Coördinaten zijn twee getallen of letters die de plaats van iets bepalen. Bepaal eerst de horizontale plaats en vervolgens de verticale plaats. Schrijf altijd eerst de letter of het cijfer van de horizontale plek op en daarna die van de verticale. Je hebt dan de juiste coördinaten of het juiste vlak gevonden.
Deze coördinaten vertellen je waar het punt zich bevindt op de grafiek of in een assenstelsel. De eerste coördinaat is de x-coördinaat en de tweede is de y-coördinaat.
Bespreek hoe je coördinaten kunt aflezen. Eerst kijk je waar een punt zich bevindt op de x-as.De x-as is de horizontale as.Daarna kijk je naar de y-as, oftewel de verticale as, en lees je af waar op de verticale as het punt zich bevindt.
Coördinaten worden in de wiskunde vaak tussen twee haakjes genoteerd en onderling gescheiden door een komma, bijvoorbeeld (3,-4,7), of als plaatsvector. Coördinaten worden veel in de geodesie gebruikt en er zijn daarvoor verschillende geodetische coördinatensystemen ontwikkeld.
Verder wordt er soms gebruik gemaakt van een scheurlijntje of zaagtand, dit geeft een onderbreking van de as aan, vrijwel altijd op de verticale as. Een as begint namelijk altijd op 0, maar als de waardes pas veel hoger beginnen kan een scheurlijntje helpen met een grafiek nauwkeuriger maken.
Een scheurlijn is een 'gebroken' lijntje in een as van een grafiek om aan te geven dat de schaalverdeling niet bij 0 begint.
De coördinaten worden geschreven in de volgorde: ( x , y , z ). Dat betekent dat eerst 4 stappen over de x -as naar voren gegaan wordt. Vervolgens wordt er 0 stappen over de y -as naar rechts gegaan. Dan wordt er 4 stappen over de z -as omhoog gegaan.
Het snijpunt van de twee lijnen wordt de oorsprong genoemd. Dit wordt aangegeven met O en heeft de coördinaten (0,0). Bij coördinaten wordt eerst de x-coördinaat gegeven en dan y-coördinaat.
Hier volgen een paar voorbeelden van geaccepteerde notaties: Decimale graden (DD): 41.40338, 2.17403. Graden, minuten en seconden (DMS): 41°24'12.2"N 2°10'26.5"E. Graden en decimale minuten (DMM): 41 24.2028, 2 10.4418.
Om te bepalen waar je precies op de lengte- en breedtegraden bent kun je gebruik maken van een GPS ontvanger. Het GPS systeem werkt met 32 satellieten die om de aarde heen draaien.Jouw GPS ontvanger maakt verbinding met een aantal satellieten waardoor de locatie bepaalt kan worden.
De coördinaten beschrijven de parallel en de meridiaan die elkaar op die plek snijden. Het zijn dus altijd twee getallen, de breedtegraad en de lengtegraad.
Hoe werkt het? De eenvoudigste plaatsbepaling bestaat uit een startpunt, de oorsprong O met daar doorheen twee onderling loodrechte assen met een schaalverdeling erop. De assen heten de x-as en de y-as en elk punt krijgt coördinaten (x, y). In 3D komen daar nog een z-as en een z-coördinaat bij.
De x-coördinaat geeft aan hoeveel stappen je naar links of rechts moet. De y-coördinaat geeft aan hoeveel stappen je naar boven of naar beneden moet. Als je naar links of naar beneden moet om bij je punt te komen zijn je x-coördinaat of y-coördinaat negatief.
Geografische coördinaten worden vaak uitgedrukt in graden en minuten (een graad is 60 minuten) in drie decimalen achter de komma (bijv. N51°58.127 E005°40.273). In je GPS wordt dit positieformaat aangeduid als hddd°mm. mmm'.
De Z is in korte tijd hét symbool van de Russische strijdkrachten geworden. De exacte betekenis van het teken is nog altijd onduidelijk. Het zou de richting waarop de troepen zich bewegen aan kunnen geven, of de oorsprong van het voertuig.
Coördinaten opgeven om een plaats te vinden
Decimale graden (DD): 41.40338, 2.17403. Graden, minuten en seconden (DMS): 41°24'12.2"N 2°10'26.5"E. Graden en decimale minuten (DMM): 41 24.2028, 2 10.4418.
De nul is zowel een cijfer als een getal. De nul als getal ontstaat zo'n 1800 jaar geleden in India. De Indiase wiskundige Brahmagupta schrijft er voor het eerst over in 628 na Christus. In Europa is het de Italiaanse koopman Fibonacci die de Arabische cijfers, inclusief de nul, introduceert.
Notatie. Geografische posities worden traditioneel uitgedrukt in booggraden (°), onderverdeeld in 60 minuten (') en 60 seconden ("), dus ddd°mm'ss,s". Men werkt ook wel met decimaal onderverdeelde minuten (ddd°mm,mmm') of decimaal onderverdeelde graden (ddd,dddd°).
Dit is samengesteld in breedtegraden tussen -90° en 90°. Negatieve waarden zijn voor locaties op het Zuidelijke halfrond en de breedtegraad met de waarde 0° ligt op de evenaar.
Het wereldgradennet is een net van een aantal denkbeeldige lijnen op de aarde. De evenaar verdeelt de wereld in de breedte in een zuidelijk en een noordelijk halfrond en de nulmeriadiaan verdeelt haar in de lengte in een oostelijk en een westelijk halfrond.
Nederland en België liggen aan de oostkant van de nulmeridiaan en liggen daarom op oosterlengte. Op ongeveer 6 graden oosterlengte. De Verenigde Staten van Amerika ligt op ongeveer 77 graden westerlengte.
Als je gegevens beginnen met een hoge waarde op de y-as, dan kun je een scheurlijn gebruiken. Door middel van een scheurlijn kan je de waardes op de y-as direct met hoge getallen laten beginnen. Om te weten wat een lijn weergeeft moet je naar de (horizontale) x-as, de titel van de diagram of de legenda kijken.
Een zaagtand kan je gebruiken om een stukje op de verticale as over te slaan. Op de horizontale as is een zaagtand niet nodig. Een zaagtand gebruik je altijd om een stukje te overbruggen. Een zaagtand wordt ook wel eens een scheurlijn genoemd.
In sommige gevallen wordt er een stuk op de as weggelaten, om ervoor te zorgen dat de as niet te lang wordt. Om te laten zien dat je een stuk weglaat gebruik je een scheurlijn. Dit is een zigzag stukje aan het begin van de as, zoals te zien is in de afbeelding 'Scheurlijn'.