Ontdek de wereld, maar ook jezelfVia lezen slaan we kennis en informatie op. Educatieve boeken hebben voornamelijk dat doel voor ogen, maar ook fictieve verhalen brengen inzichten bij. Via verhalen verruimen we ons denken en wereldbeeld.
Lezen is brandstof voor het brein
Lezen is een bijzonder krachtig middel om het brein te prikkelen. Voor het lezen zijn vele hersenfuncties nodig: de waarneming, de taal, het geheugen, het redeneren en het voorstellingsvermogen, de aandacht, en het vermogen om te selecteren tussen hoofd- en bijzaken.
Lezen verruimt ons denken, leert ons om anderen beter te begrijpen en vergroot ons welzijn. Juist daarom is inzetten op leesbevordering zo onontbeerlijk. In dit artikel zetten we de belangrijkste wetenschappelijke inzichten over het belang van lezen op een rij.
Kortom: het lezen van een boek draagt niet alleen cognitieve kennis over, maar vult ook de beeldenbibliotheek in je hoofd. Je voelt er bovendien iets bij: vertedering, spanning, angst of warmte. Daarmee stelt het boek je in staat je te identificeren met personages en te herkennen welke routes zij lopen door hun levens.
Wie regelmatig leest, ervaart dan ook minder stress, slaapt beter en heeft meer eigenwaarde. Daarnaast heeft het een positief effect op onze woordenschat en taalvaardigheid.
Door te lezen val je sneller in slaap
Na een kwartiertje lezen in bed zul je merken dat je ogen zwaar worden en bijna letterlijk dicht vallen. Niet gek, want lezen is inspannend voor je ogen. Daarnaast is een vaste routine voor het slapengaan, zoals het lezen van een boek, goed voor je slaapritme.
Lees elke dag minstens een halfuur
Maar laat je niet afschrikken door je toch al drukke werkweken. Aan een halfuurtje lezen per dag heb je al genoeg om dat boek aan het eind van de week uit te hebben. En een halfuur op de hele dag, is bijna niets.
Uit onderzoek is gebleken dat het lezen van boeken een goede manier is om stress te verminderen. Door het lezen van een verhaal, of het nu waargebeurd of fictie is, word je even naar een andere wereld getransporteerd. Hierdoor kun je je eigen problemen even vergeten.
Meer nog, verschillende studies waaronder een van de 'American Academy of Neurology' ontdekten dat lezen je brein jong houdt en het verouderingsproces kan tegengaan. Bovendien zouden mensen die vaak lezen, minder vatbaar zijn voor dementie. Duik dus snel weer in een boek en zet die hersenen maar aan het werk!
Wie leest, leert de wereld!
Wie goed leest en verhalende en informatieve teksten begrijpt, kan kennis opdoen en zich ontwikkelen. Gaat het alleen om kennis? Nee, verhalen en gedichten helpen je kind en tiener ook om zich beter in te leven en om meer begrip te hebben voor anderen.
nieuws Steeds meer mensen kampen met bijziendheid. Recent onderzoek onder kinderen laat een forse toename zien. Ook een derde van de sterk bijziende volwassenen krijgt nog voor het pensioen met ernstig slecht zien of zelfs blindheid te maken.
Je leeft langer
Volgens een onderzoek van de Yale University School of Public Health hebben mensen die regelmatig een boek lezen ook nog eens een langere levensverwachting. Volwassenen die meer dan 3,5 uur per week lezen, hebben een 23% lagere kans om te sterven in de 12 jaren die volgen.
Het resultaat: lezen bij zwakke verlichting vergt meer inspanning.Hierdoor raken de ogen niet beschadigd; ze komen weer tot rust en herstellen zich zodra ze gesloten worden. Dus wanneer u graag een goed boek leest bij gedimd licht, dan hoeft u zich geen zorgen te maken over uw ogen.
Waarom is leesplezier belangrijk? Als een kind met plezier een boek heeft gelezen, zal het daarna sneller een nieuw boek oppakken. In 2020 publiceerden de Raad voor Cultuur en de Onderwijsraad hun advies 'Lees! Een oproep tot een leesoffensief' om jongeren vaker, met meer plezier en beter te laten lezen.
Het onderzoek van Stichting Lezen noemt redenen waarom jongeren minder boeken lezen. Jongeren zouden het lastig vinden om actuele boeken te vinden die hen aanspreken. Jongeren bezoeken immers geen bibliotheken en boekwinkels en in de media komen ook weinig boeken voorbij.
Lezen is nodig om te kunnen leren en wie goed leest en de teksten begrijpt, kan kennis opdoen en zich ontwikkelen. Maar verhalen helpen kinderen ook om zich beter in te leven en om meer begrip te hebben voor anderen. Lezen heeft dus een positief effect op de sociale ontwikkeling én het stimuleert de fantasie.
Doordat je veel leest, doe je veel (nieuwe) informatie op.Hierdoor vergroot je ook je kennis van de wereld. Als je je leesvaardigheid vergroot, worden andere (school)vakken ook makkelijker. Je kunt een tekst van bijvoorbeeld geschiedenis of aardrijkskunde veel sneller en beter begrijpen.
Kenmerkend voor narcolepsie is dat de slaperigheid dagelijks optreedt, soms meerdere keren per dag, terwijl iemand 's nachts wel lang genoeg in bed heeft gelegen. De neiging om in slaap te vallen komt vooral tot uiting tijdens passieve activiteiten zoals lezen, TV kijken of bijvoorbeeld tijdens vergaderingen.
Maar wat veel mensen niet weten, is dat je door te lezen ook de gezondheid van je hersenen op peil kunt houden. En daarvoor hoef je echt niet elke dag urenlang boeken te verslinden. Want wat blijkt? Een kwartiertje lezen per dag is al genoeg om je brein scherp te houden.
Wanneer je een boek zit of ligt te lezen, is je lichaam in rust. Niet bewegen (je kan onmogelijk een boek lezen wanneer je thuis druk in de weer bent, toch?) kalmeert je, zegt dr. Tausig, doordat je spieren de kans krijgen om spanning los te laten.
'Lezen is een vorm van meditatie, het is een contemplatieve bezigheid', getuigt ook neuroloog Steven Laureys in Leeswereld. Dat we zo geconcentreerd zijn tijdens onze lectuur, is ook een verademing in een wereld vol (digitale) prikkels.
Het lezen van fictie zorgt dus voor meer inlevingsvermogen, in ieder geval direct na het lezen. Het effect houdt blijkens longitudinaal onderzoek voor literaire fictie ook op lange termijn aan. Kinderen die op 10-, 12- en 13-jarige leeftijd literaire fictie lezen, vertonen meer sociaal gedrag.
Van de zevenjarigen – beginnende lezers – leest 68% vrijwel dagelijks een boek in de vrije tijd. Aan het eind van de basisschool, op twaalfjarige leeftijd, is dat met de helft gedaald (naar 35%).
Kies je leestijd
Neem een gemiddeld boek: dat bevat zo'n 250 tot 300 pagina's. Indien je dagelijks zo'n 40 bladzijden leest, heb je dat binnen een week uit. Dat is geeneens zo gek. Zeker niet wanneer je ervan uitgaat dat je gemiddeld ook zo'n 40 bladzijden per uur leest.
Het is belangrijk dat voldoende tijd op het rooster staat en daadwerkelijk wordt besteed aan lezen en taal. De inspectie geeft aan dat de tijd voor taal en lezen ongeveer 8 uur per week zal moeten bedragen.