Een asielzoeker krijgt bij aankomst onderdak, maaltijden en zaken zoals toiletartikelen en wasmiddel. Tijdens de asielprocedure ontvangt een asielzoeker maximaal ongeveer € 60 per week voor eten, kleding en zakgeld voor andere uitgaven.
Hoogte van de toelage
Iedere vluchteling (volwassen/kind) ontvangt € 59,92 per week per persoon: € 46,97 euro voor voeding en € 12,95 euro voor kleding en andere persoonlijke uitgaven. Vluchtelingen in de particuliere opvang ontvangen een extra toelage, tot een maximum van 4 vluchtelingen.
Een Oekraïense vluchteling in de gemeentelijke opvang krijgt maximaal 260 euro per maand, voor eten, kleding en persoonlijke verzorging. Een vluchteling in de particuliere opvang krijgt maandelijks nog iets extra's voor eventuele woonlasten.
Vergoedingen bij een noodopvang
Ook gemeenten die op een andere manier zijn betrokken bij de centrale opvang van asielzoekers ontvangen hiervoor een vergoeding (artikel 5, Faciliteitenbesluit). Het bedrag voor deze uitkering is €18,15 per asielzoeker per maand.
In de Nieuwsbrief Gemeentefinanciën becijfert Verhagen dat gemeenten kunnen rekenen op zo'n 5.500 euro per nieuwe statushouder. Daarbij wordt uitgegaan van de inschatting die het rijk maakt dat er in 2016 en 2017 jaarlijks 35.000 statushouders extra instromen.
Maandelijks geldbedrag van 316 euro per maand voor een volwassene, 267 euro voor partners en volwassenen kinderen. Maaltijden moeten zij zelf betalen. Als ze de maaltijden krijgen, dan bedraagt de maandelijkse uitkering 93 of 76 euro maand.
Kosten individuele asielzoeker
De kosten van het COA voor het opvangen van asielzoekers in een AZC zijn gemiddeld ongeveer € 27.900 per persoon per jaar.
Het geld voor de opvang van asielzoekers komt uit de begroting van het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV). Ook het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ) betaalt een deel van de opvang.
Veel statushouders verblijven de eerste maanden nog in de asielopvang, waar zij geen uitkering ontvangen, maar leefgeld. Pas wanneer statushouders worden gehuisvest in een gemeente, komen ze in aanmerking voor een bijstandsuitkering.
Om een betaalrekening te openen, moet een Oekraïense vluchteling meerderjarig zijn, over een erkend en geldig identiteitsbewijs beschikken en in veel gevallen een Burgerservicenummer van een Nederlandse gemeente hebben ontvangen.
Het aantal gezinsleden dat zich herenigt met een vluchteling in Nederland is ook flink gestegen: van 3.863 in 2020 naar 10.120 in 2021. Dit betreft met name Syriërs (6.439 personen). Syrië is in 2021 ook opnieuw het herkomstland van de meeste asielzoekers, gevolgd door Afghanistan en Turkije.
Volwassen asielzoekers krijgen 7,9 euro zakgeld per week. In de meeste individuele woningen van het OCMW of een andere organisatie, moeten de asielzoekers zelf koken. Ze krijgen hiervoor een zestigtal euro leefgeld per week.
Een gezin met 2 kinderen ontvangt ongeveer € 117,04 per week. Woont een asielzoeker in een opvangcentrum waar hij niet zelf voor de (warme) hoofdmaaltijd hoeft te zorgen? Dan krijgt hij een lagere vergoeding voor eten. Een alleenstaande krijgt dan € 30,59 per week, een gezin met 2 kinderen ongeveer € 75,46 per week.
Volwassenen ontvangen € 215 per maand extra en kinderen € 55 per maand. Vluchtelingen kunnen dit geld gebruiken voor bijvoorbeeld openbaar vervoer, familiebezoek of sport. Zij kunnen het geld ook gebruiken om bij te dragen aan de kosten van het gastgezin, maar dit is niet verplicht.
Krijgen vluchtelingen voorrang voor een sociale huurwoning? Er is al jaren een tekort aan sociale huurwoningen in Nederland. Daarom hebben gemeenten aparte regels voor groepen die met spoed een woning nodig hebben. Vluchtelingen die het asielzoekerscentrum moeten verlaten kunnen daar ook onder vallen.
Het salaris van een directeur centraal orgaan opvang asielzoekerscentrum begint bij € 3.240 per maand.
Het gemiddelde maandsalaris bij VluchtelingenWerk Nederland varieert vanaf ongeveer € 2.934 per maand voor een Project Assistent (m/v) tot ongeveer € 4.588 per maand voor een Strategisch Adviseur (m/v).
Asielzoeker in huis
Het is niet mogelijk om een asielzoeker (iemand zonder verblijfsvergunning) in huis te nemen, tenzij de asielzoeker afziet van de centrale opvang bij het COA en de bijbehorende verstrekkingen. De asielzoeker is dan zelf verantwoordelijk voor zijn basisbehoeften en verzekeringen.
Mensen met een verblijfsvergunning betalen zelf de huur voor hun woning. Zij betalen, net als iedereen, de normale huurprijs.
Een asielzoeker mag in Nederland 24 weken werken over een periode van 52 weken. Zijn asielaanvraag moet dan wel minstens 6 maanden in behandeling zijn. Werken kan alleen met een tewerkstellingsvergunning (TWV).
Volgens de Telegraaf had, van de asielmigranten die tussen 2012 en 2019 vijf jaar in Nederland stonden ingeschreven, 53 procent een bijstandsuitkering (16.580 personen). In de periode 2004-2011 was dit 38 procent (14.970 personen). Bij vrouwen ligt dit percentage nog hoger en deze groep komt nauwelijks aan het werk.
Wanneer asielzoekers een verblijfsvergunning krijgen, koppelt de regievoerder van het COA hen voor huisvesting aan een gemeente. Daarbij kijken we waar voor hen de beste kansen liggen voor integratie en participatie in de Nederlandse samenleving.
Aandeel werknemers onder statushouders neemt toe
De meest recente publicatie van deze cohortstudie CBS (2021) Asiel en Integratie is gepubliceerd op 15 april 2021. Voor dit cohort zien we dat na vijf-en-een-half jaar ruim twee vijfde (41%) van deze statushouders een baan heeft.
Op dit moment zijn er 71.750 vluchtelingen uit Oekraïne ingeschreven bij de BRP. Deze personen verblijven in de gemeentelijke en particuliere opvang, of hebben zelfstandig onderdak gevonden. 33% hiervan is man en 67% is vrouw. Circa 170 Oekraïners zijn met hulp van de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) vertrokken.