Bij elke bijtwond van een dier is er kans dat de tetanus-bacterie in de wond komt. De meeste mensen in Nederland hebben als kind een prik tegen tetanus gehad. Heeft u nooit een prik tegen tetanus gehad? Dan is het belangrijk dat u een prik krijgt met antistoffen tegen tetanus.
Dieren als apen, honden en vleermuizen kunnen dat virus overbrengen als ze mensen bijten of krabben.Bekende symptomen zijn volgens het RIVM hevige spierkramp en problemen met ademhalen. Die verschijnselen treden pas 20 á 60 dagen na een beet op, dus Maan zal daarvan geen last hebben gehad.
Bij wonden door apen of verdenking op rabiës wordt gedurende 15 minuten gespoeld, indien mogelijk met water met zeep. Vervolgens moet een wond gedesinfecteerd worden met een huiddesinfectans: alcohol 70% of chloorhexidine 0,5% in alcohol 70%. Wondverzorging vindt plaats.
U kunt rabiës krijgen als u gebeten, gelikt of gekrabd bent door een besmet dier. Of als speeksel van het dier op het slijmvlies van bijvoorbeeld uw ogen of mond komt. Vooral vleermuizen, apen, honden en katten kunnen rabiës overdragen.
Over het algemeen leiden de neurologische, respiratoire of cardiovasculaire complicaties tot de dood. Klinische rabiës leidt vrijwel altijd tot de dood. Voor zover bekend zijn er 13 personen beschreven met klinische verschijnselen passend bij rabiësinfectie die de ziekte overleefd hebben [De Souza 2014].
De kans dat je hondsdolheid in Nederland en West-Europa op loopt is klein. Daar dragen alleen sommige vleermuizen het virus bij zich. Besmettingen vinden vaak buiten Europa plaats, meestal door een krab of beet van een hond, kat of aap. Klachten treden meestal 20 tot 90 dagen na de infectie op.
Dat betekent dat de ziekte kan overgaan van dier op mens. Dieren kunnen elkaar ook besmetten. Besmetting van mens op mens komt niet of nauwelijks voor.
Hoe herken ik rabiës? Bij dieren herkent u rabiës aan agressie of plotseling veranderend gedrag. Agressieve dieren proberen te bijten en krabben. Andere symptomen zijn spierkrampen en kwijlen.
Rabiës komt in de meeste delen van de wereld voor en met name veel in Afrika, India, Zuidoost-Azië, China, en Zuid- en Centraal-Amerika (vooral Brazilië, Peru en Mexico).
Iemand met hondsdolheid wordt soms ook bang van water. Zonder medische behandeling leiden de slik- en ademhalingsproblemen die voorkomen bij rabiës tot de dood. De tijd tussen het besmet raken en ziek worden duurt meestal tussen de twintig tot negentig dagen, stelt het RIVM.
Als de dieren groter groeien gaan ze vaak onvoorspelbaar gedrag vertonen en kunnen ze gaan bijten. Daarnaast hebben apen soortgenoten nodig. Vroeg of laat gaat het altijd mis als je een aap in huis haalt, dus begin er alsjeblieft niet aan.
Rabiës vaccinatie is dus levenslang geldig. De meeste mensen zijn 7 dagen na een vaccinatie tegen rabiës al voldoende beschermd. Sommige mensen hebben dan echter nog geen volledige bescherming opgebouwd, daarom bestaat het volledige vaccinatieschema tegen rabiës uit twee prikken.
De natuurlijke vijanden van apen zijn roofdieren (zoals luipaard, jaguar of nevelpanter), roofvogels en soms ook slangen en krokodillen.De grootste vijand van apen echter is de mens. Op heel veel apensoorten wordt er jacht gemaakt. Omdat de jagers het apenvlees eten of omdat ze het willen verkopen op de markt.
,,Ze sperden hun mond wijd open en trokken hun mondhoeken omhoog. Dat is de apenvariant van een lach.'' Dieren die in lachen uitbarsten; het klinkt als iets dat alleen in tekenfilms gebeurt. Maar wetenschappers hebben aanwijzingen dat zoogdieren als ratten, honden, dolfijnen en zeker apen op hun eigen manier lachen.
Rol NVWA Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) Als na de beet, krab of lik van een vleermuis het dier nog aanwezig is, bel dan de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA telefoonnummer 0900-0388).
Via wondjes in de huid of de slijmvliezen (ogen, mond) dringt het virus het lichaam binnen. Eenmaal in het zenuwstelsel doorgedrongen, zal het virus rabiës veroorzaken en is geen genezing meer mogelijk.
Vleermuizen vormen een reservoir maar over hun rol is nog veel onbekend. Rabiës is zowel in Nederland als in de meeste andere Europese landen vrij goed onder controle.
Met deze prikken moet zo snel mogelijk na de beet gestart worden. Dat verkleint de kans om ziek te worden. In veel landen zijn vaccinaties wel, maar de antistoffen niet of moeilijk verkrijgbaar. Als er problemen zijn met het ontvangen van de juiste behandeling, bel dan het alarmnummer van de reisverzekering.
Honden, katten en fretten moeten ter identificatie een chip hebben. Honden moet u ook registreren als het dier langer dan 3 maanden in Nederland blijft. Alle honden, katten en fretten moeten minstens 21 dagen voor vertrek ingeënt zijn tegen rabiës (hondsdolheid).
De bescherming tegen rabiës duurt minstens 5 jaar. Als u elke 5 jaar opnieuw 1 inenting krijgt, blijft u steeds beschermd tegen rabiës.
Wanneer rabiës bij honden voorkomt, wordt dit vermeld in de landenfiches. In Noord-Amerika en een deel van Oost-Europa komt rabiës voor bij wilde zoogdieren. In andere regio´s, zoals West-Europa, komt het alleen bij vleermuizen voor.
Officiële verdenking
Helaas bestaat er geen test om bij een levend dier vast te stellen of dit echt zo is. Daarom moet het dier gedood worden. Dit wordt gedaan door de dierenarts. Deze ingrijpende maatregel is noodzakelijk om te voorkomen dat het dier de ziekte overdraagt op andere dieren of op mensen.
Een typisch verschijnsel bij Rabiës is watervrees; het dier heeft dorst, maar tijdens het slikken een enorm pijnlijke kramp in de slokdarm en keel. Om deze reden mijden ze water.