De peper werd ingekocht in Azië voor zo'n 10 tot 12 cent per pond en verkocht in Europa voor 30 tot 60 cent.
In die tijd moest de specerij nog een maandenlange reis afleggen. Via handelaren in Perzië kwam het spul uit Oost-Azië richting Europa. Totdat Europese handelaren met schepen rond Afrika begonnen te varen, was dat de enige weg waarop kruiden en specerijen Europa haalden. Dat verklaart meteen de gepeperde prijs.
Gekruid eten is best lekker, maar waarom zou je je blauw betalen voor een snufje peper of nootmuskaat? Voor de prijs van een pondje nootmuskaat kon je meer dan honderd liter bier kopen. Een pond peper kostte evenveel als dertig liter bier. Specerijen waren duur in de Gouden Eeuw.
De VOC kreeg als enige in Nederland het recht om handel te drijven met Azië. Daar werden kostbare specerijen zoals peper en nootmuskaat gehaald. Vooral met de verkoop van peper werd enorm veel geld verdiend. Daar komt ook de uitdrukking 'peperduur' vandaan.
In Azië was weinig belangstelling voor kaneel, omdat de prijs daar te hoog lag. De VOC probeerde op deze manier te voorkomen dat in Azië aan derden verkochte kaneel op de Europese markt kwam. In de Republiek werd de kaneel tot 1750 voor tussen de 2 en 3 gulden per pond geveild.
Door de grote aanvoer en de relatief lage prijs werd peper in Europa een algemeen gebruiksgoed. De peper werd ingekocht in Azië voor zo'n 10 tot 12 cent per pond en verkocht in Europa voor 30 tot 60 cent.
De term 'peperduur' wordt gebruikt voor spullen of goederen die extreem duur zijn of voor de gemiddelde burger onbetaalbaar zijn.
In de tijd van de VOC werd het woord peper ook voor specerijen in het algemeen (en niet alleen voor 'echte' peper) gebruikt. In koekkruiden uit de 17e en het begin van de 18e eeuw zat naast kruidnagelen en kaneel ook peper.
Het waren in de late oudheid en vroege middeleeuwen de Arabieren die de kostbare producten uit Azië haalden en afleverden bij handelsposten in de Levant (over zee) en aan de Zwarte Zee (over land).
In Azië komen veel verschillende soorten specerijen voor en deze werden ook door de VOC verhandeld, zoals kurkuma en kardemom uit India, gember uit Siam en steranijs uit China. De belangrijkste specerijen waren voor de VOC: peper, kaneel, kruidnagel, foelie en nootmuskaat.
De gemiddelde bouwtijd van een spiegelretourschip op de werven van de VOC was 5 tot 8 maanden, de bouwkosten bedroegen zo'n f 90.000 - f 110.000. Hun laadvermogen was over twee eeuwen gemiddeld 800 ton. Een schip ging ongeveer 15 jaar mee.
Het wordt afgeraden nootmuskaat in grote hoeveelheden te consumeren aangezien het de stof myristicine bevat. Die stof zorgt in een hoge dosis voor hallucinaties en kan zelfs giftig zijn.
Maar het fundament van de rijkdom werd gelegd met de handel in Europa: de graanhandel en houthandel op het Oostzeegebied of moedernegotie. In de Europese- en wereldeconomie ging Amsterdam een zeer belangrijke rol spelen. De bloeiende handel leidde tot een grote en zeer rijke klasse van kooplieden.
Rangen en standen. Niet iedereen had het even goed in de Gouden Eeuw. Eigenlijk was er maar een klein gedeelte van de bevolking erg rijk. Eigenlijk alleen de mensen van adel, de kooplieden en de handelaren waren rijk en konden veel mooie en dure spullen kopen.
Kooplieden gingen gekleed in het zwart, om zo soberheid en ernst uit te drukken. De enige versiering was een plooikraag en wat borduurwerk. De arme lieden droegen grijze of bruine kleding van wol en linnen. Want gekleurde stoffen waren duurder dan ongeverfde.
De meeste kleren zijn in de kleuren rood, blauw en goud gemaakt. Nieuw zijn de driekwart mouwen, waarbij de vrouwen ook weer armbanden kunnen dragen. De mannen zien er een beetje slordig uit. Ze hebben veel pluimen en strikken op hun kleren en hoed.
Carolina Reaper – 2.2 miljoen SHU
Op de Scovilleschaal, die de 'heetheid' van pepers meet, scoort de Carolina Reaper gemiddeld al 1.569.300 eenheden, maar er zijn dus uitschieters die de 2,2 miljoen behaalt hebben en is daarom uitgeroepen tot de heetste peper ter wereld.
In peper zit vitamine A en C, die je bloedvaten versterken. Daarnaast zit peper vol met capsaïcine, een stof dat je bloed makkelijker door je lichaam laat stromen. Die combinatie zorgt voor gezonde hart- en bloedvaten en een stabiele bloeddruk. Chilipeper zou ook helpen tegen slechte cholesterol.
4 Seizoenen peper, wie kent het niet. Het is een heerlijk mix van 4 soorten, de zwarte, witte, groene peperbessen en de roze die geen echte peper is.
Pas in 1492 werd de peper geïntroduceerd door ontdekkingsreizigers als Christoffel Columbus. In die tijd maakte Columbus naam door zijn ontdekking van de Nieuwe Wereld: Amerika. Aanvankelijk dacht hij dat hij op Indië was gestuit. Columbus zocht tijdens zijn reizen onder meer naar zwarte pepers.
Eind 15e eeuw wedijverden de Europese grootmachten om een route naar India en zijn specerijen te vinden. In 1498 lukte dat toen de Portugees Vasco da Gama Kaap de Goede Hoop rondde. Da Gama vulde zijn laadruim met peper, waarna de Arabieren hun lucratieve monopolie kwijt waren.
Witte en zwarte peper komt van dezelfde plant. Voor zwarte peper wordt de groene nog onrijpe bes gedroogd in de zon. Voor witte peper wordt de rijpe bes in stromend water geweekt zodat de schil er gemakkelijk afgaat.
De peperplant groeit enkel in vochtige tropische gebieden. De bakermat van de piper nigrum ligt in Indië, maar ondertussen wordt de plant gekweekt van Azië tot in Brazilië. Naargelang van hun oorsprong en de terroir waar ze groeien, hebben peperbolletjes van goede kwaliteit ook een eigen typische smaak.
peperduur [uitermate duur] {1810} is een herinnering aan de tijd dat peper erg kostbaar was; de korrels werden gebruikt als betaalmiddel.
Suiker is voor het 17e eeuwse Amsterdam het 'Witte Goud'. De suiker komt van de Surinaamse plantages. De plantagehouders kopen Afrikaanse slaven om hier te werken.