controleer het gehele kapsel, maar vooral achter de oren, in de nek, dicht op de hoofdhuid en in de staart/pony (bij vrouwen). Als het kind vaak aan het hoofd zit/jeukt kan dit ook duiden op de hoofdluis. Bij constatering van hoofdluis is het belangrijk om ook jezelf en leden van het gezin te controleren.
Hebben alleen kinderen hoofdluizen of ook volwassenen? Hoofdluizen kunnen prima op volwassenen leven. De kans dat volwassenen hoofdluis hebben is echter kleiner omdat ze minder haarcontact hebben met anderen.
Luizen 'bijten' drie tot zes keer per dag. Tijdens een luizenbeet, spuiten ze ook wat speeksel in de huid wat die typische jeuk kan veroorzaken.
De overleving van de hoofdluis is afhankelijk van omgevingstemperatuur en luchtvochtigheid. Onder normale omstandigheden blijft een volwassen luis op een hoofd gemiddeld 20 dagen leven. Gescheiden van het menselijk lichaam, dus zonder bloed, kan een volwassen luis bij kamertemperatuur (20°C) maximaal 2 dagen overleven.
Soms kun je de luizen gewoon zien lopen als je goed kijkt op hun favoriete plekjes. Ze zijn ongeveer zo groot als een aardbeizaadje en grijsblauw van kleur. Of, als ze net wat bloed hebben gezogen, roodbruin.
Azijn is een oude huisremedie gebruikt bij de bestrijding van hoofdluis, door het moeilijker te maken voor de eitjes (neten) om zich vast te houden aan haar. Andere behandelingen, zowel natuurlijk als farmaceutisch, kunnen hoofdluis direct aanpakken en doden.
'Luizen kunnen minder makkelijk lopen op haar met gel en haarlak', zegt Desirée Beaujean van het RIVM. Wat we zien is dat bij gel en haarlak de helft minder hoofdluis voorkomt dan bij kinderen die deze producten niet gebruiken.
- Bladluizen hebben een hekel aan de sterke geur van munt, salie, tijm, dille, lavendel, koriander, citroenmelisse, uien, knoflook en Afrikaantjes. Plant ze tussen je andere planten of groenten en je zal minder luizen aantreffen.
Luizen zijn grijsblauw of roodbruin van kleur en heel erg klein dus daarom soms moeilijk te zien. Luizen komen uit eitjes, deze eitjes noemen we neten. Een neet is grijs/wit van kleur en lijkt een beetje op huidschilfertjes of roos.
In water kunnen ze even overleven maar in zwembaden zit chloor en daar kunnen ze niet gedijen. Er is ook een verschil tussen hoofdluizen en schaamluizen. Ze zullen elkaar niet contamineren (een hoofdluis zal dus niet in schaamhaar belanden en omgekeerd, nvdr.)."
Wassen op 60°C doodt alle luizen en neten. Niet wasbare kleding en knuffels een week in een afgesloten plastic zak bewaren. Luizen en neten kunnen ook worden gedood door kleding en knuffels minimaal 24 uur te bevriezen.
Vraag: Wat is een goed middel tegen hoofdluis? Antwoord: Het natte haar twee weken lang elke dag intensief kammen met een speciale netenkam zonder hoofdluismiddel is waarschijnlijk even effectief als dezelfde behandeling mét hoofdluismiddel. Met wat crèmespoeling wordt het doorkammen gemakkelijker.
Dit kan je doen met heet water en zeep of door te desinfecteren met 70% alcohol. Zo voorkom je dat er luizen of neten in de kam blijven zitten en je deze vervolgens weer door het haar kamt.
Haren wassen met zeep
Echte zeep bevat loog en dat is spul waar kleine beestjes niet tegen kunnen. Je kunt bijvoorbeeld Sunlight zeep gebruiken, of zachte zeep ('groene zeep', uit zo'n kuipje), of Zwitsal babyzeep, of overvette grondzeep van de drogist of apotheek, of marseillezeep, of alepzeep.
Een lege neet is wit en doorschijnend, in de breedte afgeplat en het operculum (deksel van de neet waarlangs de larve ademt en uitbreekt als ze volgroeid is) ontbreekt. Een neet met een dode larve erin is bruinachtig tot zwart, dof en in de breedte afgeplat. Het operculum is meestal aanwezig.