Bij de verbranding van hout ontstaan twee soorten as: bodemas en vliegas, die bij het rooster respectievelijk in de rookgasreiniging worden afgevangen. De as bevat een belangrijk deel van de voedingsstoffen die door de boom zijn opgenomen uit de grond, en daarnaast ook (geringe hoeveelheden) zware metalen.
Vrijwel zonder uitzondering bevat een kilo volledig droog hout ongeveer 5,3 kWh energie. Hoe meer vocht in het hout, des te verder deze waarde omlaag gaat; bij 20% vochtigheid naar zo'n 4,2 kWh.
In Nederland staan 1 miljoen openhaarden/houtkachels/houthaarden opgesteld en 50.000 pelletkachels. Het gezamenlijke verbruik is dan 706 Kton houtmassa (houtblokken en pellets). Bij verbranding stoot deze hoeveelheid houtmassa 1.130 Kton CO2 uit (per kg hout wordt ca 1,6 kg CO2 geëmitteerd).
Bij de verbranding van hout komen chemische stoffen vrij. Bijvoorbeeld fijnstof, koolmonoxide, verschillende vluchtige organische stoffen en PAK Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen )'s. Deze stoffen zijn schadelijk voor de gezondheid.
De thermische waarde van 100 % droog hout varieert van 5,1 kWh/kg voor eik tot 5,3 kWh/kg voor den en berk. Vochtig brandhout geeft veel rook af en maar weinig vlammen. Daarnaast geeft het veel meer roetvorming die zich kan afzetten in je schoorsteen.
Een kuub gedroogd hout kost bij de lokale handelaar zo'n 100 euro en staat qua energie gelijk aan ongeveer 220 m3 aardgas.
In de algemene regel, zonder rekening te houden met andere externe factoren, kun je namelijk aanhouden dan 1 kilowatt (kW) aan vermogen voldoende is voor 10 kubieke meter (m3). Heb je dus een woonkamer van 30 m3, dan kun je het beste op zoek gaan naar een haard dat ongeveer 3 kW aan vermogen kan bieden.
Haardblokken zijn ongeschikt. Ze zijn gemaakt van geperst papier of houtpulp.Papier en karton zijn vaak bedrukt, waardoor er bij verbranden schadelijke stoffen vrijkomen. Deze stoffen kunnen de haardkachel of de schoorsteen aantasten.
Houtkachels blijken, na opnieuw rekenen, grootste bron van fijnstofuitstoot. Houtkachels en -haarden zijn vervuilender dan eerder werd aangenomen. Door een nieuwe rekenmethode van het RIVM blijkt dat houtstook de oorzaak is van 23 procent van de uitstoot van fijnstof in Nederland. Eerder werd van 10 procent uitgegaan.
Kies voor hout met FSC- of PEFC-keurmerk, dat komt uit verantwoord beheerde bossen. Gebruik je houtsnippers, kies dan snippers met deze 2 keurmerken: (1) het Better Biomasslabel voor duurzame snippers (die zijn beter voor het milieu) én (2) het EN plusA1-keurmerk voor kwaliteit (die zijn beter voor je kachel).
Een van de belangrijkste oorzaken van milieu- en gezondheidsschade is een onvolledige verbranding. Hierbij krijgt hout te weinig zuurstof voor de verbranding en ontstaan gassen en stoffen die niet volledig zijn geoxideerd (verbrand). Koolmonoxide en fijnstof bijvoorbeeld.
Bij het verbranden van hout komt er pakweg anderhalf keer zoveel CO2 in de lucht als bij het verbranden van steenkool en tot drie keer zoveel als bij het verbranden van aardgas.
Stoken met hout veroorzaakt roet, fijnstof en andere schadelijke stoffen. Die zijn slecht voor de luchtkwaliteit en voor je gezondheid. Ook vanuit milieuoogpunt kijk je best in de eerste plaats naar andere technologieën zonder verbranding, zoals een warmtepomp.
Financieel kan houtstook dus iets voordeliger zijn als je veel voor je gas betaalt en een efficiënte houtkachel hebt. Maar met een wat oudere kachel kom je met een beetje pech niet boven de 60 procent efficiëntie uit.
Een kubieke meter dennenhout weegt circa 350 kg, een kubieke meter beukenhout circa 500 kg. 1 kubieke meter dennenhout (350 kg) komt overeen met: 150 liter of 120 kg stookolie. 160 m3 aardgas.
Hout omzetten naar groene elektriciteit en warmte is een duurzame keuze, maar enkel wanneer het hout niet meer als grondstof voor producten kan worden ingezet.
Een houtkachel aanschaffen om je huis mee te verwarmen lijkt een goed idee, omdat je hiermee dus de energieprijzen reduceert. Echter is het stoken van hout ook slecht in het nieuws de laatste tijd. Houtstook zorgt voor fijnstof in de lucht wat vooral schadelijk is voor oudere mensen.
De CO-uitstoot van een open haard ligt 15 keer hoger dan een gesloten houtkachel. En wat betreft de fijnstof uitstoot, bij een open haard is dit 50 maal hoger. Een gesloten haard is dus veel milieuvriendelijker dan een open haard.
Hoelang mag je nog hout stoken? Zoals hierboven omschreven, mag er hout worden gestookt zolang de Europese regels niet veranderen. Wij hebben geen glazen bol, maar vooralsnog zijn er geen plannen voor een verbod op houtkachels.
De schors van naaldhout en vurenhout bevat veel hars wat voor vervuiling kan zorgen in de haard of schoorsteen. Deze houtsoorten zijn daarom geen geschikte hoofdbrandstof voor jouw houthaard of houtkachel. Naaldhout en vurenhout zijn daarentegen wel geschikt om te gebruiken in een goed brandend vuur.
Houtkachels en open haarden zijn een belangrijke bron van luchtverontreiniging en hinder. Bij een slechte verbranding komen veel fijnstof en andere schadelijke stoffen vrij.In de omgeving kan houtrook leiden tot gezondheidsklachten en geurhinder.
Hoe lang en hoe koud zijn de wintermaanden? Goed geïsoleerde woningen hebben vaak voldoende aan 7,5 kuub per jaar.Bij slecht geïsoleerde woningen kan er wel 15 m3 per jaar doorheen aan.
Berkenhout - ongeveer 1 tot 1,5 uur per blok;Essenhout - ongeveer 1,5 tot 2 uur per blok;Beukenhout - ongeveer 1,5 tot 2 uur per blok;Eikenhout - ongeveer 1,5 tot 2 uur per blok.